Διάστημα μεγαλύτερο των 4 μηνών έχει παρέλθει από την αποτυχία εφαρμογής του νόμου σχετικά με τη δημοσιοποίηση των ονομάτων και της αξίας των παροχών επιμόρφωσης των επαγγελματιών υγείας που συμμετέχουν σε επιστημονικά συνέδρια στο εξωτερικό, λόγω της γνωμοδότησης της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα. Όπως προκύπτει από τα δεδομένα που δημοσιοποίησαν οι φαρμακευτικές εταιρείες, το πάγωμα της διαδικασίας με το οποίο φαίνεται ότι συμφωνούν οι γιατροί, δε συνδέεται με την ανακοίνωση των αμοιβών, οι οποίες είναι αρκετά χαμηλές.
Σύμφωνα λοιπόν με τα συγκεντρωτικά στοιχεία περίπου 45 φαρμακευτικών εταιρειών, οι οποίες έχουν και τη μεγαλύτερη παρουσία σε διεθνή συνέδρια αλλά σε χορηγίες προς επιστημονικές εταιρείες, το συνολικό ποσό που διατέθηκε πέρυσι ήταν της τάξης των 60 εκατ. ευρώ. Το ποσό αυτό αφορά κόστος ταξιδιών και συμμετοχής, αμοιβές σε επιστημονικό προσωπικό, ενίσχυση Επιστημονικών Υγειονομικών Φορέων, αμοιβές για R&D κ.α.
Ειδικότερα, σύμφωνα με την επιμέρους ανάλυση των δημοσιοποιήσεων, από τα 60 εκατ. ευρώ, τα περίπου 25 εκατ. ευρώ αφορούν σε συνέδρια, ενώ τα περίπου 35 εκατ. ευρώ αφορούν άλλες σημαντικές δράσεις. Τα 35 εκατ. ευρώ, επιμερίζονται λοιπόν σε περίπου 15 εκατ. ευρώ σε δαπάνες προσωπικού για Έρευνα και Ανάπτυξη και τα 21 εκατ. ευρώ σε χορηγίες προς Επιστημονικούς Υγειονομικούς Φορείς. Τα 25 εκατ. ευρώ που αφορούν στα συνέδρια, περιλαμβάνουν κόστος 6,5 εκατ. ευρώ για εγγραφές συμμετεχόντων, κόστος μετακίνησης και διαμονή 15 εκατ. ευρώ και αμοιβές γιατρών 3,5 εκατ. ευρώ.
Για τις συγκεκριμένες δαπάνες υπάρχουν νόμιμα παραστατικά στις αρμόδιες ΔΟΥ ενω μέσω των Ειδικών Λογαριασμών Κονδυλίων Έρευνας (ΕΛΚΕ) των ΑΕΙ είναι με ακρίβεια καταγεγραμμένες οι αμοιβές έρευνας των πανεπιστημιακών γιατρών. Το θέμα της δημοσιοποίησης λοιπόν δεν είναι οικονομικό αλλά έγκειται στο θέμα της φήμης του κάθε γιατρού αλλά και στη σύνδεση του ονόματός του με κάποια φαρμακευτική εταιρεία. Και ο λόγος δεν είναι άλλος από την αίσθηση που υπάρχει ότι κατά το παρελθόν υπήρξαν καταχρηστικές παροχές υπέρ των συμμετεχόντων σε εντός και εκτός συνόρων συνεδριακές εκδηλώσεις. Μια κατάσταση η οποία ρυθμίστηκε μέσα από παρεμβάσεις του ΕΟΦ αλλά και τον αυστηρό κώδικα δεοντολογίας του ΣΦΕΕ.
