Γιατί είναι σημαντική η ρύθμιση του Σακχαρώδους Διαβήτη και του αυξημένου βάρους; Γιατί χρόνια ανεπαρκώς ελεγχόμενης υπεργλυκαιμίας μπορεί να οδηγήσει σε πολλαπλές επιπλοκές. Κάποιες είναι ειδικές για τον διαβήτη (όπως για παράδειγμα η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια ή η διαβητική νευροπάθεια). Κάποιες, όπως οι καρδιαγγειακές επιπλοκές δεν είναι ειδικές, εμφανίζονται ωστόσο με μεγαλύτερη συχνότητα σε άτομα με διαβήτη, σε σχέση με εκείνα χωρίς διαβήτη. Εκτός από τις παραπάνωεπιπλοκές, οι επαγγελματίες υγείας και οι ασθενείς τους πρέπει να γνωρίζουν τις κοινές συννοσηρότητες που επηρεάζουν τα άτομα με διαβήτη συχνότερα σε σύγκριση με εκείνα χωρίς διαβήτη και μπορεί να κάνουν τη διαχείριση της νόσου ακόμα πιο περίπλοκη. Παραδείγματα είναι η περιοδοντίτιδα, η οστεοαρθρίτιδα, ο αυξημένος κίνδυνος καταγμάτων, η γνωσιακή εξασθένηση, η σεξουαλική δυσλειτουργία, η επιρρέπεια σε λοιμώξεις, οι κακοήθειες, η λιπώδης διήθηση του ήπατος, η παγκρεατίτιδα.
Κατερίνα Μπαρμπαγιάννη
Γράφει η Μπαρμπαγιάννη Αικατερίνη MD, MSC Ειδική Παθολόγος με εξειδίκευση στον Σακχαρώδη Διαβήτη, Υποψήφια Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Associate Medical Advisor Φαρμασερβ-Lilly.
Παχυσαρκία και Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 2
Η παχυσαρκία είναι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη διαβήτη τύπου 2. Μάλιστα, όσο μεγαλύτερο το βάρος, τόσο πιο αυξημένος είναι ο κίνδυνος εμφάνισης διαβήτη. Αλλά και η παχυσαρκία σχετίζεται ανεξάρτητα με την ανάπτυξη πολλαπλών συννοσηροτήτων, συμπεριλαμβανομένης της καρδιαγγειακής νόσου, της καρδιακής ανεπάρκειας, της νεφρικής δυσλειτουργίας, της μη αλκοολικής λιπώδους ηπατικής νόσου. Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι η απώλεια βάρους, της τάξης του 5-10% ή περισσότερο, μπορεί να προκαλέσει σημαντικές βελτιώσεις στις επιπλοκές που σχετίζονται με την παχυσαρκία. Δεδομένου ότι τα κλινικά οφέλη της απώλειας βάρους είναι προοδευτικά, ακόμα πιο εντατικός στόχος απώλειας βάρους, της τάξης του 15% ή και περισσότερο, μπορεί να είναι επιθυμητός, για τη μεγιστοποίηση οφέλους.
