Τις επόμενες ημέρες αναμένεται να εκδοθεί η Υπουργική Απόφαση η οποία θα προσδιορίζει το ακριβές ποσό το οποίο θα «δεσμεύεται» από τον προϋπολογισμό της εξωνοσοκομειακής φαρμακευτικής δαπάνης για τα φάρμακα της Ηπατίτιδας C. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο συνολικός προϋπολογισμός για το διάστημα των 14 μηνών (Ιούλιος 2017-Αύγουστος 2018) είναι της τάξης των 67 εκατ. ευρώ ή περίπου 4,8 εκατ. ευρώ μηνιαίως. Το εν λόγω 14μηνο αποτελεί το διάστημα κατά το οποίο, όπως έχει συμφωνηθεί ανάμεσα στο Υπουργείο Υγείας και τις φαρμακευτικές εταιρείες, θα παρέχονται τα νέα καινοτόμα φάρμακα εκρίζωσης της νόσου σε συγκεκριμένες χαμηλές τιμές, με βάση και το αποτέλεσμα της διαδικασίας διαπραγμάτευσης.
Ο προσδιορισμός της δαπάνης για τα φάρμακα της Ηπατίτιδας C θεωρείται ιδιαίτερα σημαντικός καθώς επηρεάζει τη συνολική αγορά φαρμάκου, η οποία σε ετήσια βάση καλύπτεται από τον ΕΟΠΥΥ κατά 1,945 δις. ευρώ. Επίσης επηρεάζει και το rebate και clawback. Είναι δε ο πρώτος κλειστός προϋπολογισμός ο οποίος δημιουργείται στα πλαίσια του ευρύτερου …κλειστού προϋπολογισμού της φαρμακευτικής δαπάνης. Με βάση λοιπόν την εξέλιξη αυτή αλλά και τις προσπάθειες διαπραγμάτευσης για τις τιμές των σκευασμάτων που γίνονται και σε άλλες θεραπευτικές κατηγορίες, όπως το Μελάνωμα, η Σκλήρυνση Κατά Πλάκας, και η Οικογενής Υπερχοληστερολαιμία, μεθοδεύεται η δημιουργία νέων επιμέρους κλειστών προϋπολογισμών.
Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί, ότι στόχος του ΕΟΠΥΥ είναι ο κάθε κλειστό προϋπολογισμός να μην προβλέπει μόνο τη φαρμακευτική δαπάνη, αλλά να περιλαμβάνει και το μέρος της διαγνωστικής διαδικασίας το οποίο ο οργανισμός αποζημιώνει. Για το λόγο αυτό εισάγεται και ο καθοριστικός παράγοντας ICD 10 ο οποίος προσδιορίζει τη συνταγογράφηση και εν συνεχεία ολιστικά θα μπορεί να διαμορφώνει μια πιο ξεκάθαρη εικόνα για κάθε πάθηση, από πλευράς πληθυσμού και αναγκών.
Πάντως θα πρέπει να σημειωθεί ότι κατά τους 14 μήνες που αναφέραμε, ακόμη κι αν υπάρχουν νέα σκευάσματα, όπως τα δυο νέα φάρμακα που έχουν εγκριθεί πρόσφατα για την αντιμετώπιση της νόσου, δεν θα εισέλθουν στο σύστημα αποζημίωσης. Η δε διαδικασία της διαπραγμάτευσης θα επαναληφθεί με στόχο ακόμη χαμηλότερες τιμές αλλα και για να συμμετέχουν νέα σκευάσματα και σταδιακά περισσότεροι ασθενείς να έχουν πρόσβαση στη θεραπεία.
Σχέδιο δράσης
Η ολιστική αντιμετώπισης μιας ασθένειας ακόμη και από πλευράς οικονομικών όρων, θεωρείται καθοριστική για τη διαδικασία διαχείρισης. Μάλιστα αυτό είναι εμφανές και στα όσα περιγράφονται στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Αντιμετώπιση της Ηπατίτιδας C, το οποίο δημοσιοποιήθηκε πρόσφατα το οποίο ενεργοποιείται.
