Η ανθεκτικότητα που παρουσίασαν στην το 2015 συνολικά οι εισηγμένοι στο ελληνικό χρηματιστήριο όμιλοι ιδιωτικής υγείας, δείχνει να συνεχίζεται και το 2016, με τα λειτουργικά τους κέρδη μάλιστα να διπλασιάζοντα. Στη διαμόρφωση της συνολικής εικόνας φυσικά δεν θα πρέπει να παραβλέπεται η επιστροφή της Euromedica στα κέρδη, παρά τα σημαντικότατα προβλήματα που αντιμετωπίζει, και η οποία τόνωσε συνολικά την εικόνα του κλάδου, που παρουσιάζει πλέον όχι μόνο λειτουργικά αλλά και καθαρά κέρδη.
Ειδικότερα τα οικονομικά στοιχεία για την πορεία των 4 κορυφαίων ομίλων ιδιωτικής υγείας (Euromedica, Ιασώ, Ιατρικό Αθηνών και Υγεία) κατά το πρώτο εξάμηνο του 2016, τα οποία ανακοινώθηκαν πριν λίγες μέρες, δείχνουν μικρή μείωση του κύκλου εργασιών και σημαντική βελτίωση αποτελεσμάτων. Παράλληλα όμως αποδεικνύεται ότι επιβαρύνθηκαν με επιπλέον 47 εκατ. ευρώ από rebate και clawback ανεβάζοντας περαιτέρω το συνολικό λογαριασμό σε περίπου τα 350 εκατ. ευρώ από την έναρξη εφαρμογή των μέτρων.
Την ίδια στιγμή σε υψηλά επίπεδα εξακολουθούν να παραμένουν οι οφειλές του ΕΟΠΥΥ προς αυτές, ενώ διαπιστώνεται και έλλειψη «οξυγόνου» ρευστότητας, καθώς αφενός τα δυσκόλως διαχειριζόμενα δάνεια φτάνου τα 870 εκατομμύρια, τα δε διαθέσιμα κεφάλαια στα ταμεία των εταιρειών είναι μόλις 35,8 εκατ. ευρώ.
Ειδικότερα, μελετώντας τα στοιχεία των εταιρειών όπως αποτυπώνονται στις δηλώσεις των διοικήσεων και έχουν ελεγχθεί από τους Ορκωτούς Ελεγκτές, ο συνολικός τζίρος παρουσίασε το διάστημα Ιανουαρίου – Ιουνίου 2016 υποχώρηση κατά 1,5%, επιβεβαιώνοντας την εκτίμηση της αγοράς ότι η φετινή χρονιά κινείται πτωτικά με ρυθμό της τάξης του 2%. Συγκεκριμένα οι συνολικές πωλήσεις διαμορφώθηκαν στα 336,1 εκατ. ευρώ, από 341,2 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα το 2015.
Επίσης κατά το 2016, τα λειτουργικά αποτελέσματα, κινούνται αρκετά καλύτερα έναντι των αρχικών εκτιμήσεων επίπεδα σημειώνοντας άνοδο 94,4% στα 51,5 εκατ. ευρώ, καθώς δόθηκε ισχυρή ώθηση από τα μεγέθη της Euromedica η οποία εμφάνισε κέρδη έναντι ζημιών αλλά και λόγω της σημαντικής ανόδου των λειτουργικών αποτελεσμάτων του Ιατρικού Αθηνών. Τα συνολικά αποτελέσματα πάντως επιβαρύνθηκαν σημαντικά από τα clawback και rebate. Όσον αφορά δε στα καθαρά μετά από φόρους αποτελέσματα, εκεί παρουσιάζονται μικρά κέρδη 1,1 εκατ. ευρώ έναντι ζημιών 17,8 εκατ. ευρώ. Εδώ να επισημάνουμε ότι μετά από αρκετά εξάμηνα, ο κλάδος εμφανίζεται συνολικά κερδοφόρος κι αυτό λόγο της βελτίωσης της Euromedica.
