Μια διεθνής κοινοπραξία με ερευνητές από 13 χώρες διερεύνησε τον αντίκτυπο των μέτρων κοινωνικής απομόνωσης που σχετίζονται με το Covid-19 σε 2.200 μικρά βρέφη και νήπια ηλικίας 8 έως 36 μηνών. Τα ευρήματά τους παρέχουν πληροφορίες σχετικά με τις επιπτώσεις του εγκλεισμού στην απόκτηση της γλώσσας και του χρόνου οθόνης στη γενιά των νέων που μεγαλώνουν κατά τη διάρκεια αυτής της εξαιρετικής περιόδου. Η μελέτη σχετικά με τις επιπτώσεις των δραστηριοτήτων που σχετίζονται με το κλείδωμα στην ανάπτυξη της γλώσσας, με επικεφαλής το Πανεπιστήμιο του Όσλο, δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Language Development Research. Μια δεύτερη μελέτη σχετικά με την αύξηση του χρόνου που αφιερώνεται στην οθόνη κατά τη διάρκεια του λουκέτου και τις επιπτώσεις του στη γλωσσική ανάπτυξη, με επικεφαλής το Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν, το Ινστιτούτο Ψυχογλωσσολογίας Μαξ Πλανκ στο Ναϊμέγκεν και το Πανεπιστήμιο Εφαρμοσμένων Επιστημών και Τεχνών της Δυτικής Ελβετίας, δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Scientific Reports.
Λίγο μετά την έναρξη του λουκέτου στις αρχές Μαρτίου 2020 σε 13 χώρες, οι γονείς κλήθηκαν να συμπληρώσουν ένα διαδικτυακό ερωτηματολόγιο που περιείχε ερωτήσεις σχετικά με την ηλικία του παιδιού, την έκθεση σε διάφορες γλώσσες, τον αριθμό των αδελφών και την ανάπτυξη του λεξιλογίου. Στη συνέχεια, οι γονείς επικοινώνησαν ξανά με το τέλος του λουκέτου (για τη συγκεκριμένη οικογένεια ή γενικά για τη συγκεκριμένη περιοχή). Τους ρωτήθηκαν σχετικά με τις δραστηριότητες που ανέλαβαν με το παιδί frontτους κατά τη διάρκεια του κλειδώματος, τον χρόνο που το παιδί τους είχε πρόσβαση σε οθόνες τόσο κατά τη διάρκεια του κλειδώματος όσο και πριν από αυτό, καθώς και ερωτήσεις σχετικά με τον χρόνο που συνήθως είχαν οι ίδιοι στην οθόνη και τη στάση τους απέναντι στον χρόνο των παιδιών στην οθόνη. Ζητήθηκε επίσης από τους γονείς να συμπληρώσουν έναν τυποποιημένο κατάλογο ελέγχου λεξιλογίου, αναφέροντας τον αριθμό των λέξεων που το παιδί τους κατάλαβε και/ή είπε στην αρχή και ξανά στο τέλος του κλειδώματος, έτσι ώστε να υπολογιστεί η αύξηση του αριθμού των λέξεων που αποκτήθηκαν κατά τη διάρκεια του κλειδώματος.
