Αποκαλυπτικά είναι για μια ακόμη φορά τα στοιχεία του ΕΟΠΥΥ για τη συμμετοχή των γενοσήμων στο σύστημα υγείας, καθώς σύμφωνα με αυτά που περιλαμβάνονται στη Μελέτη για την Ανάπτυξη της Φαρμακοβιομηχανίας της Planet, αποδεικνύεται ότι τα γενόσημα παραμένουν πραγματικά στο περιθώριο της συνταγογραφησης, αποσπώντας από τον κρατικό προϋπολογισμό το μικρότερο μερίδιο αποζημίωσης.
Σύμφωνα με τη μελέτη «Η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη που αφορά πρωτότυπα φάρμακα προστατευμένα από πατέντα, πρωτότυπα φάρμακα που έχουν απολέσει την προστασία πατέντας και φάρμακα που χορηγήθηκαν από τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ (τα φάρμακα αυτά στην πλειοψηφία τους είναι φάρμακα υψηλού κόστους του νόμου 3816/2010 και είναι εντός προστασίας) έχει κινηθεί στο 83-87% της δαπάνης του ΕΟΠΥΥ κατά την τετραετία 2012-2015…»
Έτσι το υπόλοιπο ποσοστό ήτοι μόλις το 13-17% αφορά στις αποζημιώσεις γενοσήμων φαρμάκων. Πιο συγκεκριμένα το 2015, τα συνολικά ποσά που πιστώθηκαν στον ΕΟΠΥΥ για την κάλυψη της φαρμακευτικής περίθαλψης των ασθενών ήταν 2.838 εκατ. ευρώ. Από αυτά μόνο το 15% ή τα 413 εκατ. ευρώ κατευθύνθηκαν προς την αποζημίωση γενοσήμων. Το μεγαλύτερο ποσό, 1.009 εκατ. ευρώ ή το 35% κατευθύνθηκε για την κάλυψη των φαρμακείων του ΕΟΠΥΥ, τα 885 εκατ. ευρώ ή το 31% για on patent φάρμακα που διατέθηκαν από τα ιδιωτικά φαρμακεία και τα 532 εκατ. ευρώ ή το 19% για off patent πρωτότυπα φάρμακα.
Εδώ να σημειώσουμε ότι τα ποσά αυτά και τα αντίστοιχα ποσοστά αφορούν στις συνολικές πιστώσεις και όχι στα ποσά που έλαβα αντίστοιχα οι εταιρείες τα οποία είναι συνολικά μειωμένα κατά 326 εκατ. ευρώ λόγω clawback και κατά 370 εκατ. ευρώ λόγω rebate. Επίσης στις απαιτήσεις προς τον οργανισμό υπάρχουν και νοσοκομειακά φάρμακα λόγω του γνωστού «Στερείται» που ίσχυε μέχρι πέρυσι.
Η συγκεκριμένη εικόνα φαίνεται να είναι καθηλωμένη τα τελευταία 4 χρόνια. Μάλιστα παρά τη σημαντική αύξηση των πιστώσεων για γενόσημα (αυξήθηκαν στα 413 εκατ. ευρώ πέρυσι από 330 εκατ. ευρώ το 2014), η συμμετοχή τους εξακολουθεί να παραμένει πολύ χαμηλή και μάλιστα είναι χαμηλότερη και από το 2012 όταν οι συνολικές πιστώσεις προς τον ΕΟΠΥΥ ήταν 492 εκατ. ευρώ. Μάλιστα ενώ οι συνολικές πιστώσεις από το 2012 μέχρι το 2015 υποχώρησαν κατά 5,4% για τα γενόσημα η υποχώρηση ήταν ακόμη μεγαλύτερη και έφτασε στο 16% γεγονός το οποίο αποδίδεται αφενός στις μειώσεις τιμών αφετέρου στην υποκατάσταση που δεν οδηγούσε στη συνταγογράφηση γενοσήμων παρά τη λήξη των πατέντων σημαντικών φαρμάκων.
