- Αυτή είναι η πρώτη αναφορά που καταγράφει τις επιπτώσεις του COVID-19 στις αγορές εμβολίων.
- Παρά την πρόοδο των τελευταίων δεκαετιών, η δυναμική των εμβολίων στην παγκόσμια αγορά δεν ευνοεί πλήρως την ανάπτυξη, την προμήθεια και την πρόσβαση σε ζωτικά εμβόλια για τη δημόσια υγεία.
- Τα εμβόλια που έχουν προτεραιότητα από τον ΠΟΥ δεν αναπτύσσονται ή δεν επενδύονται πλήρως λόγω περιορισμένων δυνατοτήτων κέρδους.
- Οι χώρες χαμηλού εισοδήματος έχουν δυσκολευτεί να αποκτήσουν πρόσβαση σε κρίσιμα εμβόλια – όπως κατά του COVID-19 το 2021 και το εμβόλιο κατά του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας – που είναι περιζήτητα από τις πιο πλούσιες χώρες.
- Ορισμένες περιοχές εξαρτώνται σχεδόν εξ ολοκλήρου από άλλες για την προμήθεια εμβολίων.
- Ο ΠΟΥ καλεί τις κυβερνήσεις, τους κατασκευαστές και τους εταίρους να αναλάβουν φιλόδοξα μέτρα για να εγγυηθούν δίκαιη πρόσβαση στα εμβόλια και να βελτιώσουν τις αντιδράσεις σε μελλοντικές πανδημίες.
Η Έκθεση Παγκόσμιας Αγοράς Εμβολίων του ΠΟΥ για το 2022 , που δημοσιεύτηκε σήμερα, δείχνει ότι η άνιση διανομή δεν είναι μοναδική στα εμβόλια για τον COVID-19, με τις φτωχότερες χώρες να αγωνίζονται συνεχώς για πρόσβαση σε εμβόλια που έχουν ζήτηση από τις πιο πλούσιες χώρες.
Η περιορισμένη προσφορά εμβολίων και η άνιση διανομή οδηγούν τις παγκόσμιες ανισότητες. Το εμβόλιο για τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) κατά του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας έχει εισαχθεί μόνο στο 41% των χωρών χαμηλού εισοδήματος, παρόλο που αντιπροσωπεύουν μεγάλο μέρος της επιβάρυνσης της νόσου, σε σύγκριση με το 83% των χωρών υψηλού εισοδήματος.
Η οικονομική προσιτότητα αποτελεί επίσης εμπόδιο στην πρόσβαση στα εμβόλια. Ενώ οι τιμές τείνουν να κλιμακώνονται ανάλογα με το εισόδημα, οι ανισότητες τιμών βλέπουν τις χώρες μεσαίου εισοδήματος να πληρώνουν τόσο πολύ – ή και περισσότερο – από τις πιο πλούσιες για πολλά προϊόντα εμβολίων.
«Το δικαίωμα στην υγεία περιλαμβάνει το δικαίωμα στα εμβόλια», δήλωσε ο Δρ Tedros Adhanom Ghebreyesus, Γενικός Διευθυντής του ΠΟΥ. “Και όμως αυτή η νέα έκθεση δείχνει ότι η δυναμική της ελεύθερης αγοράς στερεί αυτό το δικαίωμα από μερικούς από τους φτωχότερους και πιο ευάλωτους ανθρώπους του κόσμου. Ο ΠΟΥ ζητά τις πολύ αναγκαίες αλλαγές στην παγκόσμια αγορά εμβολίων για να σωθούν ζωές, να προληφθούν ασθένειες και να προετοιμαστούν για το μέλλον κρίσεις».
Περίπου 16 δισεκατομμύρια δόσεις εμβολίων, αξίας 141 δισεκατομμυρίων δολαρίων, παρασχέθηκαν το 2021, σχεδόν τρεις φορές τον όγκο της αγοράς του 2019 (5,8 δισεκατομμύρια) και σχεδόν τρεισήμισι φορές την αξία της αγοράς του 2019 (38 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ). Η αύξηση προήλθε κυρίως από τα εμβόλια για τον COVID-19, δείχνοντας τις απίστευτες δυνατότητες του τρόπου με τον οποίο μπορεί να κλιμακωθεί η παραγωγή εμβολίων ανάλογα με τις ανάγκες υγείας.