Διαχείριση σωματικού βάρους
Η κατάλληλη διατροφή σε συνδυασμό με αυξημένη σωματική δραστηριότητα και συμπεριφορική θεραπεία, αποτελούν τη βάση της διαχείρισης του σωματικού βάρους, ενώ τελικά συχνά απαιτείται φαρμακοθεραπεία ή βαριατρική χειρουργική επέμβαση. Οι κατευθυντήριες συστάσεις υποστηρίζουν την τροποποίηση του τρόπου ζωής σε όλα τα άτομα με υπερβάλλον βάρος ή παχυσαρκία. Η φαρμακοθεραπεία συνιστάται για άτομα με ΔΜΣ πάνω από 30 ή πάνω από 27 παρουσία συννοσηροτήτων που σχετίζονται με το βάρος. Η βαριατρική ή μεταβολική χειρουργική επέμβαση συνήθως προορίζεται για άτομα με ΔΜΣ 40 ή υψηλότερο (ή 35 με συννοσηρότητες). Ωστόσο, παρά την υψηλή συχνότητα της παχυσαρκίας και το γεγονός ότι η παχυσαρκία συμβάλλει στην ανάπτυξη άνω των 200 συννοσηροτήτων, λιγότερο από το 2% των ατόμων που πληροί τα κριτήρια λαμβάνει φαρμακοθεραπεία και μόνο περίπου το 1% αυτών υποβάλλεται σε μεταβολική χειρουργική επέμβαση. Γιατί συμβαίνει αυτό;
Παχυσαρκία και φαρμακοθεραπεία
Τα άτομα με παχυσαρκία μπορεί να μην λαμβάνουν θεραπεία για την παχυσαρκία για πολλούς λόγους. Μελέτες έχουν δείξει ότι κοινά εμπόδια στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας περιλαμβάνουν την περιορισμένη γνώση ή εμπειρία για τις επιλογές θεραπείας, την ανησυχία για τους κινδύνους, αλλά και το αυξημένο κόστος ή την έλλειψη ασφαλιστικής κάλυψης της θεραπείας. Επιπλέον, το βάρος είναι ένα ευαίσθητο θέμα και με ανεπαρκή γνώση και κατάρτιση, οι κλινικοί γιατροί μπορεί να μην έχουν τις δεξιότητες να προχωρήσουν με επιτυχία σε δύσκολες συνομιλίες με τους ασθενείς. Η προκατάληψη για το βάρος παίζει επίσης ρόλο με πολλούς τρόπους εδώ. Για παράδειγμα, οι κλινικοί γιατροί συχνά αναφέρουν ότι δεν συζητούν για το βάρος, επειδή πιστεύουν, λανθασμένα, ότι οι ασθενείς με παχυσαρκία δεν έχουν την πειθαρχία ή το κίνητρο να χάσουν βάρος. Και αντίστροφα, τα άτομα με παχυσαρκία μπορεί να μην αναζητήσουν φροντίδα, ίσως επειδή αισθάνονται πλήρως υπεύθυνοι για την παχυσαρκία τους. Ωστόσο, οι περισσότεροι άνθρωποι με παχυσαρκία επιθυμούν να χάσουν βάρος. Μελέτες έχουν δείξει ότι μεγάλο ποσοστό των ανθρώπων προσπαθεί να χάσει το υπερβάλλον βάρος, αλλά ακόμα και όταν το επιτύχουν, συνηθέστατα αυτό ανακτάται εντός λίγων ετών. Οι ασθενείς, αλλά και οι κλινικοί γιατροί, μερικές φορές πιστεύουν ότι αυτό συμβαίνει επειδή η προσπάθεια χαλαρώνει με το πέρασμα του χρόνου. Εντούτοις, η έρευνα των τελευταίων δεκαετιών υπογραμμίζει τους βιολογικούς μηχανισμούς πίσω από την ανάκτηση βάρους. Με την απώλεια βάρους, υπάρχει αύξηση των ορμονών της πείνας και μείωση των ορμονών κορεσμού. Ταυτόχρονα, η ενεργειακή δαπάνη μειώνεται δυσανάλογα με την ποσότητα απώλειας βάρους, μια αλλαγή γνωστή ως μεταβολική προσαρμογή. Οι αλλαγές είναι παρόμοιες με εκείνες που παρατηρούνται σε συνθήκες στέρησης τροφής, γεγονός που υπογραμμίζει ότι υπάρχουν πολλαπλές επικαλυπτόμενες οδοί που εμποδίζουν την απώλεια βάρους, ανεξάρτητα από το αρχικό βάρος. Αυτός είναι ένας σημαντικός λόγος για τον οποίο είναι δύσκολο για τους ασθενείς να διατηρήσουν την απώλεια βάρους με την πάροδο του χρόνου, απλά και μόνο με την τροποποίηση του τρόπου ζωής. Οι νέες επιλογές θεραπείας φέρνουν ελπίδα σε πολλούς ανθρώπους με παχυσαρκία που αγωνίζονται με αυτή την ασθένεια και αναζητούν καλύτερες επιλογές για τη διαχείριση του βάρους.