Η ραπαμυκίνη πήρε το όνομά της από το νησί όπου οι επιστήμονες έκαναν την ανακάλυψή της τη δεκαετία του 1960: το Ράπα Νούι, γνωστό και ως Νησί του Πάσχα. Απομονώθηκε από βακτήρια που ζουν στο έδαφος του νησιού και βρέθηκε ότι είναι ένα εξαιρετικά αποτελεσματικό ανοσοκατασταλτικό. Μόνο πρόσφατα οι ερευνητές αναγνώρισαν τις δυνατότητές του ως αντιγηραντικού φαρμάκου .
Θα μπορούσε μια σύντομη θεραπεία ραπαμυκίνης που χορηγείται νωρίς στη ζωή να προσφέρει αντιγηραντική δράση για μια ολόκληρη ζωή; Ερευνητές στο Ινστιτούτο Max Planck για τη Βιολογία της Γήρανσης στη Γερμανία ξεκίνησαν να το διερευνήσουν και τα αποτελέσματα είναι πολλά υποσχόμενα .
Οι μύγες που έλαβαν θεραπεία με ραπαμυκίνη για μόνο 2 εβδομάδες συνέχισαν να έχουν υγιή έντερα για το υπόλοιπο της (σχετικά σύντομης) ζωής τους. Ομοίως, τα ποντίκια που έλαβαν το φάρμακο για 3 μήνες από την ηλικία των 3 μηνών διατήρησαν επίσης την ακεραιότητα του εντέρου μέχρι τη μέση ηλικία. Μια «μνήμη» του φαρμάκου φάνηκε να ενισχύει επίμονα τη διαδικασία κυτταρικού καθαρισμού, την αυτοφαγία , πολύ μετά τη διακοπή της θεραπείας.
Σημαίνει αυτό ότι οι άνθρωποι θα πρέπει να λαμβάνουν ραπαμυκίνη νωρίς στη ζωή τους για να αποτρέψουν τη γήρανση στις τελευταίες δεκαετίες τους; Ενδεχομένως, αλλά πρώτα, οι επιστήμονες πρέπει να καταλάβουν ποια ασφαλής δόση και διάρκεια είναι πιο πιθανό να έχουν δια βίου αποτέλεσμα. Δεδομένου του χρόνου που απαιτείται για αυτού του είδους την έρευνα σε ανθρώπους, είναι απίθανο να έχουμε μια απάντηση σύντομα, αλλά τουλάχιστον τώρα έχουμε μια ερώτηση.
- Η ραπαμυκίνη, επίσης γνωστή ως σιρόλιμους, είναι ένα ανοσοκατασταλτικό φάρμακο που εγκρίθηκε από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) το 1999 .
- Οι ερευνητές γνώριζαν για την ικανότητα του φαρμάκου να αυξάνει το προσδόκιμο ζωής σε ποντίκια και σε οργανισμούς μοντέλα για σχεδόν μια δεκαετία.
- Μια πρόσφατη μελέτη διερεύνησε εάν η χορήγηση δόσης για μια σύντομη περίοδο στην πρώιμη ενήλικη ζωή θα μπορούσε να έχει ισόβια αντιγηραντική επίδραση, με λιγότερες παρενέργειες.
Το προσδόκιμο ζωής έχει αυξηθεί σταθερά κατά το παρελθόν 200 χρόνια, και μαζί με αυτό, η επίπτωση των ασθενειών που σχετίζονται με την ηλικία.
Ενώ η διάρκεια ζωής έχει αυξηθεί, λόγω της προόδου στο περιβάλλον και τις ιατρικές και βιολογικές επιστήμες μας, ο αριθμός των ετών που περνάμε χωρίς προβλήματα υγείας που σχετίζονται με την ηλικία δεν έχει αυξηθεί αναλογικά.
Μέρος του λόγου γι’ αυτό είναι ότι οι διαδικασίες που στηρίζουν την υποβάθμιση της υγείας που συμβαίνει με τη γήρανση είναι ελάχιστα κατανοητές και δύσκολο να ελεγχθούν.
Καθώς μεγαλώνουμε είναι πιο πιθανό να εμφανίσουμε καρδιαγγειακές παθήσεις, διαβήτη τύπου 2 , καταρράκτη , απώλεια ακοής και άνοια , καθώς και μείωση της ανοσίας και της μυϊκής μάζας, και υπάρχουν πολλές θεωρίες για το γιατί.
Υπάρχουν διαφορετικές θεωρίες σχετικά με τα αίτια της γήρανσης και διαφορετικοί ερευνητές εστιάζουν σε διαφορετικούς στόχους για την πρόληψη ή την επιβράδυνση της γήρανσης προκειμένου να βελτιωθεί η υγεία στην τρίτη ηλικία και ενδεχομένως να αυξηθεί η μακροζωία.
Ενώ οι αλλαγές στον τρόπο ζωής συνιστώνται για τη βελτίωση της υγείας των ηλικιωμένων, δεν επαρκούν για την πρόληψη της φθοράς που σχετίζεται με την ηλικία. Επίσης, οι παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής μπορεί να είναι δύσκολο να διατηρηθούν. Έτσι, οι ερευνητές εξετάζουν τις δυνατότητες των φαρμακευτικών παρεμβάσεων.
Ραπαμυκίνη: Ένα πιθανό φάρμακο κατά της γήρανσης;
Μία από αυτές τις πιθανές φαρμακευτικές παρεμβάσεις είναι η χρήση της ραπαμυκίνης . Γνωστό και ως σιρόλιμους, εγκρίθηκε αρχικά από τον FDA το 1999 ως ανοσοκατασταλτικό για μεταμοσχευμένους ασθενείς. Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι η ραπαμυκίνη είχε αντικαρκινικές ιδιότητες.
Τελικά, ανακαλύφθηκε μια άλλη ιδιότητα του φαρμάκου: η μακροζωία και η μείωση των ασθενειών που σχετίζονται με την ηλικία .
Η απόδειξη ότι η ραπαμυκίνη θα μπορούσε ενδεχομένως να αναστείλει τη διαδικασία γήρανσης προτάθηκε για πρώτη φορά στο περιοδικό Cell Cycle το 2006 από τον Δρ. Mikhail Blagosklonny , ερευνητή για τη γήρανση στο Roswell Park Comprehensive Cancer Center στο Μπάφαλο της Νέας Υόρκης. Η υπόθεσή του επιβεβαιώθηκε από μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε από ερευνητές στο Πανεπιστήμιο Novartis και Stanford, CA, και δημοσιεύτηκε στο Science Translational Medicine το 2014.