Στο 40% των συνολικών χρεών του ΕΟΠΥΥ ανέρχεται το ποσοστό των οφειλών του οργανισμού προς τις φαρμακευτικές εταιρείες, γεγονός το οποίο σε συνδυασμό με τις οφειλές του προς τους φαρμακοποιούς καθιστά τον κλάδο του φαρμάκου ως τον πλέον κακοπληρωμένο έναντι των υπολοίπων που διεκδικούν οφειλόμενα από το βασικό φορέα ιατροφαρμακευτικής κάλυψης ασφάλισης. Την ίδια στιγμή στο περίπου 37% των συνολικών χρεών που έχουν τα νοσοκομεία, ανέρχονται οι οφειλές προς τις φαρμακευτικές.
Αναλύοντας τα στοιχεία από την πορεία των χρεών του δημοσίου προς τις φαρμακευτικές αλλά και τις επίσημες ανακοινώσεις του Υπουργείου Οικονομικών για τις Ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις της Γενική Κυβέρνησης, αυτό το οποίο προκύπτει, είναι ότι ανέκαθεν το φάρμακο φαίνεται να μην αποτελούσε προτεραιότητα στις πληρωμές του Ελληνικού Δημοσίου και ότι ένα μεγάλο τμήμα, της υψηλής ομολογουμένως φαρμακευτικής δαπάνης, δεν πληρώνονταν στην ώρα του ή και ποτέ.
Πιο συγκεκριμένα, στο τέλος Ιουνίου οι συνολικές οφειλές του ΕΟΠΥΥ προς τις φαρμακευτικές εταιρείες διαμορφώθηκαν στα περίπου 690 εκατ. ευρώ, όταν την ίδια στιγμή τα συνολικά χρέη του ΕΟΠΥΥ προς προμηθευτές, διαγνωστικά, γιατρούς κλπ έφταναν τα 1,7 δις. ευρώ. Σημειώνεται δε, πως από τη στιγμή που από το τέλος Ιουνίου έχει παρέλθει σχεδόν ένα τρίμηνο, οι συγκεκριμένες οφειλές θεωρούνται ήδη ληξιπρόθεσμες, ενώ παρά τις σχετικές εκταμιεύσεις του οργανισμού, αυτές σε καμία περίπτωση δεν κάλυψαν κάποιο μέρος των χρεών προς φαρμακευτικές. Επισημαίνεται ακόμη, ότι τον Ιούλιο λόγω της τραπεζικής αργίας, αλλά και της πολύ κακής κατάστασης που υπήρξε στην ελληνική οικονομία, τα χρέη διογκώθηκαν περαιτέρω.
Επίσης με βάση τα στοιχεία της αγοράς φαρμάκου, τα μισά χρέη προς φαρμακευτικές, αφορούν πωλήσεις μέχρι το τέλος του 2014, γεγονός που σημαίνει ότι το 20% των συνολικών χρεών του ΕΟΠΥΥ, είναι οφειλές για περσινές πωλήσεις των φαρμακευτικών προς αυτόν.
Νοσοκομεία
Πέρα όμως από τον ΕΟΠΥΥ, ιδιαίτερα υψηλές είναι οι οφειλές των νοσοκομείων, οι οποίες έχουν φτάσει στα 1,1 δις. ευρώ, εκ των οποίων τα 390 εκ. ευρώ είναι χρέη προς φαρμακευτικές. Επίσης περίπου 20 εκατ. ευρώ είναι τα χρέη των στρατιωτικών νοσοκομείων
Επιχειρώντας μια μικρή «ιστορική» καταγραφή, διαπιστώνεται πως διαχρονικά οι φαρμακευτικές εταιρείες είχαν υψηλές απαιτήσεις από τα ασφαλιστικά ταμεία και τα νοσοκομεία. Ειδικότερα και ξεκινώντας από το 2010 (τα προηγούμενα χρέη ήτοι μέχρι και το 2009 είχαν αποπληρωθεί σχεδόν στο σύνολό τους με ομόλογα και έτσι ήταν πολύ χαμηλά), οι οφειλές των ασφαλιστικών φορέων και των νοσοκομείων συνολικά, ήταν της τάξης των 2,9 δις. ευρώ, εκ των οποίων περίπου 1,45 δις. ευρώ αφορούσαν σε φαρμακευτικές, δηλαδή περίπου το 50%!
