Τί ζητά η Ελλάδα από την ΕΕ για τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες . Αύριο, Τρίτη, η Κομισιόν αξιολογεί τον αντίκτυπο της πανδημίας στην ευρωπαϊκή οικονομία

Mε μεγάλο ενδιαφέρον αναμένεται η δημοσίευση της αξιολόγησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον οικονομικό αντίκτυπο της πανδημίας στην ευρωπαϊκή οικονομία και τις επιπτώσεις της στους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ, αύριο, Τρίτη, 19 Οκτωβρίου.

Η χρονική συγκυρία συμπίπτει με την έναρξη της συζήτησης για την αναθεώρηση των δημοσιονομικών κανόνων της Ε.Ε – γεγονός που προσδίδει ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον στην αξιολόγηση της Ε.Ε.

Οι ελληνικές προτάσεις για την αναθεώρηση των δημοσιονομικών κανόνων 

Στη συζήτηση συμμετέχει ενεργά και η χώρα μας. Υπενθυμίζεται ότι στις αρχές Σεπτεμβρίου, το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής κατάθεσε τις δικές του προτάσεις για την αναθεώρηση των δημοσιονομικών κανόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης μετά από αίτημα του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα.

Είναι χαρακτηριστικό πως στη γνωμοδότηση αναφέρεται ότι το κριτήριο του χρέους στο 60% του ΑΕΠ ως τιμή αναφοράς (anchor) για όλα ανεξαιρέτως τα κράτη μέλη είναι ιδιαίτερα περιοριστικό και πρακτικά ανεφάρμοστο. Άλλωστε, το 2020 το συνολικό δημόσιο χρέος της Ευρωζώνης έφτασε στο 98% του ΑΕΠ (από 84% το 2019).

Επιπλέον, ιδιαίτερη μεταχείριση απαιτείται για τις δημόσιες επενδύσεις, οι οποίες θα πρέπει να αυξηθούν σημαντικά προκειμένου να επιταχυνθεί η ανάκαμψη και να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής, ενώ για τo Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας θα πρέπει να μετεξελιχθεί σε έναν μόνιμο μηχανισμό μακροοικονομικής σταθεροποίησης.

Το βασικό πλαίσιο συζήτησης 

Σύμφωνα με το κείμενο του Γραφείου , το βασικό πλαίσιο συζήτησης για την αναθεώρηση των δημοσιονομικών κανόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης καταγράφεται σε δύο κείμενα, την έκθεση του Ευρωπαϊκού Δημοσιονομικού Συμβουλίου του Αυγούστου 2019 και την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του Φεβρουαρίου του 2020. Και τα δύο γράφτηκαν πριν από την εμφάνιση της πανδημίας και τις σοβαρές διαταραχές που προκάλεσε στα δημόσια οικονομικά των κρατών μελών.

Υπενθυμίζεται ότι τα όρια που θέτει το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης έχουν προσωρινά ανασταλεί έως το 2023, προκειμένου να έχουν ευελιξία οι κυβερνήσεις να λαμβάνουν μέτρα στήριξης, εν μέσω της πανδημίας .

Απαραίτητη η αναθεώρηση των κανόνων 

Σε συνέντευξή του, ο Ευρωπαίος Οικονομικός Επίτροπος Πάολο Τζεντιλόνι τόνισε ότι στόχος της Επιτροπής είναι μια ολοκληρωμένη και χωρίς αποκλεισμούς δέσμευση με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη είναι απαραίτητη προκειμένου να επιτευχθεί έγκαιρη συναίνεση για την πορεία προς το 2023».

Η αναθεώρηση των κανόνων είναι απαραίτητη επειδή οι κανόνες έχουν γίνει όλο και πιο περίπλοκοι μετά από τρεις τροποποιήσεις από την έναρξη του ευρώ το 1999.

Αρκετές κυβερνήσεις έχουν επίσης ζητήσει την απλούστευση και την επικαιροποίησή τους για να ταιριάζουν με την μεταβαλλόμενη οικονομική πραγματικότητα περισσότερο από 20 χρόνια μετά το αρχικό πλαίσιο.

Τα διδάγματα της πανδημίας 

«Θα πλαισιώσουμε τη συζήτηση με διδάγματα από την πανδημία», δήλωσε ο Τζεντιλόνι . «Θα υποβάλουμε προτάσεις το επόμενο έτος», είπε, προσθέτοντας ότι με τους κανόνες που επρόκειτο να αποκατασταθούν το 2023, το περιθώριο ευκαιριών ήταν περιορισμένο.

Ο Τζεντιλόνι είπε ότι ένα από τα θέματα που θα πρέπει να εξετάσει η αναθεώρηση είναι ο τρόπος αντιμετώπισης του τεράστιου δημόσιου χρέους που έχουν συσσωρεύσει οι κυβερνήσεις κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Οι κανόνες ορίζουν τώρα ότι το δημόσιο έλλειμμα δεν πρέπει να υπερβαίνει το 3% του ΑΕΠ και το χρέος δεν πρέπει να υπερβαίνει το 60% του ΑΕΠ. Εάν το χρέος είναι υψηλό, θα πρέπει να μειώνεται κατά 1/20 άνω του 60% κάθε χρόνο.

Αλλά με το μέσο δημόσιο χρέος στη ζώνη του ευρώ τώρα στο 100% του ΑΕΠ, αυτοί οι κανόνες δεν είναι πλέον πρακτικοί και η Επιτροπή πρέπει να βρει έναν τρόπο να αναγνωρίσει την πραγματικότητα, ενώ θα καθησυχάσει τις αγορές ότι το χρέος της ζώνης του ευρώ θα είναι βιώσιμο.

Συμφωνούν και οι «σκληροί»

Σε συνέντευξή του στο περιοδικό Der Spiegel, ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) Κλάους Ρέγκλινγκ, τάσσεται ανοικτά υπέρ της αναθεώρησης του Συμφώνου Σταθερότητας, προκειμένου να ανταποκρίνεται στη νέα οικονομική πραγματικότητα. Τουλάχιστον σε ό,τι αφορά το ένα σκέλος του.

Οι προτάσεις του αποκτούν ιδιαίτερη βαρύτητα σε μια συζήτηση που έχουν ήδη ανοίξει σε όλη την Ευρώπη, με δεδομένο ότι ο κ. Ρέγκλινγκ έχει χαρακτηριστεί ως ένας εκ των βασικών δημιουργών του Συμφώνου Σταθερότητας, «γεράκι» της αυστηρής δημοσιονομικής πολιτικής και υποστηρικτής του γερμανικού δόγματος δημοσιονομικής πειθαρχίας.

Ωστόσο, αυτή η στάση αποτελεί πλέον παρελθόν και ο επικεφαλής του ESM αναγνωρίζει πλέον νέα δεδομένα και τάσσεται υπέρ εκείνων που ζητούν επικαιροποίηση των όρων του Συμφώνου.