Αν και η παραγωγική ικανότητα παγκοσμίως έχει αυξηθεί, παραμένει ιδιαίτερα συγκεντρωμένη. Μόνο δέκα κατασκευαστές παρέχουν το 70% των δόσεων εμβολίων (εξαιρουμένου του COVID-19). Αρκετά από τα κορυφαία 20 πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα εμβόλια (όπως τα εμβόλια PCV, HPV, ιλαράς και ερυθράς) το καθένα βασίζεται επί του παρόντος κυρίως σε δύο προμηθευτές.
Αυτή η συγκεντρωμένη βάση παραγωγής οδηγεί σε κίνδυνο ελλείψεων καθώς και περιφερειακή ανασφάλεια εφοδιασμού. Το 2021, οι περιοχές της Αφρικής και της Ανατολικής Μεσογείου εξαρτώνταν από κατασκευαστές που είχαν την έδρα τους αλλού για το 90% των εμβολίων που προμηθεύτηκαν. Τα εδραιωμένα μονοπώλια πνευματικής ιδιοκτησίας και η περιορισμένη μεταφορά τεχνολογίας περιορίζουν περαιτέρω την ικανότητα δημιουργίας και χρήσης τοπικής παραγωγικής ικανότητας.
Η υγεία των αγορών είναι επίσης ανησυχητική για αρκετά από τα εμβόλια που απαιτούνται συνήθως για καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, όπως κατά της χολέρας, του τύφου, της ευλογιάς/ευλογιάς των πιθήκων, του Έμπολα, της μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου, όπου η ζήτηση αυξάνεται με κρούσματα και ως εκ τούτου είναι λιγότερο προβλέψιμη. Η συνεχιζόμενη περιορισμένη επένδυση σε αυτά τα εμβόλια θα μπορούσε να είναι καταστροφική για τις ζωές των ανθρώπων.
Η έκθεση υπογραμμίζει τις ευκαιρίες για μεγαλύτερη ευθυγράμμιση της ανάπτυξης, παραγωγής και διανομής εμβολίων με μια ατζέντα για τη δημόσια υγεία, προς την επίτευξη των στόχων της Ατζέντας Ανοσοποίησης 2030 (IA2030) και την ενημέρωση των προσπαθειών πρόληψης, ετοιμότητας και ανταπόκρισης της πανδημίας.
Ο COVID-19 απέδειξε ότι τα εμβόλια μπορούν να αναπτυχθούν και να διανεμηθούν γρήγορα, με μια διαδικασία που διαρκεί κατά μέσο όρο δέκα χρόνια αλλά ποτέ λιγότερο από τέσσερα χρόνια, συμπιεσμένη σε 11 μήνες. Η πανδημία εξέθεσε επίσης τη μακροχρόνια ανάγκη αναγνώρισης των εμβολίων ως θεμελιώδους και οικονομικά αποδοτικού δημόσιου αγαθού και όχι ως εμπόρευμα.
Για να προωθηθεί μια φιλόδοξη δράση για την παροχή δίκαιης πρόσβασης στα εμβόλια, η έκθεση καλεί τις κυβερνήσεις να ενεργήσουν: σαφή σχέδια ανοσοποίησης και πιο επιθετικές επενδύσεις και ισχυρότερη εποπτεία της ανάπτυξης, παραγωγής και διανομής εμβολίων. περιφερειακοί κόμβοι έρευνας και παραγωγής· και προσυμφωνία κανόνων για κυβερνητική συνεργασία σε περιόδους σπανιότητας σε θέματα όπως η διανομή εμβολίων, η πνευματική ιδιοκτησία και η κυκλοφορία εισροών και αγαθών.
Οι συνιστώμενες ενέργειες για τη βιομηχανία περιλαμβάνουν: εστίαση των ερευνητικών προσπαθειών σε παθογόνους παράγοντες προτεραιότητας της ΠΟΥ, διασφάλιση της διαφάνειας, διευκόλυνση της μεταφοράς τεχνολογίας και δέσμευση για συγκεκριμένα μέτρα κατανομής με γνώμονα τη δικαιοσύνη. Οι διεθνείς οργανισμοί και οι εταίροι θα πρέπει να δώσουν προτεραιότητα στους στόχους της Ατζέντας Εμβολιασμού 2030, να υποστηρίξουν πρωτοβουλίες με γνώμονα τη χώρα και να πιέσουν για την εφαρμογή ψηφισμάτων σχετικά με τη διαφάνεια της αγοράς.