Έως και το 40% των αξονικών τομογραφιών που πραγματοποιούνται στην Ευρώπη ενδέχεται να είναι ακατάλληλες, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό European Radiology.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε 125 ιατρικά κέντρα από επτά χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Η χώρα μας, μάλιστα, κατέγραψε τη χαμηλότερη επίδοση, καθώς το 15,6% των εξετάσεων αξιολογήθηκαν ως πλήρως ακατάλληλες.
Πανευρωπαϊκή εκστρατεία ενημέρωσης για τη σωστή επιλογή εξετάσεων
Με αφορμή τα ευρήματα αυτά, η HERCA (Heads of the European Radiological Protection Competent Authorities) ξεκινά πανευρωπαϊκή εκστρατεία ενημέρωσης με σύνθημα:
«Επιλέγω την κατάλληλη απεικονιστική εξέταση για τον ασθενή μου!»
Η δράση υποστηρίζεται από 21 ευρωπαϊκές χώρες —ανάμεσά τους και η Ελλάδα— με στόχο την ευαισθητοποίηση των επαγγελματιών υγείας και του κοινού σχετικά με τη συνετή χρήση των απεικονιστικών εξετάσεων. Στην Ελλάδα, τον συντονισμό έχει η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας, η οποία έχει ήδη μεταφράσει και διαθέσει το ενημερωτικό υλικό στα ελληνικά.
Οφέλη για τους ασθενείς
Η πρωτοβουλία στοχεύει στη βελτίωση της διάγνωσης μέσω της σωστής επιλογής εξέτασης, στην έγκαιρη έναρξη θεραπείας και στην αποφυγή περιττών εξετάσεων χωρίς ουσιαστικό κλινικό όφελος.
Μελέτη αποκαλύπτει μεγάλες διαφορές μεταξύ χωρών
Η μελέτη, που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου EU-JUST-CT, ανέλυσε 6.734 παραπομπές αξονικών τομογραφιών. Τα ποσοστά καταλληλότητας κυμάνθηκαν από 58% στην Ελλάδα έως 86% στη Δανία.
Διαπιστώθηκε ότι οι παραπομπές από δημόσια νοσοκομεία και ειδικούς ιατρούς ήταν πιο συχνά κατάλληλες. Ως εναλλακτικές εξετάσεις προτάθηκαν η μαγνητική τομογραφία, το υπερηχογράφημα και η απλή ακτινογραφία.
Η πρωτοβουλία HERCA εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο της ορθολογικής ιατρικής απεικόνισης (Justification in Medical Imaging), με σκοπό τη μείωση των ανισοτήτων και την ενίσχυση της ποιότητας και ασφάλειας των ιατρικών υπηρεσιών στην Ευρώπη.
Ο ρόλος της Ελληνικής Ακτινολογικής Εταιρείας
Η Ελληνική Ακτινολογική Εταιρεία (ΕΑΕ) συμμετέχει ενεργά στην εκστρατεία, προωθώντας την ορθή ιατρική παραπομπή μέσω των Διαγνωστικών Πρωτοκόλλων και τη βελτιστοποίηση της απεικονιστικής πρακτικής. Παράλληλα, συμβάλλει στην προστασία των ασθενών από την περιττή έκθεση σε ιοντίζουσα ακτινοβολία, σε συνεργασία με άλλους επαγγελματίες υγείας.