Όσο προχωράμε προς το τέλος της χρονιάς, τα στοιχεία τα οποία δημοσιοποιούνται για την πορεία των εταιρειών υπηρεσιών ιδιωτικής υγείας, επιβεβαιώνουν τις αρχικές εκτιμήσεις για μια άσχημη πορεία μέσα στο 2015 η οποία προοιωνίζεται και ένα ακόμη «πιεστικό» 2016. Παρά το γεγονός ότι η μείωση του κύκλου εργασιών των εταιρειών και η εμφάνιση ζημιών είναι σε γενικές γραμμές δικαιολογημένη λόγω της ύφεσης, το πλέον ανησυχητικό είναι η χρηματοοικονομική εικόνα των εταιρειών, αλλά κι η υψηλές υποχρεώσεις, οι οποίες σε συνδυασμό με τα μέτρα που λαμβάνονται και μέσω των οποίων οι εταιρείες θα πρέπει να αποποιηθούν ένα σημαντικό τμήμα των απαιτήσεών τους από το Ελληνικό Δημόσιο, διακυβεύει την πληρότητα των υπηρεσιών τις οποίες θα προσφέρουν και ο οποίες είναι αδύνατο να παρασχεθούν από τις δημόσιες δομές υγείας.
Πριν από μερικές ημέρες ανακοινώθηκαν τα οικονομικά μεγέθη για τη δραστηριότητα των εταιρειών του κλάδου που είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο της Αθήνας και τα συμπεράσματα που προκύπτουν δεν είναι αισιόδοξα. Η πτωτική πορεία των πωλήσεων συνεχίζεται και μάλιστα χωρίς να αποδίδεται στην εφαρμογή των capital controls, ενώ ακόμη πιο δραματική είναι η εικόνα των υποχρεώσεων και δεν μιλάμε μόνο για τα δάνεια αλλά και για τις υποχρεώσεις προς τους προμηθευτές τους, οι οποίες δείχνουν να καλπάζουν.
Όπως διαπιστώνεται λοιπόν από τα οικονομικά μεγέθη τα οποία δημοσιοποίησαν πρόσφατα για τους πρώτους εννέα μήνες της φετινής χρονιάς από 4 μεγάλους ομίλους του κλάδου ιδιωτικής υγείας (Ιατρικό Αθηνών, Euromedica, Υγεία και Ιασώ), ο συνολικός τζίρος παρουσίασε υποχώρηση κατά 6,8%, συνεχίζοντας δηλαδή τον ίδιο πτωτικό ρυθμό του εξαμήνου. Συγκεκριμένα οι συνολικές πωλήσεις διαμορφώθηκαν στα 521 εκατ. ευρώ, από 486 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Να σημειώσουμε ότι η πορεία των συγκεκριμένων ομίλων, είναι ενδεικτική για όλο των κλάδο, καθώς οι εν λόγω επιχειρήσεις αντιπροσωπεύουν πάνω από το 40% της συνολικής αγοράς.
Την ίδια περίοδο τα λειτουργικά αποτελέσματα, κινήθηκαν καλύτερα έναντι του εξαμήνου με πτώση της τάξης του 26,2%, φτάνοντας στα 32,2 εκατ. ευρώ έναντι 46,6 εκατ. ευρώ, με την πτώση να «φρενάρεται» από τη σημαντική άνοδο των λειτουργικών αποτελεσμάτων του Υγεία. Όσον αφορά δε στα καθαρά αποτελέσματα, εκεί παρουσιάστηκαν αυξημένες ζημιές στα 38 εκατ. ευρώ από 35 εκατ. ευρώ πέρυσι.
Θα έλεγε κανείς ότι γενικά τα στοιχεία αυτά παρουσιάζουν αρνητική αλλά όχι δραματική εικόνα, όμως εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι εταιρείες στο 9μηνο δεν έχουν ξεκάθαρη αποτίμηση για την επιβάρυνση από το clawback και το rebate το οποίο θα συγκεκριμενοποιηθεί επακριβώς στις αρχές του επόμενου έτους και φυσικά μποεί αν διαφοροποιήσει το τζίρο και τα κέρδη. Προς το παρόν οι διοίκησης των συγκεκριμένων ομίλων προχώρησαν σε εκτιμήσεις βασισμένες κυρίως στο λογαριασμό που τους στάλθηκε κατά το πρώτο εξάμηνο.
