Οι πρωτοφανείς συνθήκες ασφυξίας στον επιχειρηματικό τομέα της χώρας, διακυβεύουν την ορθή λειτουργίας της αλυσίδας φαρμάκου στην ελληνική αγορά, αν και μέχρι σήμερα αυτή έχει καταφέρει να διατηρήσει μια αξιοπρεπή κάλυψη των αναγκών. Τα πράγματα όμως έχουν δυσκολέψει πολύ και παράγοντες του κλάδου κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, καθώς ενώ το 2015 έδειχνε να ξεκινά με καλυτέρους οιωνούς μετά από μια 6χρονη ύφεση, οι τελευταίοι μήνες θεωρούνται έντονα ανασταλτικοί.
Όπως προκύπτει από τα οικονομικά στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας για την οικονομική χρήση του 2014, η περσινή χρονιά δείχνει να ήταν για τις εταιρείες φαρμάκου μια χρονιά σταθεροποίησης, δημιουργώντας παράλληλα την αισιοδοξία ότι το 2015 θα αποδεικνυόταν επίσης ένα έτος κατά το οποίο ο κλάδος όδευε στην κατεύθυνση της περαιτέρω βελτίωσης.
Εξειδικεύοντας την ανάλυσή μας στις αμιγώς ελληνικές παραγωγικές εταιρείες, με γνώμονα ότι πέρα από την σημαντική δυνατότητα που διαθέτουν να καλύψουν ένα υψηλό ποσοστό των αναγκών της εγχώριας αγοράς, διαθέτουν παράλληλα υψηλή εξαγωγική δυναμική, διαπιστώνουμε ότι το 2014 ήταν όντως και για τις ελληνικές εταιρείες μια καλή χρονιά. Βέβαια τα οικονομικά στοιχεία δείχνουν επίσης ότι η έλλειψη ρευστότητας εξακολουθεί να αποτελεί αγκάθι και ότι οι οφειλές του Δημοσίου, εξακολουθούν να «δυναμιτίζουν» την προοπτικής ανάπτυξης.
Αναλύοντας τα στοιχεία 8 από τις μεγαλύτερες αμιγώς ελληνικές βιομηχανίες, όσων δηλαδή έχουν δημοσιοποιήσει οικονομικά μεγέθη για το 2014, διαπιστώνουμε ότι όντως το 2014 αυτές οι εταιρείες κατάφεραν να σταθεροποιήσουν το τζίρο τους, να πετύχουν κερδοφορία και να μειώσουν τις απαιτήσεις από τους πελάτες τους. Αυτό έδινε την αίσθηση ότι αν η κατάσταση συνέχιζε με αυτό το ρυθμό, το 2015 θα εξελισσόταν σε ένα έτος πραγματικής ανάπτυξης.
Αξίζει λοιπόν να αναφέρουμε ότι οι 8 αυτές εταιρείες οι οποίες παράγουν περί το 55% της συνολικής ελληνικής παραγωγής φαρμάκων σε αξίες , πέτυχαν πέρυσι κύκλο εργασιών περίπου 820 εκατ. ευρώ και κέρδη 60 εκατ. ευρώ. Τα μεγέθη αυτά ήταν περίπου σταθερά το 2013 και με μείωση 10% των απαιτήσεών τους δηλαδή στα χρέη που είχαν προς αυτές οι πελάτες τους και δη το ελληνικό δημόσιο. Κι εδώ δημιουργείται το μεγάλο «αλλά».
Στις εταιρείες αυτές -που αποτελούν ένα αξιόπιστο και αντιπροσωπευτικό δείγμα- οι πελάτες τους, τους χρωστούν περί τα 280 εκατ. ευρώ, δηλαδή περίπου το 1/3 του τζίρου τους. Την ίδια στιγμή οι ίδιες οι εταιρείες χρωστούν στις τράπεζες δάνεια πάνω από 100 εκατ. ευρώ, τα οποία θα έπρεπε να πληρώσουν φέτος.
