Οι παθολόγοι, όπως φαίνεται, ακολουθούν το παράδειγμα των αναισθησιολόγων, με την παθολογία να απωθεί περισσότερο παρά να προσελκύει νέους ιατρούς.
Οι παραιτήσεις ιατρικού προσωπικού από το Εθνικό Σύστημα Υγείας διαρκώς αυξάνονται, εξαιτίας της κόπωσης που προκαλεί ο υπερβολικός φόρτος εργασίας και της δυσαρέσκειας λόγω των συνθηκών. Εκείνοι που αναλαμβάνουν τις περισσότερες εφημερίες και αντιμετωπίζουν τον μεγαλύτερο όγκο περιστατικών στα επείγοντα των νοσοκομείων φαίνεται πως έχουν τους περισσότερους λόγους να αναζητήσουν εργασία εκτός του ΕΣΥ.
Για αυτά και για άλλα πολλά μιλήσαμε με τον Άντώνη Αντωνιάδη, Ιατρό Ειδικό Παθολόγο, PhD, MSc, MD, DIMM, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών και Γενικό Γραμματέα της Επαγγελματικής Ένωσης Παθολόγων Ελλάδος.
Συνέντευξη: Μάρθα Φραγκάκη
Δώστε μας μια εικόνα για το τι συμβαίνει στις παθολογικές κλινικές του ΕΣΥ. Ξέρουμε ότι υπάρχει μεγάλη έλλειψη σε παθολόγους και πως υπάρχουν παθολογικές κλινικές που δεν λειτουργούν. Κατά πόσο ισχύουν όλα αυτά και σε ποιες περιοχές υπάρχουν τα μεγαλύτερα προβλήματα;
H εικόνα των παθολογικών κλινικών του ΕΣΥ είναι τραγική! Η παθολογία είναι η ειδικότητα που έχει τη μεγαλύτερη ανάγκη σε γιατρούς στην Ελλάδα, όπως και σε όλο τον υπόλοιπο κόσμο. Οι νέοι γιατροί δεν ακολουθούν την ειδικότητα αυτή, στην Ελλάδα έχουμε πολύ μεγάλο αριθμό ιατρών όλων των ειδικοτήτων, πλην παθολόγων και γενικών ιατρών. Υπάρχει μεγάλη έλλειψη σε παθολόγους στο ΕΣΥ κατά βάση και αυτό συνεχίζει και διογκώνεται από την εποχή της οικονομικής κρίσης και έπειτα.
Υπάρχουν τουλάχιστον 20 παθολογικές κλινικές στην Ελλάδα που δεν λειτουργούν και ο αριθμός αυτός ανά πάσα στιγμή μεταβάλλεται. Η Βόρεια Ελλάδα, η Κρήτη, η Καλαμάτα, η Σπάρτη είναι από τις περιοχές που αντιμετωπίζουν μεγάλο πρόβλημα.
Πόσοι παθολόγοι υπηρετούν αυτή τη στιγμή το ΕΣΥ και πόσοι θα έπρεπε να το υπηρετούν;; Οι ανάγκες των νοσοκομείων πώς καλύπτονται εφόσον υπάρχει αυτή η έλλειψη;
Αναφορικά με τον αριθμό των παθολόγων που υπηρετεί το ΕΣΥ δεν έχουμε συγκεκριμένα στοιχεία, γιατί άλλα νούμερα μας δίνει το Υπουργείο Υγείας και άλλα η ΕΛ.ΣΤΑΤ. Σύμφωνα με τα δεδομένα της ΕΛ.ΣΤΑΤ. δουλεύουν στα νοσοκομεία του ΕΣΥ περίπου 3000 παθολόγοι (στοιχεία του 2021).
Καθώς δεν έχει βγει ο χάρτης υγείας που περιμένουμε τόσο καιρό για να ξέρουμε τις ελλείψεις ανά τόπο, δεν μπορώ να σας πω συγκεκριμένα τον αριθμό των παθολόγων που χρειαζόμαστε, αλλά με μια ευρεία εκτίμηση, θα χρειαζόμασταν τουλάχιστον τριπλάσιους παθολόγους από τους ήδη υπάρχοντες.
Μην ξεχνάμε, άλλωστε, πως στα στοιχεία που μας δίνονται προσμετρώνται ως παθολόγοι και οι επικουρικοί, που δεν είναι μόνιμο προσωπικό. Επίσης, έχουμε συνεχώς συνταξιοδοτήσεις, παραιτήσεις και πρόωρες αποχωρήσεις.
Υπάρχουν τρεις κατηγορίες γιατρών που εγκαταλείπουν το ΕΣΥ.
Η πρώτη είναι οι μόνιμα ειδικευμένοι του ΕΣΥ, οι οποίοι παραιτούνται σιγά – σιγά, καθώς δεν αντέχουν άλλο ούτε την εφημεριακή υπερεξόντωση, ούτε το εντέλλεσθε, ούτε τη συνεχιζόμενη μισθολογική απαξίωση.
Η δεύτερη είναι οι νέοι ειδικευμένοι (30-40 ετών), οι οποίοι υπηρετούν το ΕΣΥ ως επικουρικοί και είναι «όμηροι» συμβάσεων που δεν μονιμοποιούνται παρά τις διαβεβαιώσεις που είχαμε πάρει από το 2020.
