Η δημιουργία Οργανισμού Αξιολόγησης Τεχνολογίας Υγείας (HTA) είναι πάρα πολύ σημαντική για έναν στους τέσσερις φαρμακοποιούς (25%) και πολύ σημαντική για έναν στους δύο φαρμακοποιούς (48,1%).
Συνολικά, το 73% και πλέον των φαρμακοποιών, ορίζει ως σημαντική την ύπαρξη οργανισμού αξιολόγησης, ενώ από την πλευρά τους μόνο οι μισοί γιατροί θεωρούν σημαντική την ύπαρξη οργανισμού και ένα 40% των γιατρών, θεωρεί το μέτρο απλά, καλό.
Σε ότι αφορά τη διαρκή εκπαίδευση μεταξύ των επαγγελματιών υγείας, σε σχέση με τα οικονομικά της υγείας το 70% δήλωνε αρχικά ενδιαφέρον, ενώ τώρα το ποσοστό έχει αυξηθεί στο 85%.
Τα στοιχεία αυτά, που προκύπτουν από έρευνα του Πανεπιστημίου Αθηνών, παρουσίασε πρόσφατα ο καθηγητής Οικονομικών της Υγείας του ΕΚΠΑ και Διευθυντής του προγράμματος MBA του Πανεπιστημίου, Γιάννης Υφαντόπουλος, στο πλαίσιο φροντιστηρίου που διοργάνωσε η ΠΕΦΝΙ για τους νοσοκομειακούς φαρμακοποιούς.
Ο κ. Υφαντόπουλος επεσήμανε ότι η αξιολόγηση των τεχνολογιών υγείας αποτελεί εργαλείο για τη διεπιστημονική προσέγγιση του φαρμάκου, καθώς στόχος δεν είναι να χορηγείται το φθηνότερο φάρμακο, αλλά να λαμβάνεται υπόψιν το κόστος σε σχέση με το αποτέλεσμα, η ασφάλεια, η επίπτωση στον προϋπολογισμό, η αποτελεσματικότητα στην χρήση του στον πραγματικό κόσμο, χωρίς αυστηρά επιλεγμένους ασθενείς, ώστε τελικά να μειώσουμε το κόστος και να αξιοποιήσουμε τη ωφελιμότητα.
Στη συνέχεια αναφέρθηκε στα συστήματα αξιολόγησης τεχνολογιών υγείας στην Ευρώπη, σημειώνοντας ότι έχουν ήδη ξεκινήσει από το 1972 και υπογράμμισε ότι οι χώρες που διαθέτουν αξιολόγηση, διαθέτουν και ανεξάρτητους οργανισμούς που εισηγούνται στο υπουργείο Υγείας τις προτάσεις τους. Οι ίδιοι οργανισμοί επανεξετάζουν τις προτάσεις τους με την πάροδο του χρόνου, βάσει των νεώτερων δεδομένων που έχουν συλλεγεί.
Ελλείψεις φαρμάκων στα νοσοκομεία
Στην ίδια εκδήλωση, η νοσοκομειακή φαρμακοποιός – μέλος του Δ.Σ. της ΠΕΦΝΙ Βασιλική Παπανδρέου, αναφέρθηκε στις ελλείψεις που αντιμετωπίζουν οι νοσοκομειακοί φαρμακοποιοί στην καθημερινότητά τους, στα αίτια των ελλείψεων αλλά και στους τρόπους με τους οποίους διαχειρίζονται οι ίδιοι τις ελλείψεις προκειμένου να ελαχιστοποιούνται οι επιπτώσεις προς τους ασθενείς.
Όπως τόνισε χαρακτηριστικά, η ανταλλαγή φαρμάκων μεταξύ νοσοκομείων είναι σύνηθες φαινόμενο.
Μεταξύ των φαρμάκων που βρίσκονται σε έλλειψη, περιλαμβάνονται κυτταροστατικά, αντιβιοτικά, παράγωγα αίματος, όλα τους εξαιρετικά σημαντικά φάρμακα για την πορεία της υγείας των ασθενών.
Στην περίπτωση που δεν μπορέσει τελικά να βρεθεί έγκαιρα το απαιτούμενο σκεύασμα, οι φαρμακοποιοί επισημαίνουν ότι θα πρέπει να υπάρχει μια διεπιστημονική προσέγγιση για τη λύση του προβλήματος, καθώς ο χρόνος είναι καθοριστικός για την έκβαση της νόσου, ενώ ταυτόχρονα πρέπει να ελέγχεται η αποτελεσματικότητα του σκευάσματος που θα επιλεγεί για να αντικαταστήσει εκείνο που βρίσκεται σε έλλειψη.
Στην περίπτωση αυτή, ξεχωρίζουν δύο περιπτώσεις.
Το ενδεχόμενο να μην υπάρχει δυνατότητα υποκατάστασης, όπου εκεί δημιουργείται το ηθικό δίλημμα ποιός ασθενής θα πάρει τις προβλεπόμενες δόσεις, εφόσον βρεθούν.
Το δεύτερο ζήτημα είναι η οικονομική επιβάρυνση της υποκατάστασης, καθώς από μετρήσεις στην Αυστραλία έχει διαπιστωθεί αύξηση του κόστους από 12-300%. Χαρακτηριστικά αναφέρθηκε στο πλαίσιο της ομιλίας η απόσυρση μοναδικού φαρμάκου στη χώρα μας, εξαιτίας του clawback, καθώς και η περίπτωση εισαγωγής φαρμάκου από το ΙΦΕΤ σε τετραπλάσια τιμή από αυτήν με την οποία κυκλοφορούσε το φάρμακο στη χώρα μας.
Ως μέτρα, διεθνώς, περιλαμβάνονται η αύξηση των αποθεμάτων, η καθιέρωση νέων θεραπευτικών πρωτοκόλλων, η μακροπρόθεσμη ανταλλαξιμότητα των σκευασμάτων μεταξύ τους, ακόμη και η παρασκευή φαρμάκων στο φαρμακείο του νοσοκομείου, όπως συμβαίνει στην Ισπανία.