Παγκοσμίως, η νόσος Αλτσχάιμερ είναι μία από τις πιο κοινές μορφές άνοιας. Ερευνητές στην Αυστραλία, με την χρήση μοντέλων ποντικών, εντόπισαν μία από τις πιθανές αιτίες της νόσου Αλτσχάιμερ.
Μελετώντας τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό, οι επιστήμονες κατέληξαν σε μια καλύτερη κατανόηση του γιατί και πώς εμφανίζεται η νόσος Αλτσχάιμερ. Τα ευρήματα αυτά, ίσως ανοίξουν τον δρόμο για νέες θεραπευτικές επιλογές.
Το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) εκτιμά ότι έως και 5,8 εκατομμύρια άνθρωποι στις Ηνωμένες Πολιτείες ζουν με τη νόσο Αλτσχάιμερ.
Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι μια νευροεκφυλιστική πάθηση, που επηρεάζει τμήματα του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη μνήμη, τη σκέψη και την ομιλία/γλώσσα. Τα συμπτώματα κυμαίνονται από ήπια απώλεια μνήμης έως την αδυναμία διεξαγωγής συνομιλιών ή έως αποπροσανατολισμό στο περιβάλλον και αλλαγές στη διάθεση.
Προηγούμενη έρευνα είχε δείξει ότι διάφοροι παράγοντες – όπως η ηλικία, το οικογενειακό ιστορικό, η διατροφή και οι περιβαλλοντικοί παράγοντες – συνδυάζονται για να επηρεάσουν τον κίνδυνο ενός ατόμου για τη νόσο Αλτσχάιμερ.
Ωστόσο, οι επιστήμονες στην Αυστραλία ανακάλυψαν πρόσφατα έναν επιπλέον παράγοντα που μπορεί να ευθύνεται για την ανάπτυξη αυτής της νευροεκφυλιστικής κατάστασης.
Ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Dr. John Mamo, Ph.D. – διακεκριμένος καθηγητής και διευθυντής του Ινστιτούτου Έρευνας Καινοτομίας Υγείας Curtin στο Πανεπιστήμιο Curtin στο Περθ της Αυστραλίας – σχολίασε στο Medical News Today το συμπέρασμα από τη νέα έρευνα.
«Για να αναπτύξουμε νέες επιλογές για την πρόληψη και τη θεραπεία του Αλτσχάιμερ, πρέπει να καταλάβουμε τι είναι αυτό που προκαλεί στην πραγματικότητα την ασθένεια, και προς το παρόν αυτό δεν έχει ανακαλυφθεί».
Πρόσθεσε επίσης, πως «Αυτή η μελέτη, δείχνει ότι η υπερβολική αφθονία στο αίμα δυνητικά τοξικών συμπλεγμάτων λιπαρών οξέων-πρωτεϊνών μπορεί να βλάψει τα μικροσκοπικά αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου που ονομάζονται τριχοειδή αγγεία και, στη συνέχεια, να διαρρεύσουν στον εγκέφαλο, προκαλώντας φλεγμονή και θάνατο εγκεφαλικών κυττάρων».
«Αλλαγές στις διατροφικές συμπεριφορές και ορισμένα φάρμακα θα μπορούσαν δυνητικά να μειώσουν τη συγκέντρωση στο αίμα αυτών των τοξικών συμπλεγμάτων, [στη συνέχεια] μειώνοντας τον κίνδυνο για Αλτσχάιμερ ή επιβραδύνοντας την εξέλιξη της νόσου», κατέληξε.
Τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό PLOS Biology.
Πώς διεξήχθη η έρευνα
Ο Dr. John Mamo και η ομάδα του εργάζονται για να ανακαλύψουν άγνωστες αιτίες της νόσου Αλτσχάιμερ, ελπίζοντας ότι αυτό θα οδηγήσει σε νέους δρόμους έρευνας και νέες πιθανές θεραπείες για την πάθηση.
Στην πρόσφατη μελέτη τους, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δύο μοντέλα ποντικιών. Τροποποίησαν γενετικά ζώα στην ομάδα δοκιμής, έτσι ώστε το ήπαρ τους να παράγει ανθρώπινο βήτα – αμυλοειδές. Αυτό είναι το πρωτεϊνικό μέρος του τοξικού συμπλέγματος πρωτεΐνης-λίπους που οι επιστήμονες πίστευαν ότι μπορεί να προκαλέσει τη νόσο Αλτσχάιμερ. Η ομάδα ελέγχου δεν είχε γενετικές τροποποιήσεις.
Με την πάροδο του χρόνου, οι ερευνητές υπέβαλαν και τις δύο ομάδες σε ένα τεστ μνήμης με κίνητρο τον φόβο, για γνωστικές λειτουργίες και σημείωσαν τα αντίστοιχα αποτελέσματα.
Τι έδειξαν τα ευρήματα της έρευνας
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όταν οι πρωτεΐνες αμυλοειδούς-βήτα που παράγονται στο ήπαρ των ποντικών δοκιμής συνδυάζονται με λίπη και μεταναστεύουν στον εγκέφαλο, παρεμβαίνουν στη σωστή λειτουργία των τριχοειδών αγγείων.
Αυτή η δυσλειτουργία στο αιματοεγκεφαλικό φράγμα οδήγησε, ώστε τα σύμπλοκα πρωτεΐνης-λίπους να διαρρεύσουν από το αίμα στον εγκέφαλο, με αποτέλεσμα τη φλεγμονή. Αυτή η φλεγμονή εμφανίστηκε τόσο στην ομάδα δοκιμής όσο και στην ομάδα ελέγχου, αλλά ξεκίνησε σε πολύ νεότερη ηλικία στην ομάδα δοκιμής.
Σε αντίθεση με την ομάδα ελέγχου, αυτή η φλεγμονή συνδέθηκε επίσης με έντονο εκφυλισμό στα εγκεφαλικά κύτταρα των ποντικών στην ομάδα δοκιμής όταν εξετάστηκε με μικροσκόπιο. Οι επιστήμονες σε σπάνιες περιπτώσεις παρατήρησαν αυτή τη νευροεκφύλιση στα ποντίκια ελέγχου και ήταν συνήθως σε πολύ μεγαλύτερη ηλικία.
Η ομάδα αξιολόγησε επίσης έναν δείκτη νευροεκφυλισμού και διαπίστωσε ότι ήταν περίπου δύο φορές μεγαλύτερος στα ποντίκια δοκιμής από ό, τι στα ποντίκια ελέγχου της ίδιας ηλικίας.
Αυτά τα ευρήματα προτείνουν ενδεχόμενες εξηγήσεις σε μακροχρόνιες ερωτήσεις σχετικά με το ρόλο του αμυλοειδούς-βήτα στην ανάπτυξη της νόσου Αλτσχάιμερ.