Από τις συμπληγάδες έχει περάσει την τελευταία τριετία η προσπάθεια της χώρας να υιοθετήσει ένα ορθό σύστημα κοστολόγησης του κάθε ασθενή ο οποίος νοσηλεύεται σε ένα ιδιωτικό ή δημόσιο νοσοκομείο, με την αδυναμία αυτή να καθιστά έως και αδύνατη την εφαρμογή των ΚΕΝ. Κλειδί για την σωστή λειτουργία των ΚΕΝ είναι τα DRG τα οποία αποτελούν «ένα σύστημα ταξινόμησης ασθενών (Patient Classification System-PCS) το οποίο συλλέγει συστηματικά δεδομένα κατά την έξοδο των ασθενών (που αφορούν κυρίως χαρακτηριστικά του ασθενή, της θεραπείας και του παρόχου) τα οποία χρησιμοποιούνται για να ταξινομήσουν τους ασθενείς σε διαχειρίσιμο αριθμό ομάδων (τις λεγόμενες ομάδες DRG) οι οποίες είναι ιατρικά ουσιώδεις και οικονομικά ομοιογενείς».
Εδώ και μερικούς μήνες η ΕΣΑΝ – Ελληνικό Ινστιτούτο DRG, με γνώμονα τις εξειδικευμένες και υψηλές απαιτήσεις για την ανάπτυξη και αναθεώρηση του Ελληνικού Συστήματος GR-DRG, υλοποιεί έρευνα εκτίμησης της επάρκειας και ικανότητας των νοσηλευτικών ιδρυμάτων.
Σύμφωνα με το Δρ. Χρυσόστομο Γούναρη, Πρόεδρο του Εποπτικού Συμβουλίου της ΕΣΑΝ – Ελληνικό Ινστιτούτο DRG, «Βάσει των προσωρινών αποτελεσμάτων της έρευνας έχουμε καταλήξει στα εξής πρώτα συμπεράσματα σχετικά με την επάρκεια του Δικτύου για την ανάπτυξη της Ελληνικής έκδοσης DRG».
Πρώτον, για τη χρήση των ΚΕΝ παρουσιάζονται τα εξής συμπεράσματα:
– Η πλειοψηφία των νοσοκομείων του δείγματος δεν βασίζεται στη χρήση των ΚΕΝ για την κατάρτιση του προϋπολογισμού αλλά στα όρια που καθορίζονται από το Υπουργείο Υγείας
– Σε μεγάλο βαθμό τα νοσοκομεία αντιμετωπίζουν προβλήματα με τη χρήση των ΚΕΝ εξαιτίας της απόκλισης μεταξύ του πραγματικού κόστους νοσηλείας και της τιμής του ΚΕΝ και στο γεγονός ότι σύστημα δεν καταλήγει σε ένα και μοναδικό ΚΕΝ
– Η πλειοψηφία των νοσοκομείων του Δικτύου θεωρεί ότι δεν υπάρχουν ΚΕΝ για όλες τις περιπτώσεις ασθενών ενώ υπάρχουν ΚΕΝ τα οποία δεν έχουν κάποια εφαρμογή
– Δηλώθηκε ελλιπής αντιστοίχιση ΚΕΝ με ICD 10 και δυσλειτουργίες με το ηλεκτρονικό σύστημα υποβολής του ΕΟΠΥΥ ενώ ελάχιστα χρησιμοποιείται η κωδικοποίηση ιατρικών πράξεων για τον καθορισμό των ΚΕΝ
– Καταγράφηκε μεγάλη αναντιστοιχία μεταξύ της ΜΔΝ των ΚΕΝ και της πραγματικής.
Δεύτερον, όσον αφορά την οικονομική διαχείριση του νοσοκομείου διαπιστώθηκε ότι:
– η χρήση κέντρων κόστους στα δημόσια νοσοκομεία του δείγματος είναι αρκετά διευρυμένη όπως και η αναλυτική λογιστική
– σχεδόν το σύνολο διαθέτει κέντρα κόστους σε επίπεδο κλινικής ενώ ένα μικρός αριθμός φορέων μπορεί πραγματικά να χρησιμοποιήσει λειτουργήσει τον ασθενή ως κέντρο κόστους, γεγονός που απαιτείται στην περίπτωση της ολοκληρωμένης αναλυτικής κοστολόγησης βάσει του αλγορίθμου των DRG.
Τρίτον, αναφορικά με την πληροφοριακή υποδομή
– η πλειοψηφία του δείγματος παρακολουθεί εισαγωγές και εξιτήρια με την χρήση ICD 10. Δεν ισχύει το ίδιο για την παρακολούθηση ανά ιατρική πράξη όπου μόνο το 50% των νοσοκομείων δηλώνει ότι παρακολουθεί βάσει των πράξεων.
