Θέματα αξιολόγησης και διαπραγμάτευσης, η διεθνής εμπειρία και η δυνατότητα αξιοποίησής της από την Ελλάδα, τα προβλήματα, οι καθυστερήσεις και οι αγκυλώσεις στο έργο των επιτροπών, με αποτέλεσμα να μην έχουν εισαχθεί στη χώρα μας νέες θεραπείες κ.ά, συζητήθηκαν στη στρογγυλή τράπεζα που έλαβε χώρα στο πλαίσιο Εκπαιδευτικής ημερίδας “Negotiations in Healthcare”, που διοργανώθηκε από το Health Daily σε συνεργασία με τη Scotwork Hellas, την Παρασκευή 11 Οκτωβρίου.
Στο τραπέζι του διαλόγου συμμετείχαν οι κ.κ.: Πάνος Καναβός, PhD, Associate Professor, Deputy Director, LSE Health, Department of Social Policy, London School of Economics, σε διαδικτυακή σύνδεση, Ηλίας Γιαννόγλου, Πρόεδρος Επιτροπής Διαπραγμάτευσης, Γιάννης Ποδηματάς, Φαρμακοποιός, Μέλος Επιτροπής Διαπραγμάτευσης Φαρμάκων, πρώην Ειδικός Σύμβουλος Γενικού Γραμματέα Υπ. Υγείας, Δημήτριος Κούβελας, Πρόεδρος Επιτροπής ΗΤΑ, Καθηγητής και Διευθυντής του Τμήματος Ιατρικής Σχολής Κλινικής Φαρμακολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Ζαχαρίας Ραγκούσης, Αντιπρόεδρος ΣΦΕΕ, Πρόεδρος Επιτροπής Αποζημίωσης ΗΤΑ του ΣΦΕΕ, Μάκης Παπαταξιάρχης, Πρόεδρος του Pharma Innovation Forum (PIF), Μάρκος Ολλανδέζος, Επιστημονικός Διευθυντής της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ), Γιώργος Kαλαμίτσης, Πρόεδρος Συλλόγου Ασθενών Ήπατος Ελλάδος «Προμηθέας» και της Επιτροπής Ελέγχου Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ληπτών Υπηρεσιών Υγείας.
Κατά τη συζήτηση διατυπώθηκαν ερωτήματα, αλλά και έγιναν επισημάνσεις και προτάσεις για τη διευκόλυνση της διαδικασίας. Τέλος, συζητήθηκαν οι αλλαγές που επιφέρει το υπό ψήφιση νομοσχέδιο στο έργο των επιτροπών αξιολόγησης και διαπραγμάτευσης.
Επισημάνσεις και προτάσεις
Oι προτάσεις βελτίωσης που κατατέθηκαν, παρουσιάζονται συνοπτικά παρακάτω:
1. Οι δύο Επιτροπές ΗΤΑ και Διαπραγμάτευσης, με τη μορφή και τη στελέχωση που έχουν σήμερα είναι αδύνατον να ανταποκριθούν στο έργο που έχουν αναλάβει και φυσικά κάθε σκέψη για τήρηση του χρονοδιαγράμματος που έχει τεθεί είναι πλήρως ανέφικτη. Θα πρέπει άμεσα να προχωρήσει η Πολιτεία στη δημιουργία Οργανισμού ΗΤΑ και με ικανά στελέχη που να αμείβονται επαρκώς για τις επιστημονικές υπηρεσίες που προσφέρουν.
2. Είναι απαραίτητη η ενεργός συμμετοχή εκπροσώπων ασθενών στην Επιτροπή ΗΤΑ, καθώς μόνο αυτοί μέσα από βιωματικές εμπειρίες μπορούν να αποτυπώσουν την προστιθέμενη αξία των θεραπειών.
3. Χρειάζεται καλύτερη οργάνωση και προγραμματισμός διαπραγμάτευσης με ιεράρχηση θεραπειών με βάση την ιατρική ανάγκη.
4. Πρέπει να υπάρξει διαφάνεια στην πληροφόρηση, δηλαδή δημοσιοποίηση όλων των δεδομένων χρονοδιαγραμμάτων κατάθεσης και πορείας της αξιολόγησης. Η πλήρης διαφάνεια θα μπορούσε να λειτουργήσει και ως μοχλός πίεσης προς όλες τις πλευρές.
