Του Γιώργου Σακκά
Η εκτίμηση ότι τα «πέτρινα» μνημονιακά χρόνια φαίνεται να έχουν παρέλθει ανεπιστρεπτί για τον κλάδο των μεγάλων ιδιωτικών κλινικών, προκύπτει από τα οικονομικά στοιχεία των 3 εισηγμένων στο χρηματιστήριο ομίλων για το 2018. Τα στοιχεία επιβεβαιώνουν τις απόψεις εκπροσώπων του κλάδου ότι από πλευράς κύκλου εργασιών οι επιδόσεις θα κινούνται με μικρή ανάπτυξη της τάξης του 2%, όμως παράλληλα υπάρχει σημαντικός εξορθολογισμός δαπανών, σημαντική αύξηση κερδοφορίας και αποκλιμάκωση υποχρεώσεων.
Με βάση λοιπόν τις ανακοινώσεις των εισηγμένων εταιρειών που δημοσιεύτηκαν πρόσφατα για το 2018 (Ιατρικό Αθηνών, Υγεία και Ιασώ), διαπιστώνεται ότι παρά τις πιέσεις από τα αυξημένα rebate και clawback, κατόρθωσαν να πετύχουν κύκλο εργασιών της τάξης του μισού δισεκατομμυρίου ευρώ με άνοδο 2%. Η επίτευξη του εν λόγω μεγέθους θεωρείται πολύ καλή απόδοση αν αναλογιστεί κανείς ότι οι εταιρείες επιβαρύνθηκαν με νέα rebate και clawback της τάξης των 48 εκατ. ευρώ από 60 εκατ. ευρώ το 2017, ανεβάζοντας περαιτέρω το συνολικό λογαριασμό σε πάνω από 420 εκατ. ευρώ από την έναρξη της εφαρμογής των μέτρων.
Επίσης κατά την ίδια περίοδο, τα λειτουργικά αποτελέσματα, κινήθηκαν αρκετά καλύτερα έναντι των αρχικών εκτιμήσεων, φτάνοντας τα 88,5 εκατ. ευρώ από 81,6 εκατ. ευρώ, ενώ όσον αφορά στα καθαρά κέρδη, αυτά αυξήθηκαν κατά 77% στα 43,4 εκατ. ευρώ από 24,5 εκατ. ευρώ, μια επίδοση που δεν εμπεριέχει σημαντικά έκτακτα έσοδα αλλά κυρίως αναμόρφωση της χρηματοοικονομικής εικόνας και καλύτερη διαχείριση του τζίρου.
Σημειώνεται ότι από τα συνολικά μεγέθη απουσιάζει ο 4ος μεγάλος παίχτης του κλάδου, η επίσης εισηγμένη Euromedica η οποία μέσα στο 2017 σημείωνε σημαντική μείωση ζημιών. Ο όμιλος εκτιμάται ότι παρά τα προβλήματα έχει τζίρο της τάξης των 100 εκατ. ευρώ, ενώ σύντομα αναμένονται εξελίξεις καθώς φαίνεται ότι πλησιάζει το τέλος εποχής για τη διοίκηση Λιακουνάκου μετά την απόφαση του πρωτοδικείου να τεθεί η μητρική Axon Holdings σε καθεστώς ειδικής διαχείρισης και το «πάνω χέρι» να παίρνει ο δεύτερος μεγαλύτερος μέτοχος και βασικός πιστωτής το fund Farallon. Παρόλ’ αυτά και μόνο τα μεγέθη των 3 άλλων ομίλων είναι ενδεικτικά της τάσης καθώς αποτελούν το 35% της αγοράς ιδιωτικής υγείας.
Οφειλές
Με βάση τα δημοσιοποιημένα στοιχεία, σε υψηλά επίπεδα εξακολουθούν να παραμένουν οι οφειλές του ΕΟΠΥΥ προς αυτές τις επιχειρήσεις, αν και υπάρχει μια σχετική σταθερότητα πλέον στις αποπληρωμές, ενώ επιβεβαιώνεται για μια ακόμη φορά η έλλειψη ρευστότητας. Συνολικά οι απαιτήσεις των εταιρειών από πελάτες (EOΠΥΥ και ασφαλιστικές εταιρείες) αν και υποχώρησαν πέρυσι είναι αρκετά υψηλές στα περίπου 193 εκατ. ευρώ έναντι 210 εκατ. ευρώ στο τέλος του 2017. Παράλληλα οι ίδιες εταιρείες επιβαρύνονται με συνολικά δάνεια που προσεγγίζουν τα 356 εκατ. ευρώ, σημαντικά μειωμένα σε σχέση με τα 402 εκατ. ευρώ του 2017 και σ αυτό βέβαια συνέβαλλαν και οι πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων αλλά και η καλύτερη πορεία των τραπεζών που επέτρεψαν αναδιαρθρώσεις. Μην ξεχνάμε ακόμη ότι η κερδοφορία βοηθά τη ρευστότητα και έτσι μπορούν να γίνονται αποπληρωμές. Μάλιστα τα συνολικά διαθέσιμα κεφάλαια στα ταμεία τους αυξήθηκαν πέρυσι στα περίπου 40 εκατ. ευρώ από 30 εκατ. ευρώ το 2017 Να σημειώσουμε επίσης ότι τα συνολικά δάνεια εμφανίζουν μείωση της τάξης των 110 εκατ. ευρώ ή κατά 23% στη διετία.
Σύμφωνα με τα όσα υποστηρίζουν οι διοικήσεις, ο κλάδος της Υγείας στην Ελλάδα έχει εισέλθει σε διαδικασία ριζικής αναδιάρθρωσης. Καθ’ όλη τη διάρκεια του 2017 αλλά και του 2018 στον κλάδο των ιδιωτικών κλινικών παρατηρείται συγκέντρωση δυνάμεων αλλά και ενεργοποίηση αντανακλαστικών από ξένους και εγχώριους παίκτες. Εξέλιξη – καταλύτης είναι ασφαλώς η δυναμική είσοδος στην εγχώρια αγορά, μέσω της εξαγοράς των νοσοκομείων Υγεία, Metropolitan και Ιασώ General, του διεθνούς επενδυτικού κεφαλαίου (fund), CVC Capital Partners.
Ο κλάδος των νοσοκομείων και γενικότερα ο χώρος της υγείας βίωσε δύσκολες συνθήκες τα προηγούμενα χρόνια. Οι σημαντικά περιορισμένοι προϋπολογισμοί για την περίθαλψη, η οικονομική κρίση, τα προβλήματα στα ασφαλιστικά ταμεία, η λήψη μέτρων όπως το rebate και το clawback, επηρέασαν τόσο τα δημόσια όσο και τα ιδιωτικά θεραπευτήρια. Παρόλη τη βαθιά οικονομική κρίση των τελευταίων οκτώ – εννέα ετών, φαίνεται τελικά ότι τα ιδιωτικά νοσοκομεία εμφανίζονται ευνοημένα καθώς αφενός μεν, εξασθένησε το δημόσιο σύστημα του ΕΣΥ, λόγω και των μνημονιακών περικοπών, αφετέρου δε, η χώρα μας, συνεχίζει να παραμένει σταθερά πρώτη στην Ευρώπη, σε δαπάνες των νοικοκυριών για ιδιωτική υγεία, ως ποσοστό του κατά κεφαλήν εισοδήματος, παρ’ ότι στα χρόνια της κρίσης υπήρξε μείωση σε απόλυτες τιμές. Έτσι σήμερα, ο κλάδος της ιδιωτικής υγείας στην Ελλάδα γίνεται να είναι ελκυστικός επιχειρηματικά.