Στα επίπεδα του 2020 φαίνεται να κινείται η αγορά φαρμάκου από πλευράς αξίας παρά το γεγονός ότι δείχνει υποχώρηση 5,7% σε όγκο, στο δίκτυο των ιδιωτικών φαρμακείων την τρέχουσα χρονιά. Μετά τις μειώσεις τιμών των προηγούμενων 2 ετών θα ανέμενε κανείς περεταίρω υποχώρηση, όμως αυτό δεν φαίνεται να συμβαίνει. Ειδικότερα σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρίας μελετών IQVIA για λογαριασμό του ΣΦΕΕ, για το πρώτο τρίμηνο του 2021 η αγορά των φαρμάκων σε ετησιοποιημένη βάση (1/4/2020-31/3/2021) διαμορφώνεται στα 4 δισ. ευρώ, όπως και αντίστοιχο προηγούμενο 12μηνο.
Με βάση τα εν λόγω στοιχεία, το συγκεκριμένο διάστημα, παρατηρήθηκε μείωση 13,1% στα πρωτότυπα φάρμακα on patent από πλευράς όγκου και 2,3% από πλευράς αξία. Στα γενόσημα, σημειώθηκε μείωση της τάξης του 6,7% στον όγκο η οποία συνοδεύτηκε με οριακή αύξηση 0,5% σε αξίες. Επίσης τα off patent σημείωσαν μείωση 4,2% σε αξία και 0,6% σε όγκο.
Σύμφωνα με την μελέτη, συνολικά στο εν λόγω 12μηνο, τα πρωτότυπα φάρμακα (με πατέντα προστατευόμενη ή μη), απορρόφησαν το περίπου 59% της αγοράς σε αξίες (29% με προστασία πατέντας και 30% τα off patent) και τα γενόσημα το 22% της αγοράς. Από πλευράς όγκου, τα πρωτότυπα υπό προστασία πατέντας σκευάσματα απορρόφησαν το 8% της αγοράς, τα εκτός πατέντας πρωτότυπα το 37% και τα γενόσημα το περίπου 33%.
Επίσης τα εμβόλια απέσπασαν το 7% της αγοράς σε αξία και το 3% σε όγκο.
H συνολική λιανική αγορά υπολογίζεται λοιπόν σε 4 δισ. ευρώ το τέλος του προηγούμενου Μαρτίου σε 12μηνη βάση όπως αναφέραμε. Από αυτά, τα πρωτότυπα (on και off patent) υποχώρησαν στα περίπου 2,18 δισ. ευρώ από 2,21 δισ. ευρώ και τα γενόσημα αυξήθηκαν σε 960 εκατ. ευρώ από 955 εκατ. ευρώ. Περίπου στα 900 εκατ. ευρώ από 875 εκατ. ευρώ εκτιμάται ότι διαμορφώθηκε η αγορά των λοιπών προϊόντων όπως πχ τα εμβόλια.
Απώλειες από υποκατάσταση
Σύμφωνα με την IQVIA, από τις μειώσεις τιμών που εφαρμόσθηκαν για τα συνταγογραφούμενα φάρμακα που αποζημιώνονται, η αγορά των οποίων διαμορφώθηκε στα περίπου 3,7 δισ. ευρώ θα έπρεπε να έχει υπάρξει μια εξοικονόμηση που αναμενόταν να φθάνει τα 60 εκατ. ευρώ στο διάστημα από τον Απρίλιο του 2020 έως και τον Μάρτιο του 2021. Όμως τελικά όχι μόνο δεν υπήρξε εξοικονόμηση αλλά φαίνεται και ενίσχυση των πωλήσεων κατά 102 εκατ. ευρώ, καθώς οι μειώσεις τιμών «εξανεμίστηκαν» από την αύξηση πωλήσεων κατά 42,2 εκατ. ευρώ λόγω αύξησης του όγκου και κατά 121 εκατ. λόγω της αλλαγής του μίγματος των θεραπευτικών σχημάτων ή αλλιώς την υποκατάσταση. Η συνολική αγορά λοιπόν φαίνεται να παραμένει σταθερή λόγω της μείωσης των ΜΗΣΥΦΑ και της αρνητικής λίστας
Κόστος και μερίδιο αγοράς
Βάσει τιμής, τα φάρμακα που κοστίζουν κάτω από 5 ευρώ, αποτελούν το 34,4% της αποζημιούμενης αγοράς από πλευρά όγκου. Ακολουθούν με ποσοστό 33% αυτά που κοστίζουν 5-10 ευρώ, με ποσοστό 12,6% αυτά των 10-15 ευρώ, με περίπου 5% αυτά των 15-20 ευρώ όπως και τα φάρμακα των 20-30 ευρώ.
Σε ότι αφορά τις θεραπευτικές κατηγορίες, πρώτα έχουν περάσει τα φάρμακα του πεπτικού συστήματος και του μεταβολισμού με 22,3%, ακολουθούν τα καρδιολογικά με 21,8%, με σημαντικά χαμηλότερο μερίδιο, τα νευρολογικά με 14%, τα αιματολογικά με 13%. Οι τέσσερις αυτές κατηγορίες καλύπτουν το 71% της αγοράς.