Δραματική θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η επόμενη χρονιά για τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις, καθώς οι πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις για την τιμολόγηση των φαρμάκων, ο χαμηλός προϋπολογισμός της δαπάνης αλλά και οι ανεξόφλητες οφειλές, δημιουργούν ένα εκρηκτικό υφεσιακό «κοκτέιλ» για τη δραστηριότητα στον κλάδο. Κύκλοι της αγοράς κάνουν λόγο για μία μείωση των πωλήσεων στον κλάδο, η οποία μπορεί να φτάσει ακόμη και το 10% δηλαδή να ξεπεράσει και τα 400 εκατ. ευρώ, με ότι αυτό συνεπάγεται για τις επενδύσεις αλλά και την απασχόληση.
Σύμφωνα με τα οικονομικά στοιχεία των φαρμακευτικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, το 2014 οι συνολικές πωλήσεις διαμορφώθηκαν στα 4,6 δις. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση της τάξης του 3% σε σχέση με το 2013 και περίπου 23% σε σχέση με το 2009 κατά το οποίο οι εταιρείες παρουσίασαν ρεκόρ πωλήσεων. Από το σύνολο των πωλήσεων αυτών ένα σημαντικό τμήμα το οποίο εκτιμάται στα περίπου 900 εκατ. ευρώ αφορά σε εξαγωγές.
Οι πρόσφατες λοιπόν κυβερνητικές αποφάσεις, όπως αναφέραμε, δημιουργούν μια σειρά αρνητικών παραμέτρων οι οποίες στην εφαρμογή τους από τη νέα χρονιά θα αρχίσουν να μειώνουν την αξία των πωλήσεων. Ειδικότερα:
1) Η πρόσφατα δημοσιοποιημένη λίστα των νέων τιμών των φαρμάκων, που σύντομα θα επισημοποιηθεί και ως νέο δελτίο τιμών με βάσει το οποίο θα διακινούνται τα σκευάσματα στην ελληνική αγορά, προκαλεί μέση μείωση της τάξης του 5,5%-6% στις τιμές των φαρμάκων. Αυτή όμως η μέση μείωση φαίνεται να είναι ιδιαίτερα μικρή σε σχέση με αυτή η οποία θα ακολουθήσει με τα επόμενα δελτία τιμών μέσα στο 2016 και το 2017. Οι βασικές εταιρείες οι οποίες επηρεάζονται εντονότερα είναι οι ελληνικές βιομηχανίες γενοσήμων που εκτιμάται ότι μπορεί να δουν τις τιμές των φαρμάκων τους να μειώνονται σε σχέση με τις τρέχουσες κατά 50% ή και παραπάνω.
Να σημειώσουμε εδώ ότι με βάση τα στοιχεία της IMS τα ελληνικά γενόσημα πραγματοποιούν πωλήσεις στα φαρμακεία της τάξης των 450 εκατ. ευρώ ενώ εκτιμάται παράλληλα ότι περίπου ελληνικά φάρμακα αξίας 100 εκατ. ευρώ διακινούνται άμεσα στα νοσοκομεία. Καταλαβαίνει κανείς λοιπόν ότι οι απώλειες για τον βιομηχανικό κλάδο θα είναι δραματικές και για το λόγο αυτό μάλιστα οι εκπρόσωποι της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας τονίζουν χαρακτηριστικά ότι με την εφαρμογή των μέτρων «Θα παραδώσουν τα κλειδιά 27 εργοστασίων τους στην Κυβέρνηση.
Επίσης η μείωση των τιμών στη χώρα δημιουργεί και προβλήματα στις εξαγωγές τους καθώς επηρεάζουν και τις τιμές των εξαγώγιμων σκευασμάτων.