Το 2011 τα συνολικά χρέη ταμείων και νοσοκομείων φτάνουν στα 3,48 δις ευρώ εκ των οποίων όμως μόνο το 30% αφορά σε φάρμακα, καθώς υπήρξαν σημαντικές ξοφλήσεις για προηγούμενα χρέη δηλ. του 2010.
Η κατάσταση δυσχεραίνει το 2012 όταν συνολικά τα χρέη των νοσοκομείων προσεγγίζουν τα 1,8 δισ. ευρώ και των ταμείων τα 2,7 δις. ευρώ. Τότε τα χρέη των ταμείων (ΕΟΠΥΥ-ΙΚΑ) προς τις φαρμακευτικές φτάνουν τα 780 εκατ. ευρώ και των νοσοκομείων προσεγγίζουν το 1 δις. ευρώ. Είναι η χρονιά δηλαδή όπου τα συνολικά χρέη προς τις φαρμακευτικές μαζί με τις οφειλές των στρατιωτικών νοσοκομείων φτάνουν στα 1,9 δις. ευρώ. Η χώρα περιμένει βοήθεια από τους πιστωτές και η αγορά κάνει σχετική υπομονή, καθώς το 2012 ήταν (μέχρι πρόσφατα βέβαια) η χειρότερη χρονιά της κρίσης.
Το 2013 σημειώνεται ραγδαία αποκλιμάκωση των οφειλών με τον ΕΟΠΥΥ να οφείλει συνολικά 1,7 δις. ευρώ και τα νοσοκομεία 687 εκατ. ευρώ. Τα χρέη προς τις φαρμακευτικές μειώνονται περίπου στο μισό και φτάνουν στα περίπου 970 εκατ. ευρώ, αποτελώντας όμως το μεγαλύτερο ποσοστό των συνολικών οφειλών στον χώρο της υγείας.
Περαιτέρω αποκλιμάκωση χρεών σημειώνεται και το 2014 με τις οφειλές τους ΕΟΠΠΥ να βρίσκονται στα περίπου 1,2 δις. ευρώ και των νοσοκομείων στα 600 εκατ. ευρώ. Την περσινή χρονιά οι συνολικές οφειλές για τις φαρμακευτικές φτάνουν στα περίπου 790 εκ. ευρώ και αφορούν σχεδόν στο σύνολό τους το 2014, καθώς με τα μέτρα rebate και clawback, αλλά και τους σχετικούς συμψηφισμούς, οι οφειλές για τα προηγούμενα χρόνια, σχεδόν εκκαθαρίζονται. Αλλά και πάλι αφορούν το 44% των συνολικών οφειλών των χρεών του κλάδου υγείας.
Φτάνουμε λοιπόν στο σήμερα με τα εναπομείναντα χρέη από το 2014 προς τις φαρμακευτικές, να έχουν μειωθεί μεν κατά περίπου 180 εκατ. ευρώ, αλλά να παραμένουν σε πάνω από μισό δις, ενώ ταυτόχρονα, έχουν προστεθεί νέα χρέη από τις πωλήσεις του πρώτου εξαμήνου, που είναι επίσης της τάξης του μισού δισ. ευρώ. Κι αυτό, διότι η δύσκολη περίοδος του πρώτου εξαμήνου του 2015, συνοδεύτηκε με άτυπη στάση πληρωμών του δημοσίου προς τους προμηθευτές τους.
Μάλιστα, από το σύνολο των χρεών της Γενικής Κυβέρνησης, που φτάνουν πλέον στα 5 δις. ευρώ και αφορά όλους όσοι συναλλάσσονται με το Ελληνικό Δημόσιο, αποδεικνύεται ότι η μεγαλύτερη ασυνέπεια εντοπίζεται στον κλάδο της υγείας, αφού από εκεί προκύπτει το 70% των χρεών. Ειδικότερα δε, 1 στα 5 ευρώ που χρωστά το Ελληνικό Δημόσιο, το χρωστά σε φαρμακευτικές.
Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι όταν αυτό συνέβαινε πριν από χρόνια, υπήρχε η δικαιολογία ότι οι δημόσιες δαπάνες για την υγεία ήταν κοντά στο 7% του ΑΕΠ, ενώ ΑΕΠ κατά 33% υψηλότερου του σημερινού. Όμως σήμερα η δημόσια δαπάνη έχει φτάσει κοντά στο 5,2-5,3% του ΑΕΠ το οποίο κινείται και πάλι πτωτικά.