Σε υψηλά επίπεδα παρέμεινε και το 2020 η ιδιωτική δαπάνη για φάρμακα, παρά το γεγονός ότι σημειώθηκε μια ελαφρά κάμψη σε σχέση με το 2019. Σύμφωνα με την αναθεωρημένη έκδοση «Η φαρμακευτική αγορά στην Ελλάδα: Γεγονότα και Στοιχεία 2020», την οποία εκπόνησε για λογαριασμό του ΣΦΕΕ το ΙΟΒΕ, οι Έλληνες δαπανήσαμε και πάλι από την τσέπη μας περίπου 1,6 δισ. ευρώ. Να επισημάνουμε ότι υπήρξε πολύ μικρή υποχώρηση διότι το 2019 ήταν ακριβώς 1,6 δισ. ενώ πέρυσι ήταν 1,58 δισ. ευρώ και 1, 64 δισ. ευρώ το 2018.
Με δεδομένο ότι η συνολική αγορά φαρμάκου ξεπερνά τα περίπου 6 δισ. ευρώ, τα νοικοκυριά επιβαρύνονται με το 25-26%, ενώ περίπου 30% επιβαρύνεται μέσω clawback και rebate η φαρμακοβιομηχανίας. Δηλαδή το Ελληνικό δημόσιο καλύπτει λιγότερο από το 45% των συνολικών αναγκών.
Οι ιδιωτικές δαπάνες για φάρμακα, διαχωρίζονται σε 2 συγκεκριμένες κατηγορίες. Η μία αφορά στη συμμετοχή μας όταν μας συνταγογραφεί ο γιατρός κάποιο σκεύασμα και θα πρέπει να καταβάλουμε το θεσμοθετημένο ποσοστό επιβάρυνσης (10% ή 25%). Η δεύτερη αφορά τις αγορές ΜΗΣΥΦΑ, φάρμακα της αρνητικής λίστας αλλά και συνταγογραφούμενα τα οποία προμηθευόμαστε χωρίς συνταγή καλύπτοντας το σύνολο του κόστους.
Συμμετοχή με βάση το ΙΟΒΕ
Σύμφωνα με την έκδοση του ΙΟΒΕ, πέρυσι πληρώσαμε για συμμετοχή στα συνταγογραφούμενα φάρμακα που κάλυψε ο ΕΟΠΥΥ, περί τα 639 εκατ. ευρώ έναντι 636 εκατ. ευρώ το 2019. Είναι ξεκάθαρο λοιπόν ότι οι μειώσεις τιμών τις οποίες τόνιζε ο ίδιος ο Υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας ότι θα είχαν θετική επιρροή στην τσέπη των ασθενών δεν επιβεβαιώθηκε.
Από το προαναφερθέν ποσό, περίπου το 41% αφορούσε στην πρόσθετη επιβάρυνση που προκύπτει επειδή επιλέξαμε όχι το φτηνότερο σκεύασμα αλλά κάποιο άλλο με αποτέλεσμα πέρα από τη συμμετοχή μας να πληρώνουμε και τη διαφορά που προκύπτει μεταξύ της τιμής αποζημίωσης και της λιανικής τιμής.
Επίσης πληρώσαμε 292 εκατ. ευρώ για ΜΗΣΥΦΑ, περί τα 88 εκατ. ευρώ για σκευάσματα που είναι ενταγμένα στην Αρνητική Λίστα και δεν αποζημιώνονται και περί τα 559 εκατ. ευρώ για φάρμακα που ενώ συνταγογραφούνται τα πήραμε μόνοι μας χωρίς συνταγή από το φαρμακείο. Σύμφωνα με εκτιμήσεις το τελευταίο αυτό ποσό αφορά σε περιπτώσεις αγοράς φαρμάκων χαμηλού κόστους, ενώ ενδέχεται να περιλαμβάνονται και οι «αγορές» ιδιωτών που καταλήγουν σε παράνομες παράλληλες εξαγωγές.
Δημόσια – Ιδιωτική Δαπάνη
Θα πρέπει να επαναλάβουμε ότι η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη περιλαμβάνει τις δαπάνες για φάρμακα όλων των φορέων κοινωνικής ασφάλισης για τα συνταγογραφούμενα φάρμακα, δηλαδή τα φάρμακα που αποζημιώνονται από Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης. Η καθαρή δημόσια φαρμακευτική δαπάνη είναι το τελικό ποσό που αποζημιώνουν οι ΦΚΑ μετά την αφαίρεση των υποχρεωτικών επιστροφών των φαρμακευτικών εταιρειών (rebates & clawback) που για το 2019 πλησίασαν τα 1,9 δισ. ευρώ.
Η ιδιωτική φαρμακευτική δαπάνη περιλαμβάνει τα ποσοστά συμμετοχής των ασφαλισμένων για τα αποζημιούμενα φάρμακα (θεσμοθετημένη συμμετοχή & την επιπρόσθετη επιβάρυνση που προκύπτει όταν ο ασθενής επιλέγει φάρμακο με υψηλότερη Λιανική Τιμή σε σχέση με τη Τιμή Αποζημίωσης), τις ιδιωτικές δαπάνες των καταναλωτών (ασθενών) για τα μη καλυπτόμενα από τα ασφαλιστικά ταμεία φαρμακευτικά σκευάσματα και συναφή είδη αλλά και για όσα φάρμακα πληρώνουν ή επιλέγουν να πληρώσουν εξ’ ολοκλήρου, καθώς και την αποζημίωση μέρους της δαπάνης από τις ιδιωτικές ασφαλιστικές επιχειρήσεις.
Η συμμετοχή των ασθενών στα αποζημιούμενα φάρμακα διακρίνεται στη:
- Θεσμοθετημένη Συμμετοχή: 0% ή 10% ή 25% επί της τιμής αποζημίωσης
- Επιβάρυνση που προκύπτει από τη διαφορά Λιανικής Τιμής και Τιμής Αποζημίωσης όταν ο ασθενής επιλέγει φάρμακο με Λιανική Τιμή Υψηλότερη της Τιμής Αποζημίωσης
Οι λοιπές ιδιωτικές πληρωμές για φάρμακο αφορούν:
- είτε σε φάρμακα μη συνταγογραφούμενα (ΜΗ.ΣΥ.ΦΑ.),
- είτε σε συνταγογραφούμενα που δεν αποζημιώνονται (Αρνητική Λίστα)
- είτε σε συνταγογραφούμενα φάρμακα που όμως ο ασθενής επέλεξε να μην κάνει χρήση του ασφαλιστικού του δικαιώματος και επέλεξε να τα πληρώσει εξ’ ολοκλήρου από την τσέπη του.