Παρατηρώντας τα μεγέθη αυτά, θα έλεγε κανείς ότι γενικά οι όμιλοι παρουσιάζουν μια αρκετά καλή εικόνα. Όμως εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι εταιρείες δεν έχουν παγιώσει την απόλυτη επιβάρυνση για clawback και rebate και έτσι το τελικό ύψος των επιδράσεων των μέτρων μένει να συγκεκριμενοποιηθεί επακριβώς στους επόμενους μήνες και φυσικά μπορεί να διαφοροποιήσει το τζίρο και τα κέρδη.
Πάντως, με βάση τα οικονομικά στοιχεία των εταιρειών, το φετινό πρώτο εξάμηνο, όπου πλέον και το clawback προσδιορίζεται κάθε μήνα, οι εταιρείες επιβαρύνθηκαν με rebate και clawback κατά 47 εκατ. ευρώ έναντι 40 εκατ. ευρώ το 2015. Έτσι πλέον η συνολική επιβάρυνση φαίνεται να έχει ξεπεράσει για τις εταιρείες αυτές τα 350 εκατ. ευρώ από το 2013 και μετά.
Δανεισμός
Όπως έχουμε αρκετές φορές επισημάνει οι συσσωρευμένες ζημιές αλλά και τα περιορισμένα κέρδη, που έχουν από τη μείωση των τιμών που επέβαλε η κρίση αλλά και από τις απώλειες εξαιτίας της εφαρμογής των rebate και clawback, δεν επιτρέπει την ενίσχυση των ταμείων των εταιρειών, δυσκολεύοντας την εξυπηρέτηση του δανεισμού τους. Συνολικά οι όμιλοι υγείας που είναι εισηγμένοι στο ΧΑ είχαν στα ταμεία τους κατά την 30η Ιουνίου 2016, μόλις 35,8 εκατ. ευρώ, έναντι 37,8 εκατ. ευρώ το τέλος του 2015.
Για το λόγο αυτό οι διοικήσεις των ομίλων, εξακολουθούν να βρίσκονται σε συνεχείς διαπραγματεύσεις με τις τράπεζες προκειμένου να μπορέσουν να ρυθμίσουν τα δάνεια που φτάνουν πλέον τα 870 εκατ. ευρώ. Το άσχημο είναι πως ο δανεισμός αυτός αφορά σε δάνεια που από μακροπρόθεσμα έχουν πλέον καταστεί βραχυπρόθεσμα και τα οποία πρέπει να αποπληρωθούν το αργότερο μέσα στο ερχόμενο 12μηνο. Βεβαία μπορεί το συνολικό ποσό των δανείων να αποδίδεται όπως συνήθως κατά 45% στη Euromedica, όμως και οι άλλοι τρεις όμιλοι πρέπει να διαχειριστούν ένα υψηλό χρηματοοικονομικό κόστος για δάνεια που είναι της τάξης των 160 εκατ. ευρώ για κάθε έναν ξεχωριστά. Με βάση την πορεία των 4 ομίλων, εκτιμάται ότι το σύνολο των δανειακών υποχρεώσεων του κλάδου ιδιωτικής υγείας θα ξεπεράσει και φέτος κατά πολύ τα 1,5 δισ. ευρώ
Παράλληλα, οι συνολικές απαιτήσεις των ομίλων από πελάτες τους, κυρίως από τον ΕΟΠΥΥ, αυξήθηκαν σημαντικά στο τέλος του Ιουνίου στα 318 εκατ. ευρώ, έναντι 267 εκατ. ευρώ το 2015. Το θετικό όμως γι αυτές τις απαιτήσεις είναι στις συζητήσεις των εταιρειών με τις τράπεζες λαμβάνονται και πάλι σε ένα βαθμό ως ικανοποιητικά ενέχυρα για την κάλυψη μέρους του δανεισμό, με τη λογική βέβαια ότι και η χώρα έστω από το 2017 θα εμφανίσει μια ακόμη και περιορισμένη θετική μεταβολή στο ΑΕΠ.