Δημοσιεύσεις
Θα πρέπει εδώ να υπενθυμίζουμε ότι εδώ και μερικά χρόνια ο ΕΟΦ δημοσιοποιεί στοιχεία τα οποία αφορούν στα συγκεντρωτικά κόστη των εταιρειών, χωρίς να αποκαλύπτονται κάποια προσωπικά δεδομένα. Τα στοιχεία αυτά αφορούν στις αιτήσεις που υποβάλλουν φαρμακευτικές, αλλά και άλλες εταιρείες, προκειμένου να λάβουν την έγκριση του οργανισμού ώστε να καλύψουν το κόστος συμμετοχής των επιστημόνων υγείας σε συνέδρια του εξωτερικού.
Από την επεξεργασία των στοιχείων αυτών, διαπιστώθηκε ότι για το 2015, ο ΕΟΦ ενέκρινε περίπου 2.600 αιτήματα που αφορούσαν σε περισσότερες από 15.000 συμμετοχές κυρίως γιατρών (αλλά και κάποιων νοσηλευτών και φαρμακοποιών), σε μια σειρά σημαντικών επιστημονικών συνεδριών εκτός Ελλάδας.
Σύμφωνα με τη σχετική εγκύκλιο που εκδόθηκε το Μάρτιο από τον ΕΟΦ, για τη «Συμμετοχή Επαγγελματιών Υγείας σε Επιστημονικές εκδηλώσεις/συνέδρια Εξωτερικού», επιτρέπεται η κάλυψη από εταιρείες προϊόντων αρμοδιότητας ΕΟΦ, των εξόδων συμμετοχής Επαγγελματία Υγείας, για μετακίνηση, εγγραφή , διαμονή, διατροφή με την προϋπόθεση έγκρισης του ΕΟΦ και έγκρισης του φορέα εργασίας (Πανεπιστήμιο –Νοσοκομείο – ΕΟΠΠΥ – Ασφαλιστικός φορέας).
Φαρμακευτικές
Από την πλευρά τους οι φαρμακευτικές εταιρείες είναι έτοιμες για να δημοσιεύσουν όποια στοιχεία τους ζητηθούν και βρίσκονται εδώ και μήνες σε αναμονή για την ανάκληση της γνωμοδότησης της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, ή την τροποποίηση του σχετικού νόμου 4316/2014 αναμένουν οι φαρμακευτικές εταιρείες, προκειμένου να προχωρήσει η εν λόγω διαδικασία. Την ίδια στιγμή όμως, μία ρύθμιση η οποία περιλαμβάνεται στον ψηφισθέντα Νόμο με τίτλο «Ρυθμίσεις για την ελληνόγλωσση εκπαίδευση, τη διαπολιτισμική εκπαίδευση και άλλες διατάξεις» και αφορά στις δηλώσεις των εισοδημάτων των πανεπιστημιακών, εκτιμάται ότι μπορεί να επηρεάσει επίσης σημαντικά τη διαδικασία αυτή και να προκαλέσει την άμεση δημοσιοποίηση των κονδυλίων που λαμβάνουν οι πανεπιστημιακοί γιατροί για το ερευνητικό τους έργο. (εδώ)
Σύμφωνα με πληροφορίες, η συγκεκριμένη ρύθμιση κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική καθώς επιτρέπεται με τον τρόπο αυτό παράκαμψη του φορολογικού απορρήτου και επιλύεται η διαχρονική αδυναμία των ΕΛΚΕ να ελέγξουν και να εισπράττουν τα ποσά παρακρατήσεων που οφείλουν οι καθηγητές και οι λέκτορες πλήρους απασχόλησης από τη δράση τους ως ελεύθεροι επαγγελματίες. Μάλιστα η διάταξη προβλέπει το έλεγχο σε βάθος εικοσαετίας καθώς και ειδική πειθαρχική ευθύνη στις διοικήσεις και τους υπαλλήλους των ΕΛΚΕ. Για την εφαρμογή της απαιτείται έκδοση κοινής υπουργικής απόφαση του Υπουργείου Παιδείας και του Υπουργείου Οικονομικών. Μάλιστα πληροφορίες αναφέρουν πως η συγκεκριμένη ΚΥΑ είναι έτοιμη και αναμένεται να κυκλοφορήσει άμεσα.