Κενά στην κάλυψη του πληθυσμού, εξαιρετικά χαμηλές αμοιβές για τους γιατρούς, οι οποίοι θα πρέπει να τηρούν αυξημένο ωράριο, να επιβαρύνονται με λειτουργικό κόστος και να καλύπτουν οι ίδιοι τις εισφορές τους, έναντι ενός πολύ ακριβότερου δημοσίου συστήματος πρωτοβάθμιας περίθαλψης μέσω των ΤΟΜΥ, επιφυλάσσουν οι νέες συμβάσεις με 3000 οικογενειακούς γιατρούς από τον ΕΟΠΥΥ.
Στα συμπεράσματα αυτά καταλήγει η ανάλυση των όρων που προβλέπονται για την υπογραφή σύμβασης με τον ΕΟΠΥΥ, από τους οικογενειακούς γιατρούς που θα επιλεγούν τελικά, μετά την πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος που “κλείνει” στις 31 Ιανουαρίου.
Η Ελληνική Ένωση Γενικής Ιατρικής προχώρησε στην αξιολόγηση της προτεινόμενης από τον ΕΟΠΥΥ σύμβασης για ιδιώτες οικογενειακούς γιατρούς στο ιατρείο τους, μέσω των οποίων θα καλύπτονται σε πρωτοβάθμιο επίπεδο οι ανάγκες υγείας άνω των 5.000.000 Ελλήνων. Η αξιολόγηση έγινε σε συνδυασμό με τα δεδομένα από την αντίστοιχη πρόσκληση ενδιαφέροντος για τη στελέχωση του τοπικού δικτύου του ΕΟΠΥΥ, της υπουργικής απόφασης για την διαδικασία επιλογής των γιατρών, αλλά και τον διευκρινίσεων που παρείχε προχθές ο αναπληρωτής γενικός γραμματέας Σταμάτης Βαρδαρός στους εκπροσώπους της Ένωσης σε κοινή συνάντησή τους.
Βάσει των στοιχείων αυτών, προκύπτει ότι ο ασφαλισμένος που θα εγγράφεται στις κρατικές ΤΟΜΥ θα κοστίζει στο κρατικό προϋπολογισμό 2,43€/ μήνα (περισσότερα και από τα 2€ που έχουν ζητήσει οι γενικοί γιατροί με υπόμνημά τους), ενώ αυτός που θα εγγράφεται σε ιδιώτη συμβεβλημένο θα κοστίζει 0,72 €/ μήνα.
Αναλυτικά, πρόεδρος της Ένωσης Αν. Μαργιόλης και ο γενικός γραμματέας Ευ. Φραγκούλης, στην αξιολόγησή τους διαπιστώνουν πως:
- κάθε οικογενειακός γιατρός ιδιώτης συμβεβλημένος με τον ΕΟΠΥΥ στο ιατρείο του θα έχει μια λίστα ασθενών με μέγιστο αριθμό τους 2250
- θα οφείλει να δεσμεύει κατ’ ελάχιστον 4 ώρες την ημέρα και 24 ώρες τη βδομάδα για ασθενείς της λίστας του (5-5-5-5-4 ή 4-4-4-4-4-4). Καμιά υποχρέωση δεν θα έχει ο γιατρός για αύξηση του ωραρίου του πέραν του ελάχιστου και σε συνάρτηση με το μέγεθος της λίστας του
- θα μπορούσε ο γιατρός να επιλέξει να δεσμεύσει ένα διευρυμένο ωράριο για τον ΕΟΠΥΥ, στοχεύοντας στο να προσελκύσει ασφαλισμένους, τα κίνητρα όμως είναι ιδιαίτερα ισχνά, έως απόντα για να το κάνει αυτό
- ο γιατρός θα δικαιούται πιθανότατα τις άδειες ενός μισθωτού (ειδική μνεία στη συνάντηση μας κάναμε στο να υπάρχει πρόβλεψη για εκπαιδευτική άδεια) και θα οφείλει να ενημερώνει τον ΕΟΠΥΥ για την απουσία του