Με την αγορά να δυσκολεύεται να βρει χρήματα και κυρίως το βασικό προμηθευτή των εταιρειών το ελληνικό δημόσιο που χρωστάει περίπου 1,1 δις. ευρώ σε όλο τον κλάδο των φαρμακευτικών, αλλά επίσης και τις τράπεζες να έχουν ουσιαστικά αποκλείσει τη χρηματοδότηση, η κατάσταση κάθε άλλο παρά ευοίωνη είναι.
Θα συμπέραινε λοιπόν κανείς, ότι με βάση τις τελευταίες εξελίξεις θα μπορούσε να δημιουργηθεί πρόβλημα όσον αφορά στην κάλυψη της αγοράς. Όμως για την ώρα τουλάχιστον και παρά τα προβλήματα ρευστότητας οι εταιρείες σημειώνουν ότι διαθέτουν επάρκεια για να καλύψουν τις ανάγκες.
‘Όπως αναφέρει ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ) κ. Θεόδωρος Τρύφων «Η Ελληνική Φαρμακοβιομηχανία μπορεί να καλύψει πάνω από το 70% των φαρμάκων της πρωτοβάθμιας περίθαλψης. Άρα μπορεί σε περίοδο ελλείψεων να δώσει πολύ μεγάλη ανακούφιση στον Έλληνα ασφαλισμένο και ασθενή. Κι αυτό είναι διατεθειμένη να κάνει και τώρα, εφόσον διασφαλιστεί η ομαλή λειτουργία του τραπεζικού συστήματος που θα επιτρέψει την εισαγωγή πρώτων υλών και υλικών συσκευασίας».
Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται και δηλώσεις του αναπληρωτή προέδρου του ΣΦΕΕ, κ. Κωνσταντίνου Παναγούλια ο οποίος σημειώνει ότι «Αυτή τη στιγμή παρατηρείται έντονη έλλειψη ρευστότητας στην αγορά. Οι εξοφλήσεις έχουν σταματήσει εντελώς εδώ και μερικές μέρες λόγω των capital controls και εάν δεν αποκαταστηθεί γρήγορα η κατάσταση θα αντιμετωπίσουμε προβλήματα. Το Ελληνικό Δημόσιο έχει ήδη αρκετούς μήνες να προχωρήσει σε εξοφλήσεις».
Σημειώνεται ότι ο ΣΦΕΕ σε επιστολή του στον Υπουργό Υγείας και τον πρόεδρο του ΕΟΠΥΥ αναφέρει ότι «καθίσταται επιτακτική ανάγκη η εξαίρεση όλων των διαδικασιών διαχείρισης της διάθεσης φαρμάκων καθ όλο το μήκος της αλυσίδας από τον έλεγχο κεφαλαίων, ειδικά στην περίπτωση εισαγωγής έτοιμων φαρμακευτικών προϊόντων και πρώτων υλών από το εξωτερικό, η οποία μπορεί να αποτελέσει τροχοπέδη στην πρόσβαση των ασθενών στην θεραπεία τους».
Σε δηλώσεις πάντως ο Υπουργός Υγείας κ. Π. Κουρουμπλής αναφέρει ότι το Υπουργείο Υγείας σε συνεργασία και με το Υπουργείο Οικονομικών προσπαθεί να βοηθήσει εν μέσω δραματικών συνθηκών την κατάσταση στην αγορά και δη τις επιχειρήσεις φαρμάκου. Μάλιστα αναφέρει ότι «Μέσα στην τρέχουσα εβδομάδα θα ολοκληρωθούν οι διαδικασίες ώστε να νομοθετηθούν οι δυνατότητες συμψηφισμών ανάμεσα στα χρέη του Δημοσίου προς τις εταιρείες και αντίστροφα που επί της ουσίας απελευθερώνουν ρευστότητα άμεσα 130 εκατ. ευρώ, ενώ θα διατεθούν και 100 εκατ. ευρώ προς τις εταιρείες».