Ειδικότερα, με βάση τα οικονομικά στοιχεία των εταιρειών, στο εννιάμηνο του 2015 οι εταιρείες επιβαρύνθηκαν με rebate και clawback της τάξης των 56,7 εκατ. ευρώ έναντι 60,7 εκατ. ευρώ πέρυσι. Όμως τα στοιχεία όπως είπαμε ακόμη δεν έχουν παγιωθεί, ενώ να σημειώσουμε πως από την εφαρμογή των μέτρων από το 2013 η συνολική επιβάρυνση φαίνεται να έχει ξεπεράσει για τις εταιρείες αυτές τα 300 εκατ. ευρώ, με τη μεγαλύτερη επιβάρυνση να δέχεται ο όμιλος της Euromedica (112 εκατ. ευρώ)
Επίσης αξίζει να επαναλάβουμε ότι μη «παραγωγή» κερδών, που προκαλείται από τη μείωση των τιμών που επέβαλε η κρίση αλλά και από τις απώλειες εξαιτίας της εφαρμογής των rebate και clawback, δεν επιτρέπει την ενίσχυση των ταμείων των εταιρειών, δυσκολεύοντας την εξυπηρέτηση του δανεισμού τους. Οι εταιρείες βρίσκονται σε συνεχείς διαπραγματεύσεις με τις τράπεζες προκειμένου να μπορέσουν να ρυθμίσουν τα δάνεια που φέτος αυξήθηκαν στα περίπου 860 εκατ. ευρώ. Μάλιστα μέσα στο τρίτο τρίμηνο οι όμιλοι «φορτώθηκαν» επιπλέον 45 εκατ. ευρώ δανείων χωρίς αυτό να σημαίνει ότι άντλησαν κεφάλαια από τις τράπεζες, καθώς το ποσό αυτό αφορά σε δάνεια που από μακροπρόθεσμα έγιναν βραχυπρόθεσμα και τα οποία σύμφωνα με τις δηλώσεις και τους ελέγχους των διοικήσεων πρέπει να αποπληρωθούν το αργότερο μέσα στο ερχόμενο 12μηνο! Βεβαία μπορεί το συνολικό ποσό των δανείων να αποδίδεται κατά 45% στη Euromedica, και οι άλλοι τρεις όμιλοι πρέπει να διαχειριστούν ένα υψηλό χρηματοοικονομικό κόστος για δάνεια που ξεπερνούν τα 150 εκατ. ευρώ για κάθε έναν ξεχωριστά. Με βάση την πορεία των 4 ομίλων, εκτιμάται ότι το σύνολο των δανειακών υποχρεώσεων του κλάδου ιδιωτικής υγείας θα ξεπεράσει το 2015 κατά πολύ τα 2 δισ. ευρώ
Θα πρέπει ακόμη να επισημάνουμε ότι μια ακόμη αρνητική πτυχή, είναι και τα «φέσια» των εταιρειών προς προμηθευτές. Σύμφωνα με τις οικονομικές καταστάσεις στο τέλος Σεπτεμβρίου οι συνολικές οφειλές των εταιρειών του κλάδους προς τους προμηθευτές τους, ήτοι φαρμακευτικές και κυρίως εταιρείες ιατρικού και υγειονομικού υλικού και μηχανημάτων, αυξήθηκαν στα 386 εκατ. ευρώ από 354 εκατ. ευρώ το τέλος του 2014.
Πέρα από τα προαναφερθέντα θα πρέπει επίσης να σημειώσουμε και δυο ακόμη σημαντικά στοιχεία. Το ένα αφορά τα περιορισμένα διαθέσιμα κεφάλαια των 4 ομίλων που φτάνουν τα μόλις 29 εκατ. ευρώ και το άλλο είναι οι απαιτήσεις από πελάτες τους και δη τον ΕΟΠΥΥ. Οι απαιτήσεις αυτές φτάνουν στα 335 εκατ. ευρώ και είναι μειωμένες σε σχέση με το εξάμηνο καθώς απομειώθηκαν σε ένα βαθμό από το rebate αλλά και γιατί έγιναν και κάποιες πληρωμές. Υπενθυμίζουμε ακόμη ότι έχουν παραγραφεί απαιτήσεις από το 2014 και 2013 , με απόφαση του πρώην υπουργού τις εκμηδένισε σε συνέχεια της εφαρμογής των δυο μέτρων (rebate και clawback), ενώ στο τέλος του 2015 θα παραγραφούν απαιτήσεις των εταιρειών που προέρχονται από το 2010 λόγο ολοκλήρωσης πενταετίας, εφόσον η εταιρείες δεν παγιώσουν την απαίτηση αυτή δικαστικά.