Σύμφωνα λοιπόν με το σχέδιο, ο συνολικός προϋπολογισμός του για την αντιμετώπιση της Ηπατίτιδας C, εκτιμήθηκε σε τουλάχιστον 59.304.000 ευρώ σε βάθος πενταετίας, χωρίς να υπολογίζεται το κόστος της φαρμακευτικής περίθαλψης. Με βάση λοιπόν το σχέδιο απαιτούνται για την αναδιάρθρωση δομών και υπηρεσιών (διαγνωστικές και επιχειρησιακές μελέτες) περίπου 50.000 ευρώ. Για τις ανάγκες κάλυψης του 1ου άξονα του σχεδίου δηλαδή: Αγωγή υγείας, πρόληψη και ευαισθητοποίηση του πληθυσμού (διοίκηση του προγράμματος και υγειονομικό υλικό) χρειάζονται 5.529.000 ευρώ. Για το 2ο Άξονα: Προσυμπτωματικός έλεγχος απαιτούνται 50 εκατ. ευρώ, για τον 3ο Άξονα: Διάγνωση και θεραπεία 3.725.000 ευρώ και για τον 4ο Άξονα: Παρακολούθηση, αποκατάσταση και χρόνια φροντίδα απαιτούνται ίδιοι πόροι οι οποίοι δεν έχουν προσδιοριστεί με βάση το σχέδιο.
Σημειώνεται ότι για τον προσδιορισμό των ποσών έχουν ληφθεί υπόψη η δυσκολία κινητοποίησης του πληθυσμού για προσυμπτωματικό έλεγχο και κατά συνέπεια για «ανάδυση» και ανεύρεση ασθενών, η δυνατότητα να γίνει «εσωτερική» μετακίνηση πόρων σε άλλες συναφείς δραστηριότητες, εκτιμήσεις με βάση τον αριθμό των εξεταζόμενων ατόμων για την επίτευξη του στόχου του ΠΟΥ για την αύξηση των διαγνώσεων (ο προϋπολογισμός καταμερίζεται κατά 60% στον γενικό πληθυσμό και κατά 40% στις ομάδες υψηλού κινδύνου). Επισημαίνεται ακόμη ότι «δε συμπεριλαμβάνεται η εκτίμηση για το κόστος της θεραπείας, καθώς η φαρμακευτική δαπάνη έχει πιστωθεί στον ΕΟΠΥΥ και η τιμή του φαρμάκου βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση και εμπίπτει στους όρους εμπιστευτικότητας .
Όσον αφορά τη διαχρονική κατανομή με βάση την πενταετία, τα ποσά επιμερίζονται ως εξής: το 2018 στα 6.863.500 ευρώ, το 2019 στα 9.088.500 ευρώ, το 2020 στα 11.984.000, το 2021 στα 14.434.000 και το 2022 στα 16.934.000.
Χρηματοδότηση
Οι κύριες πηγές χρηματοδότησης του προγράμματος, όσον αφορά τις μελέτες για την αναδιάρθρωση των δομών και υπηρεσιών, την αγωγή υγείας, την πρόληψη και την ευαισθητοποίηση του πληθυσμού (1ος άξονας), προέρχονται από πόρους του Υπουργείου Υγείας ή μέσω ΕΣΠΑ (κοινοτικό πλαίσιο στήριξης). Επιπλέον, η χρηματοδότηση της πρόληψης έναντι των ηπατιτίδων οφείλει να είναι ενταγμένη στο πρόγραμμα Δημόσιας Υγείας και πρόληψης.
Η χρηματοδότηση του προσυμπτωματικού ελέγχου (2ος άξονας) και της διάγνωσης και θεραπείας της νόσου (3ος άξονας) καλύπτεται από τους προϋπολογισμούς του ΕΟΠΥΥ και του Υπουργείου Υγείας.
Τέλος, η χρηματοδότηση του 4ου άξονα που αφορά στην παρακολούθηση, αποκατάσταση και χρόνια φροντίδα των ασθενών, καλύπτεται από τους προϋπολογισμούς των εμπλεκόμενων φορέων. Στο σύνολο του Εθνικού Σχεδίου, η χρηματοδότηση των επί μέρους πεδίων αναπροσαρμόζεται ανάλογα με τα επιδημιολογικά δεδομένα και τα στοιχεία των δεικτών παρακολούθησης.
Ακόμη, θεμιτή κρίνεται η αναζήτηση χρηματικών πόρων και μέσω Ευρωπαϊκών προγραμμάτων ή διεθνών φορέων (φορείς που αιτούνται: ΜΕΛ/ ΚΕΕΛΠΝΟ/ ΟΚΑΝΑ, Κέντρα Αναφοράς, ΚΕΘΕΑ,18ΑΝΩ, ΑΡΓΩ ΜΚΟ/Πανεπιστημιακά τμήματα (πχ ΕΣΔΥ)/Παρατηρητήρια (π.χ. ΕΚΤΕΠΝ), κρατικά νοσοκομεία).