5. Δημοσιοποίηση των δεδομένων της ΗΔΙΚΑ και δημιουργία νέων καταγραφών δεδομένων ασθενών για σύναψη συμφωνιών (ιδιαίτερα με βάση την αποτελεσματικότητα/ outcomes based agreements)
6. Όλες ανεξαιρέτως οι φαρμακευτικές εταιρείες θα πρέπει να παραδίδουν φάκελο με επαρκή δεδομένα για την κλινική και φαρμακο-κινητική συμπεριφορά του φαρμάκου.
7. Αποτελεί μέγιστη στρέβλωση να λαμβάνονται οριζόντια μέτρα, που έχουν τις ίδιες επιπτώσεις τόσο σε εταιρείες που επενδύουν και προσφέρουν θέσεις εργασίας όσο και σε άλλες που δεν επενδύουν και δεν στηρίζουν την απασχόληση.
8. Θα πρέπει να λειτουργήσει κατεπειγόντως και στην Ελλάδα το horizon scanning.
9. Θα πρέπει να υπάρχει η νομική πρόβλεψη ότι όσα συμφωνηθούν αναφορικά με αξιολόγηση και διαπραγμάτευση, να ισχύσουν για προβλεπόμενο χρονικό διάστημα, χωρίς μονομερείς αιφνιδιασμούς.
10. Θα πρέπει να ισχύσει η αρχή της εμπιστευτικότητας (Confidentiality) αναφορικά με τη συμφωνηθείσα τιμή, ώστε να αποφύγουμε φαινόμενα τύπου «ντόμινο».
11. Θα πρέπει να υπάρξει κατάργηση των εξωτερικών κριτηρίων καθώς εισάγουν μόνο εμπόδια και καθυστέρηση στην πρόσβαση
12. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η διαπραγμάτευση που έρχεται ως συνέχεια μιας θετικής κλινικής αξιολόγησης, είναι η αναγνώριση του οφέλους της καινοτομίας που εισάγεται στο σύστημα υγείας και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αποτελεί παζάρι τιμής. Άρα, είναι απαραίτητο η διαπραγμάτευση να μην αποτελεί μια αυτόνομη διαδικασία με σκοπό την περαιτέρω μείωση της τιμής του φαρμάκου, αλλά να εξασφαλιστεί η σύνδεση της διαπραγμάτευσης με την αξιολόγηση, η υιοθέτηση μιας ολιστικής οπτικής της αξίας που εισέρχεται στο σύστημα υγείας πέρα από τη φαρμακευτική δαπάνη.
13. Είναι αναγκαία πλέον η αύξηση του προϋπολογισμού για το φάρμακο και η δημιουργία «ζωτικού χώρου» για την καινοτομία.
Διαπραγματεύσεις στην υγεία
Ακολούθησε το εξειδικευμένο workshop για τις διαπραγματεύσεις στον φαρμακευτικό κλάδο, το οποίο παρακολούθησαν στελέχη Market Access, Pricing & Reimbursement, Medical, Health Economics, Regulatory Affairs, Marketing, Finance, ΗR Managers, Commercial Directors, αλλά και μέλη των Επιτροπών ΗΤΑ και Διαπραγμάτευσης.
Ο Γιάννης Δημαράκης, Managing Partner της Scotwork Hellas, με παραδείγματα από όλα τα στάδια τη διαδικασίας διαπραγμάτευσης των τιμών των φαρμάκων, απάντησε στις ανάγκες των στελεχών της φαρμακευτικής Βιομηχανίας που καλούνται να τεκμηριώσουν την αξία των φαρμακευτικών προϊόντων για να πετύχουν την αποζημίωσή τους στην Ελληνική αγορά, καθώς και τους εμπλεκόμενους φορείς στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για την τιμολόγηση και το HTA, ώστε να κατανοήσουν καλύτερα τις τεχνικές διαπραγμάτευσης και την αξία της διαπραγματευτικής διαδικασίας όταν αυτή γίνεται με δομημένο τρόπο.