Σωτήρης Μπερσίμης
Με την φράση «ΕΟΠΥΥ και φαρμακοβιομηχανία έχουν Βίους Παράλληλους», ο πρόεδρος του οργανισμού κ. Σωτήρης Μπερσίμης περιέγραψε την προηγούμενη Πέμπτη τη στενή διασύνδεση ανάμεσα των στους δύο σημαντικούς τομείς της υγείας, κατά τη διάρκεια της παρουσίασης της Μελέτης για την Ανάπτυξη της Φαρμακοβιομηχανίας της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας.
Είναι χαρακτηριστικό, ότι στις 164 σελίδες της Μελέτης, ο ΕΟΠΥΥ αναφέρεται πολλές φορές, καθώς όπως αναφέρει και ο κ Μπερσίμης «Ο ΕΟΠΥΥ είναι ο μεγαλύτερος (και ο μοναδικός Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης) αγοραστής φαρμακευτικών σκευασμάτων. Είναι ο άμεσα ενδιαφερόμενος για την εφαρμογή των βέλτιστων πρακτικών και την αποτελεσματικότητα των διαθέσιμων θεραπευτικών επιλογών». Με βάση λοιπόν τη συνθήκη αυτή απαιτείται «Η αναζήτηση αγαστής συνεργασίας με όλους τους εμπλεκομένους, με συνυπευθυνότητα, μιας και όλοι φροντίζουμε για την καλή υγεία των πολιτών. Με κοινά σχεδιασμένες και αποδεκτές στρατηγικές, βελτιώνεται η λειτουργικότητα όλων μας».
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΕΟΠΥΥ υπάρχουν ήδη ολοκληρωμένες ή υπό διαβούλευση δράσεις που συμβάλλουν στην αναπτυξιακή προοπτική της φαρμακοβιομηχανίας. Οι 11 αυτές δράσεις είναι:
1. Η ανάπτυξη εργαλείων ελέγχου για εξορθολογισμό της φαρμακευτικής δαπάνης
2. Ο νέος ΕΚΠΥ ποιοτικός με ξεκάθαρα δικαιώματα & υποχρεώσεις για όλους
3. Η Επιτροπή Διαπραγμάτευσης
4. Η Ολοκλήρωση των Μητρώων Ασθενών
5. Η αξιολόγηση της Ιατροτεχνολογίας
6. Τα μέτρα για αύξηση της χρήσης των γενοσήμων
7. Η αναδιαμόρφωση & ενοποίηση του συστήματος του rebate
8. Η ομαλοποίηση των χρηματικών ροών προς τους παρόχους με διαφάνεια και δικαιοσύνη
9. Η επανεξέταση και βελτίωση του μηχανισμού αυτόματων επιστροφών (claw back)
10. Η διάθεση δεδομένων του Οργανισμού σε ερευνητικούς φορείς (με διασφάλιση της ιδιωτικότητας των δεδομένων)
11. Η δημιουργία κλειστών προϋπολογισμών ανά θεραπευτική κατηγορία
Φυσικά για να επιτευχθούν οι δράσεις αυτές είναι απαραίτητο να δημιουργηθεί το πλαίσιο των εργαλείων και των παρεμβάσεων που θεωρούνται και κρίσιμοι παράγοντες επιτυχίας. Ειδικότερα από την πλευρά του ΕΟΠΥΥ αναφέρεται ότι απαιτείται:
– Βέλτιστος συντονισμός και συνεργασία των εμπλεκομένων φορέων σε όλα τα επίπεδα
– Ενίσχυση του ΕΟΠΥΥ με ανθρώπινους και υλικούς πόρους για καλύτερη διαχείριση οφειλών και επιτάχυνση των διαδικασιών
– Αποτελεσματική οργάνωση και ακριβείς διαδικασίες λειτουργίας των ομάδων εργασίας που θα υλοποιήσουν τη δράση
– Άμεση παρέμβαση αρμόδιων οργάνων της Πολιτείας όταν απαιτείται