– Τα πληροφοριακά συστήματα μεταξύ των νοσοκομείων του Δικτύου διαφέρουν, ενώ όλα τα νοσοκομεία, πέραν του κεντρικού πληροφοριακού συστήματος που διαθέτουν έχουν επιπλέον υποσυστήματα για την υποστήριξη των επιμέρους λειτουργιών. Στα περισσότερα υπάρχει διαλειτουργικότητα αλλά υπάρχει ακόμη αρκετό έδαφος για βελτιώσεις. Επίσης όλες οι κρίσιμες διαδικασίες τηρούνται εντός πληροφοριακού συστήματος από όλα τα νοσοκομεία, γεγονός που διευκολύνει την παρακολούθηση της λειτουργίας τους αλλά και την εξαγωγή αξιόπιστων δεδομένων.
– Κυρίως εντοπίζονται ανεπάρκειες στη λειτουργία του ιατρικού υποσυστήματος όπως για παράδειγμα μόνο το 40% του δείγματος καταγράφει ηλεκτρονικά το ιατρικό και νοσηλευτικό ιστορικό.
Τέταρτον, σχετικά με την ικανότητα παρακολούθησης ανάλωσης υλικών και φαρμάκων και την χρήση των barcodes
– Η χρήση γραμμωτού κώδικα στα δημόσια νοσοκομεία του δείγματος, με εξαίρεση το εργαστηριακό τμήμα, είναι αρκετά περιορισμένη και απαιτείται εντατικοποίηση στην εφαρμογή τους.
Εδώ αξίζει να αναφέρουμε ότι στο 70% των νοσοκομείων που συμμετείχαν στην έρευνα τα αναλώσιμα υλικά και τα φάρμακα δεν παρακολουθούνται με την χρήση γραμμωτού κώδικά, όπως και στο 56% για τα υλικά χειρουργείου και στο 60% για τα υλικά αιμοδυναμικού. Επίσης μόνο στους μισούς ασθενείς η χρέωση υλικών γίνεται με την χρήση γραμμωτού κώδικα και μόλις στο 20% η χρέωση των φαρμάκων. Και αυτό παρά το γεγονός ότι σε όλες τις κλινικές υπάρχει μηχανογραφημένη αποθήκη αλλά και στα περισσότερα υπάρχει σύστημα διαχείριση των barcodes. Επίσης μόνο στο 40% των νοσοκομείων βρίσκεται σε παραγωγική λειτουργία η καταγραφή του βασικού Ιατρικού ιστορικού ασθενούς σε όλες τις κλινικές καθώς και Ιατρικός Φάκελος Ασθενούς.
Πέμπτον, σχετικά με την προθυμία των στελεχών η έρευνα καταδεικνύει ότι:
– τα μεσαία στελέχη δηλώνουν πρόθυμα να συμβάλλουν στην ανάπτυξη του Ελληνικού συστήματος DRG.
– είναι σημαντικό να σημειωθεί πως δεν υπάρχει στα στελέχη επαρκής ενημέρωση για το σύστημα DRG, με αποτέλεσμα την αρχική αντίδραση στο σύστημα. Η έρευνα που υλοποιείται στα πλαίσια του δικτύου της ΕΣΑΝ για την προθυμία αλλαγής θα βοηθήσει στην καθολική εφαρμογή του συστήματος και στον καθορισμό των απαραίτητων δράσεων για την ενημέρωση και εκπαίδευση του προσωπικού.
Συμπερασματικά, αναφέρει ο κ. Γούναρης, «Τα νοσοκομεία και οι κλινικές που έχουν έως τώρα ενταχθεί στο Ελληνικό Δίκτυο DRG είναι δομές ικανές τόσο για την υποστήριξη της ανάπτυξης της Ελληνικής έκδοσης των DRG με τη διάθεση των απαραίτητων δεδομένων DRG όσο και για την πιλοτική εφαρμογή των υποσυστημάτων της Ελληνικής έκδοσης».
Μέχρι σήμερα έχουν ενταχθεί στο Ελληνικό Δίκτυο DRG, 9 νοσοκομεία του ΕΣΥ και 3 ιδιωτικές κλινικές μετά από διαδικασία ανοικτής πρόσκλησης ενώ έχει υπογραφεί μνημόνιο συνεργασίας και με τον Ιατρικό Σύλλογο Θεσσαλονίκης. Ειδικότερα με βάση τα στοιχεία του ΕΣΥ με ημερομηνία 30/9 συμμετέχουν στο δείγμα 4.228 κλίνες ή το 14% του συνόλου του ΕΣΥ με αριθμό εισαγωγών 308.346 και από τον ιδιωτικό τομές 1.232 κλίνες (16%) με αριθμό εισαγωγών 81.055.