- τα ραντεβού πιθανότατα θα κλείνονται από υπηρεσία ραντεβού και στόχος του ΥΥΚΑ είναι μέσω της πλατφόρμας της ΗΔΙΚΑ
- τα ραντεβού κατά πάσα πιθανότητα θα προγραμματίζονται ανά 15 λεπτά
- ο αριθμός των ραντεβού υπό την ασφαλιστική κάλυψη του ΕΟΠΥΥ θα είναι περίπου 400 / μήνα
- η ανάγκη σε ραντεβού των ασθενών της λίστας υπολογίζουμε πως θα είναι περίπου 560 / μήνα (βλέπε υπόμνημα Ένωσης)
- το ΥΥΚΑ υπολογίζει την κατά μέσο όρο αποζημίωση του οικογενειακού γιατρού από τον ΕΟΠΥΥ σε 1.623,78€/ μήνα ή 0,72€ μικτά/ μήνα ανά εγγεγραμμένο ασφαλισμένο στη λίστα (εμείς στο υπόμνημα μας θέταμε σαν όριο τα 2€ μικτά/ μήνα ή 25€/έτος για ένα λειτουργικό σύστημα ΠΦΥ) ή τελικά με αναγωγή στις 400 επισκέψεις 4€ μικτά ανά επίσκεψη
- οι επιπλέον επισκέψεις που απαιτούνται για τους ασθενείς της λίστας και δεν θα μπορούν να καλυφθούν υπό ασφαλιστική κάλυψη ανέρχονται σε 160/ μήνα. Αν κάνουμε την παραδοχή να χρησιμοποιήσουμε την τρέχουσα τιμή αποζημίωσης επίσκεψης από τον ΕΟΠΥΥ 10€ x 160 επισκέψεις/ μήνα προκύπτει ένα επιπρόσθετο ποσό της τάξης των 1600€/ μήνα από ίδιες πληρωμές των ασφαλισμένων και αθροιστικά μια αποζημίωση περίπου 3200€ / μήνα για τον οικογενειακό γιατρό
- οι ασφαλιστικές εισφορές που θα αφορούν τη σύμβαση έργου με τον ΕΟΠΥΥ θα βαρύνουν αποκλειστικά το γιατρό ( -31%)
- το μέγεθος της λίστας είναι εξαιρετικά δύσκολα διαχειρίσιμο, απαιτεί απαραίτητα υποστήριξη γραμματειακή ή/και νοσηλευτική. Φυσικά το κόστος θα επιβαρύνει αποκλειστικά το γιατρό
- τα έξοδα λειτουργίας του ιατρείου (ενοίκιο, πάγια, αναλώσιμα, εξοπλισμός κλπ) επίσης θα επιβαρύνουν αποκλειστικά το γιατρό
- ο Γενικός Γιατρός αποκλείεται από το να είναι οικογενειακός γιατρός για παιδιά, ακόμα κι αν οι γονείς το επιθυμούν,
- ο Γενικός Γιατρός δεν πριμοδοτείται στην διαδικασία επιλογής των οικογενειακών γιατρών σε σχέση με τους παθολόγους, μολονότι η εκπαίδευση του είναι η κατάλληλη για να αναλάβει το ρόλο στο σύστημα υγείας, σε αντίθεση με αυτή των παθολόγων.
Πέραν της αξιολόγησης των όρων της προτεινόμενης από τον ΕΟΠΥΥ σύμβασης για οικογενειακούς γιατρούς οι εκπρόσωποι της Ένωσης θεωρούν κρίσιμο να επιχειρήσουν την αξιολόγηση των πιθανών επιπτώσεων των προτεινόμενων αλλαγών στην ΠΦΥ της χώρας.
Οι προτεινόμενες αλλαγές περιλαμβάνουν σειρά στοιχείων, που αποτελούν διαχρονικά αιτήματα των φορέων της Γενικής Ιατρικής: θεσμοθέτηση οικογενειακού γιατρού για όλους τους πολίτες, λίστα ασθενών, σύστημα παραπομπής στην εξειδικευμένη εξωνοσοκομειακή και νοσοκομειακή φροντίδα, per capita σύστημα αποζημίωσης, ηλεκτρονικό φάκελο ασθενούς και καθολική κάλυψη του πληθυσμού σε επίπεδο ΠΦΥ.
