Άρθρο από την Ψυχολόγο, Ψυχοθεραπεύτρια και Ομαδική Αναλύτρια Ήρα Σαρακηνού.
Ο «αέρας» ή η αυτοπεποίθηση που εκπέμπεται από κάποιους από μας, δεν είναι κάτι που «χτίζουμε μόνοι μας». Δεν είναι μόνο αισιόδοξη σκέψη, επιτυχίες ή οι στόχοι που επιτεύχθηκαν.
Η αυτοπεποίθηση ξεκινά μέσα μας από πολύ μικρή ηλικία, ίσως την πρώτη φορά που κάποιος μας κοίταξε αληθινά. Το βλέμμα των γονιών μας, όχι όταν απλώς μας κοιτούν ή παρατηρούν, αλλά όταν μας βλέπουν πραγματικά είναι ο πρώτος καθρέφτης της ύπαρξής μας.
Όταν είμαστε μωρά, δεν ξέρουμε αν αξίζουμε ή αν είναι σημαντικό που υπάρχουμε. Το καταλαβαίνουμε όταν κάποιος μας κοιτά με αγάπη, μας αποδέχεται και εκφράζει πραγματικό ενδιαφέρον για μας. Εκεί γεννιέται η πρώτη ιδέα αυτοπεποίθησης, το συναίσθημα δηλαδή πως είμαι εντάξει έτσι όπως είμαι.
Οι ψυχαναλυτές γνωρίζουν εδώ και χρόνια πως η αυτοπεποίθηση ξεκινά από τον τρόπο που μας βλέπουν οι γονείς μας. Ο Winnicott είπε ότι δεν χρειάζεται η μητέρα να είναι τέλεια, αρκεί να είναι αρκετά καλή (good enough mother) δηλαδή να είναι παρούσα με σταθερότητα και ζεστασιά. Ο Lacan μίλησε για το βλέμμα του Άλλου, μέσα από το οποίο χτίζεται ο ψυχικός μας κόσμος. Αν αυτό το βλέμμα δείχνει αγάπη και αποδοχή, τότε αρχίζουμε να έχουμε κι εμείς πίστη στον εαυτό μας.
Αλλά τι γίνεται όταν αυτό το βλέμμα δεν υπήρχε ή ήταν ψυχρό, αδιάφορο, επικριτικό, ή και τοξικό; Τότε, μεγαλώνοντας, αρχίζουμε να το αναζητάμε στους άλλους, σε σχέσεις, στη δουλειά, στα social media, στις επιβεβαιώσεις.
Ψάχνουμε να ακούσουμε αυτό που δεν μας είπαν ποτέ: «Σε βλέπω. Είσαι μια χαρά όπως είσαι». Ίσως αυτός είναι ο λόγος που, ως ενήλικες, πολλές φορές νιώθουμε ότι η αυτοπεποίθησή μας είναι τόσο εύθραυστη. Γιατί δεν χτίστηκε μόνο με πράξεις ή επιτυχίες, αλλά βασίστηκε σε παιδικές εμπειρίες και βιώματα και προσπάθεια να νιώσουμε αποδεκτοί. Δεν είναι κακό να παραδεχτούμε ότι η δύναμή μας ξεκινά από τη σχέση μας με κάποιον άλλον. Κανείς δε γεννιέται «έτοιμος», όλοι διαμορφωνόμαστε μέσα από βλέμματα, αγγίγματα και αληθινές επαφές και σχέσεις. Κι αν σήμερα νιώθουμε ότι κάτι μας λείπει, ίσως δεν φταίμε εμείς, αλλά μπορούμε να το αναζητήσουμε διαφορετικά πρώτα μέσα μας και μετά σε ανθρώπους που έχουν μάθει να βλέπουν πραγματικά.