Η τρίτη κατηγορία είναι οι πτυχιούχοι γιατροί, οι οποίοι φεύγουν μαζικά στο εξωτερικό.
Τα κενά, λοιπόν, που υπάρχουν και ολοένα αυξάνονται στο ΕΣΥ καλύπτονται από τους επικουρικούς γιατρούς και από τις υποχρεωτικές μετακινήσεις.
Η κυβέρνηση έχει εξαγγείλει πως το 2024 θα γίνουν συνολικά 6.500 προκηρύξεις μόνιμων θέσεων υγειονομικού προσωπικού. Πιστεύετε πως έτσι θα λυθεί μέρος του προβλήματος;
Προφανώς είναι μία καλή κίνηση, αλλά εφόσον δεν έχει βγει ο χάρτης υγείας, μέσα από τον οποίο θα φαίνονται οι ελλείψεις στο εκάστοτε νοσοκομείο, δεν ξέρουμε αυτές οι μόνιμες προσλήψεις πού θα είναι χρήσιμες. Για παράδειγμα, στη Δράμα που χρειάζονται παθολόγους, δεν έχει βγει καμία κλήτευση για την ειδικότητα αυτή και στο Ρέθυμνο υπάρχει μόνο ένας παθολόγος.
Εξαιτίας δε της έλλειψης αυτής, δεν υπάρχει η δυνατότητα να γίνονται τακτικά παθολογικά ιατρεία, π.χ., δεν υπάρχει η δυνατότητα κάποιος ασθενής να πάει στο νοσκοκομείο σε τακτική βάση για να ρυθμίσει τη χοληστερίνη ή την πίεσή του, καθώς οι λίγοι παθολόγοι δεν έχουν τον χρόνο που χρειάζονται. Το γεγονός αυτό, βέβαια, λειτουργεί και εις βάρος της εκπαίδευσης των ήδη υφισταμένων ειδικευομένων του εκάστοτε νοσοκομείου.
Είναι γνωστό πως οι νέοι γιατροί δεν επιλέγουν την ειδικότητα του παθολόγου. Γιατί πιστεύετε πως συμβαίνει αυτό; Ποια κίνητρα πρέπει να δοθούν ώστε η παθολογία να κερδίσει και πάλι το ενδιαφέρον των νέων;
Αυτό είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο, που φυσικά υπάρχει και στην Ελλάδα για όλους τους παραπάνω λόγους που σας έχω αναφέρει.
Το Υπουργείο Υγείας έχει πλέον αρχίσει και μας υπολογίζει και συζητάει μαζί μας και η αρχή έγινε για το θέμα του προσωπικού ιατρού.
Ένα καλό βήμα και πρώτο κίνητρο είναι η παροχή 30.000 ευρώ, τα οποία ειρήσθω εν παρόδω, είναι αφορολόγητα, για την προσέλκυση νέων γιατρών, ώστε να ακολουθήσουν την ειδικότητα της παθολογίας ή της γενικής ιατρικής, ζητώντας να μείνουν 5 χρόνια στο ΕΣΥ.
Μία ακόμα σωστή κίνηση του υπουργείου είναι πως στο νέο νομοσχέδιο αναφέρεται πως προσωπικοί γιατροί μπορούν να γίνουν παθολόγοι και γενικοί ιατροί, που δεν θα έχουν σύμβαση με τον ΕΟΠΥΥ, και με αυτόν τον τρόπο θα υπάρξει μεγαλύτερη ανταπόκριση και στον θεσμό του προσωπικού ιατρού και καλύτερη κάλυψη του πληθυσμού. Έτσι θα αναβαθμιστεί πιο γρήγορα η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας.
Έπειτα θεωρούμε πως πρέπει να γίνουν περισσότερες προσλήψεις παθολόγων με κανονικούς μισθούς. Όσες οι ανάγκες, τόσοι και οι παθολόγοι και οι προσλήψεις να είναι άμεσες.
Η μισθολογική βελτίωση είναι ακόμα ένα κίνητρο που πρέπει να δοθεί, ιδίως στους γιατρούς της επαρχίας.
Πείτε μας ποια είναι τα αιτήματα της Επαγγελματικής Ένωσης Παθολόγων Ελλάδος.
Θέλουμε να συνεχιστεί ο διάλογος με το Υπουργείο Υγείας και η αλήθεια είναι πως φαίνεται να υπάρχει αυτή η τάση. Μέσα από αυτή τη συζήτηση θα προκύψουν λύσεις για τη βελτίωση του ΕΣΥ.
Τέλος, σε πρόσφατη ανακοίνωση της Επαγγελματικής Ένωσης Παθολόγων Ελλάδος αναφερθήκατε στο αίτημά σας να προκηρύσσονται ξεχωριστά οι θέσεις παθολόγων και γενικών ιατρών και να μην εξισώνονται αυτές οι δύο ειδικότητες. Θα ήθελα ένα σχόλιό σας.
Θέλουμε να υπάρξει ξεχωριστή ανακοίνωση και προκήρυξη θέσεων για παθολόγους και γενικούς ιατρούς.
Οι δυο αυτές ειδικότητες είναι εξίσου σημαντικές. Το κύριο μέλημα είναι να ανοίξουν θέσεις, ούτως ώστε να δουλέψουν όσοι περισσότεροι γιατροί γίνεται στο ΕΣΥ.