Οι μελέτες διαπίστωσαν ότι, κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού, τα παιδιά στα οποία διαβάζονταν συχνότερα, οι φροντιστές τους ανέφεραν ότι είχαν μάθει περισσότερες λέξεις, σε σχέση με τους συνομηλίκους τους στους οποίους διαβάζονταν λιγότερο συχνά. Ωστόσο, τα παιδιά με αυξημένη έκθεση σε οθόνες έμαθαν να λένε λιγότερες λέξεις, σε σχέση με τους συνομηλίκους τους με λιγότερο χρόνο στην οθόνη. Επιπλέον, ενώ τα παιδιά εκτέθηκαν σε περισσότερο χρόνο οθόνης κατά τη διάρκεια του αποκλεισμού από ό,τι πριν, συνολικά, τα παιδιά ανέφεραν ότι απέκτησαν περισσότερες λέξεις από ό,τι αναμενόταν κατά τη διάρκεια του αποκλεισμού, σε σχέση με τα επίπεδα πριν από την πανδημία. Η αύξηση του χρόνου χρήσης οθόνης κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού ήταν μεγαλύτερη εάν ο εγκλεισμός ήταν μεγαλύτερος, και σε οικογένειες με λιγότερα χρόνια εκπαίδευσης και όπου οι γονείς ανέφεραν ότι χρησιμοποιούσαν οι ίδιοι τις οθόνες για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
“Ο εντοπισμός των επιδράσεων των δραστηριοτήτων γονέα-παιδιού στην ανάπτυξη του λεξιλογίου του παιδιού είναι ένα σημαντικό εύρημα, δεδομένου ότι στη μελέτη μας αξιολογήσαμε τις αλλαγές στο λεξιλόγιο των παιδιών σε μια μέση περίοδο λίγο μεγαλύτερη του ενός μήνα”, λέει ο καθηγητής Julien Mayor, Πανεπιστήμιο του Όσλο.
“Αν και αυτό υποδηλώνει ότι η σχετικά σύντομη απομόνωση δεν επηρέασε αρνητικά τη γλώσσα των μικρών παιδιών, θα πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί στην υπόθεση ότι αυτό θα ίσχυε σε κανονικές περιόδους ή σε μεγαλύτερης διάρκειας αποκλεισμούς, δεδομένων των έκτακτων συνθηκών που αντιμετώπισαν τα παιδιά και οι γονείς τους κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου”, προσθέτει η αναπληρώτρια καθηγήτρια Natalia Kartushina, Πανεπιστήμιο του Όσλο.
Πράγματι, οι συγγραφείς αποδίδουν τον αυξημένο χρόνο στην οθόνη ακριβώς στις πρωτοφανείς συνθήκες στις οποίες βρέθηκαν οι οικογένειες κατά τη διάρκεια του λουκέτου, όπως, μεταξύ άλλων, το κλείσιμο των παιδικών σταθμών, των αθλητικών εγκαταστάσεων και των ομάδων παιχνιδιού για τα παιδιά. “Πολλοί φροντιστές βρίσκονταν στην πρωτόγνωρη κατάσταση να φροντίζουν και να ψυχαγωγούν τα μικρά βρέφη τους στο σπίτι όλη την ημέρα χωρίς να καταφεύγουν σε άλλες δραστηριότητες και επιπλέον των άλλων υποχρεώσεών τους. Το να επιτρέπετε στο παιδί σας αυξημένο χρόνο στην οθόνη είναι μια κατανοητή λύση σε αυτή την πρωτοφανή κατάσταση, στην οποία οι φροντιστές αντιμετώπιζαν πολλαπλές ευθύνες — συναντήσεις στη δουλειά ή δουλειές που απαιτούν συγκέντρωση, μαζί με ένα μικρό παιδί που χρειάζεται ψυχαγωγία. Όλοι το έχουμε κάνει κατά τη διάρκεια του κλειδώματος”, λέει η καθηγήτρια Nivedita Mani, του Πανεπιστημίου του Γκέτινγκεν.
Οι συγγραφείς προτείνουν, επομένως, ότι είναι λογικό ότι ακόμη και τα μικρά παιδιά — που δεν είχαν ηλεκτρονική εκπαίδευση ή απαιτήσεις παρακολούθησης — είχαν αυξημένο χρόνο στην οθόνη κατά τη διάρκεια του lockdown. Παρ’ όλα αυτά, οι συγγραφείς θεωρούν καθησυχαστικό, ότι παρά την αυξημένη έκθεση στον χρόνο οθόνης κατά τη διάρκεια του lockdown, τα παιδιά έμαθαν περισσότερες λέξεις κατά τη διάρκεια του lockdown τον Μάρτιο του 2020, σε σχέση με πριν από την πανδημία. Αυτό ενδεχομένως να οφείλεται σε άλλες δραστηριότητες που ανέλαβαν οι γονείς με τα παιδιά τους κατά τη διάρκεια του lockdown