Όλα αυτά είναι κρίσιμα αν θέλουμε να αποκτήσει και η χώρα μας επιτέλους οργανωμένη και ισχυρή ΠΦΥ, όπως η πλειοψηφία των ευρωπαϊκών χωρών και δεν μπορούμε παρά να επικροτήσουμε την ηγεσία του ΥΥΚΑ για τη βούληση του να τα εφαρμόσει, όταν πολλοί άλλοι στη θέση τους δεν θέλησαν ή εμποδίστηκαν από να τα εφαρμόσουν…
Δυστυχέστατα όμως, το προτεινόμενο μοντέλο δεν χαίρει της ανάλογης χρηματοδότησης από το ΥΥΚΑ και αποτυγχάνει πλήρως να ακολουθήσει τη σύσταση των ξένων εμπειρογνωμόνων για μια επιτυχή μεταρρύθμιση στην ΠΦΥ. Αυτοί τόνιζαν πως“The level of payment of primary care professionals should be in line with their increased responsibilities”.
Μόνο εναρμονισμένη με το έργο και την ευθύνη που αναλαμβάνει ο οικογενειακός γιατρός δεν θα είναι η αποζημίωση του, καθώς η μέση μηνιαία αποζημίωση του οικογενειακού γιατρού για κάθε εγγεγραμμένο ασφαλισμένο στη λίστα του ορίζεται στα μόλις 0,72€, όταν στη Σλοβακία (με το πολύ χαμηλότερο κόστος ζωής) το αντίστοιχο ποσό είναι 2,8€ και στην Ιταλία 5€.
Επιπρόσθετα αποδεικνύεται έμπρακτα η μεροληψία υπέρ του δημόσιου, κρατικού θα διορθώναμε εμείς, συστήματος υγείας που δείχνει το ΥΥΚΑ, άλλωστε επανειλημμένα ο Υπουργός Υγείας έχει δηλώσει την πρόθεση του αυτή. Ο ασφαλισμένος που θα έχει την τύχη να εγγράφεται στις κρατικές ΤΟΜΥ θα κοστίζει στο κρατικό προϋπολογισμό 2,43€/ μήνα (περισσότερα και από τα 2€ που ζητούσαμε στο υπόμνημα μας), ενώ αυτός που θα εγγράφεται σε ιδιώτη συμβεβλημένο 0,72 €/ μήνα.
Η υποχρηματοδότηση του συστήματος γίνεται αντιληπτή και από το ίδιο το ΥΥΚΑ, που ελλείψει πόρων προτιμά να περιορίσει τη χωρητικότητα του συστήματος σε επισκέψεις κατ’ αναντιστοιχία με τις ανάγκες του πληθυσμού ευθύνης του οικογενειακού γιατρού και να δώσει έτσι τη δυνατότητα στους γιατρούς να καλύπτουν ιδιωτικά μέρος των αναγκών υγείας του πληθυσμού αυτού αυξάνοντας τις τελικές απολαβές τους, παρά να εισαγάγει μια συμμετοχή του ασφαλισμένου στο ετήσιο κόστος του για οικογενειακό γιατρό, ανάλογη του εισοδήματος του και κυμαινόμενη από 0-25€ κατ’ έτος. Δεν κατανοούμε γιατί στον οικογενειακό γιατρό δεν μπορεί να υπάρχει συμμετοχή, ενώ υπάρχει συμμετοχή στα φάρμακα και στις εξετάσεις.
Βάσει των ανωτέρω κρίνουν την πρόταση αυτή ως ένα σκαλοπάτι εγγύτερα προς την οργανωμένη ΠΦΥ που η χώρα μας χρειάζεται, ειδικότερα στην περίοδο κρίσης που διάγει. Σίγουρα αποτελεί μια περισσότερο αποδοτική και οργανωμένη προσπάθεια (ειδικά αν τα ραντεβού έχουν κεντρική διαχείριση) από το τρέχον σύστημα των 200 επισκέψεων/ μήνα υπό την ασφαλιστική κάλυψη του ΕΟΠΥΥ σε κάθε γιατρό που έτυχε μια δεδομένη στιγμή να κάνει σύμβαση με τον ΕΟΠΥΥ και είναι περισσότερο πιθανό να ανταποκριθεί καλύτερα στις ανάγκες υγείας του πληθυσμού. Η χρηματοδότηση της όμως είναι πενιχρή και πρέπει επειγόντως να βρεθούν πρόσθετοι πόροι στήριξης της, ώστε να επιτευχθεί, πραγματική καθολική και απρόσκοπτη κάλυψη του πληθυσμού σε επίπεδο ΠΦΥ.
Καταλήγοντας, η ένωση κάλεσε τα μέλη της να λάβουν υπόψη τους όλα τα ανωτέρω δεδομένου ότι μέχρι τις 31/1/2018 να πρέπει να αποφασίσουν αν θα αιτηθούν την ένταξη τους στο σύστημα.