2) Με βάση τα στοιχεία του 2015 οι συνολικές πωλήσεις για νοσοκομειακά φάρμακα είναι της τάξης των 700 εκατ. ευρώ. Με την οριοθέτηση της δαπάνης για την αγορά φαρμάκων από τα νοσοκομεία κατά το 2016 στα 570 εκατ. ευρώ συμπεραίνεται, ότι οι εταιρείες με το clawback που επιβάλλεται θα πρέπει να επιστρέψουν στο Δημόσιο περίπου 130 εκατ. ευρώ ή και παραπάνω. Με βάση αυτή τη λογική οι εταιρείες ή θα «πουλήσουν» φάρμακα αυτής της αξίας οποία και δεν θα τα πληρωθούν ή δεν θα τα πουλήσουν καθόλου! Πάντως το γεγονός αυτό άμεσα συνεπάγεται απώλειες για τις εταιρείες οι οποίες δραστηριοποιούνται στα νοσοκομεία της τάξης του ποσού αυτού και οι οποίες ανήκουν στο χώρο των πολυεθνικών οι οποίες διακινούν το μεγαλύτερο κομμάτι των Φαρμάκων Υψηλού Κόστους.
3) Η τελευταία ιδιαίτερα σημαντική παράμετρος αφορά στα χρέη του Ελληνικού Δημοσίου προς τις φαρμακευτικές εταιρείες. Αυτά πλέον έχουν ανέλθει στα 1,2 δις. ευρώ με βάση τις εκτιμήσεις για το τέλος Οκτωβρίου. Το ύψος των χρεών αυτών δείχνει αδύνατον να μπορέσει να εξοφληθεί στο σύνολό του, καθώς η δέσμευση που υπάρχει είναι να δοθεί ένα σημαντικό ποσό από τη δόση των 2,1 δις. ευρώ που αναμένεται να εκταμιευτεί άμεσα από τους δανειστές της χώρας, καθώς και από την επόμενη δόση του 1 δις. ευρώ. Όμως εδώ δημιουργείται ο προβληματισμός για το ύψος του ποσό που θα αναλογεί στη φαρμακοβιομηχανία καθώς ήδη τα συνολικά χρέη του ΕΟΠΥΥ προς προμηθευτές και παρόχους είναι αντίστοιχα του ποσού και των δύο δόσεων! Να επισημάνουμε ακόμη ότι στον προϋπολογισμό που κατατέθηκε δεν προβλέπεται κονδύλι προς το Υπουργείο Υγείας για εξόφληση ληξιπρόθεσμων οφειλών.
Μία λύση που θα επιχειρηθεί είναι οι συμψηφισμοί με υποχρεώσεις των φαρμακευτικών προς το Ελληνικό Δημόσιο αλλά και πάλι το ποσό δεν θα είναι υψηλό. Αυτό μεταφράζεται σε οικονομικούς όρους, στη διαμόρφωση σημαντικών επισφαλειών στις εταιρείες οι οποίες θα προκαλέσουν ζημιές, όπως έχιε συμβεί και στο παρελθόν με τις αναγκαστικές απομειώσεις της αξίας των απαιτήσεων που έχουν η εταιρείες, επηρεάζοντας αρνητικά την κεφαλαιακή επάρκεια των επιχειρήσεων.
Συνοψίζοντας όλα τα προηγούμενα διαπιστώνουμε ότι η προσπάθεια ανάκαμψης των εταιρειών φαρμάκου στην Ελλάδα η οποία επιχειρήθηκε το 2014 και διαφαινόταν αρχικά ότι θα μπορούσε να συνεχιστεί και το 2015 με την κυκλοφορίας εκατοντάδων νέων φαρμάκων μεταξύ και καινοτόμων, όχι απλά φρενάρει από την τροχοπέδη της ύφεσης της Ελληνικής Οικονομίας, αλλά οδηγεί σε δραματική οπισθοχώρηση τον κλάδο, στερώντας παράλληλα τη διαδικασία της ανάκαμψης της Ελλάδας από ένα σημαντικό επιχειρηματικό πυλώνα, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά εκπρόσωπος του κλάδου.