Παρατηρητήριο για τη βελτίωση της υγείας του πληθυσμού και αναμόρφωση του τρόπου καταγραφής των δημόσιων δαπανών για τις δράσεις πρόληψης και προστασίας της δημόσιας υγείας, προβλέπονται μεταξύ άλλων στο το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τη Δημόσια Υγεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Γενική Γραμματεία Δημόσιας Υγείας.
Οι ενδιαφερόμενοι, καλούνται να υποβάλλουν τυχόν προτάσεις ή τροποποιήσεις ως τις 10/6/19, στην ηλεκτρονική διεύθυνση esydy@moh.gov.gr.
Παρατηρητήριο Υγείας
Το σχέδιο αναφέρει ότι επιδημιολογικές μελέτες σε ανεπτυγμένες και αναπτυσσόμενες χώρες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι δεν είναι ίσοι απέναντι στην ασθένεια και τον θάνατο. Οι σημαντικότεροι παράγοντες που σχετίζονται με τις ανισότητες στον τομέα της υγείας, είναι το εισόδημα, η εκπαίδευση, η εργασιακή και η κοινωνικοοικονομική κατάσταση.
Σήμερα, υπό την πίεση της τρέχουσας οικονομικής κρίσης, ο κίνδυνος για περαιτέρω επιδείνωση των ανισοτήτων στον τομέα της υγείας είναι μεγαλύτερος από ποτέ. Μπορεί κανείς να παρατηρήσει ανισότητες όχι μόνο στην κατάσταση της υγείας, αλλά και στην πρόσβαση και τη χρήση των υπηρεσιών φροντίδας υγείας.
Έτσι, η ίδρυση ενός παρατηρητηρίου για τη βελτίωση της υγείας του πληθυσμού κρίνεται απαραίτητη προκειμένου να διασφαλιστεί η καθολική κάλυψη υγείας με κατάλληλη πρόσβαση σε ποιοτική φροντίδα υγείας.
Οι στόχοι του παρατηρητηρίου θα είναι να παρέχει πληροφορίες, δεδομένα και εκτιμήσεις σχετικά με την πρόσβαση στις υπηρεσίες φροντίδας υγείας και τους καθοριστικούς παράγοντες της υγείας, καθώς και την εφαρμογή των πολιτικών υγείας για την άμβλυνση των ανισοτήτων στην πρόσβαση σε υπηρεσίες φροντίδας της υγείας.
To παρατηρητήριο θα λειτουργεί υπό την εποπτεία ενός ακαδημαϊκού οργάνου, με εμπειρία στην έρευνα για τις υπηρεσίες υγείας και με εξειδίκευση στους παρακάτω τομείς: α) δημόσια υγεία, β) κοινωνικές ανισότητες και προσδιοριστικοί παράγοντες κοινωνικών ανισοτήτων, γ) πολιτικές υγείας.
Θα οριστούν δείκτες που θα παρακολουθούνται με βάση τις επικρατούσες συνθήκες και θα γίνεται υποχρεωτική μέτρηση των δεικτών που ορίζονται από τις Υγειονομικές Περιφέρειες σε περιφερειακό επίπεδο και (εφόσον είναι διαθέσιμα τα δεδομένα, σε νομαρχιακό επίπεδο) και γνωστοποίηση των δεικτών στο Παρατηρητήριο για την σύνταξη μελετών και προτάσεων, όχι μόνο σε επίπεδο επικράτειας, αλλά και σε τοπικό επίπεδο.
Στις εργασίες του Παρατηρητηρίου θα περιλαμβάνονται:
- Συλλογή και επεξεργασία ποιοτικών και ποσοτικών στοιχείων για την αξιολόγηση της εφαρμογής πολιτικών υγείας
- Συστηματική έρευνα για τις ανισότητες στην πρόσβαση σε υπηρεσίες φροντίδας υγείας, συγκριτική ανάλυση και δημοσίευση των σχετικών στατιστικών δεδομένων, τάσεων και δεικτών
- Συστηματική έρευνα και καταγραφή των βέλτιστων πρακτικών για την αντιμετώπιση των εμποδίων στην πρόσβαση σε υπηρεσίες φροντίδας υγείας
- Επιστημονική υποστήριξη των φορέων για θέματα που σχετίζονται με την πρόσβαση σε υπηρεσίες φροντίδας της υγείας
- Εξαγωγή των προτάσεων πολιτικής στο Υπουργείο Υγείας σχετικά με την πρόσβαση στις υπηρεσίες φροντίδας υγείας σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο.
- Καταγραφή και περιοδική επανεξέταση των αποτελεσμάτων των προτεινόμενων δράσεων και πολιτικών που σχετίζονται με τους στόχους του Παρατηρητηρίου
- Δημοσίευση των εθνικών εκθέσεων για την πληροφόρηση του κοινού για θέματα που σχετίζονται με τους στόχους του Παρατηρητηρίου
- Συγκριτική αξιολόγηση και διάδοση των βέλτιστων πρακτικών και τεχνογνωσίας σε φορείς της Ελλάδας και του εξωτερικού
- Οργάνωση και συμμετοχή σε σεμινάρια, συνέδρια και άλλες εθνικές και διεθνείς εκδηλώσεις, σχετικές με τους στόχους του Παρατηρητηρίου
- Ενημέρωση των δεικτών προκειμένου να ανταποκριθούν στα νέα δεδομένα και τις επικρατούσες συνθήκες
- Δημιουργία εργαλείων πληροφόρησης και βάσης δεδομένων για την καταγραφή των στατιστικών στοιχείων και της εξέλιξης των δεικτών.
Στο χρονοδιάγραμμα, σημειώνεται ότι το Παρατηρητήριο θα μπορούσε να βρίσκεται σε λειτουργία εντός 8-12 μηνών από την έγκριση του στρατηγικού σχεδίου
Οικονομικά της Δημόσιας Υγείας
Στη συνέχεια, το σχέδιο επισημαίνει ότι με βάση το Σύστημα Λογαριασμών Υγείας (ΣΛΥ), η προληπτική φροντίδα και η δημόσια υγεία συνιστούν μια κατηγορία που καλύπτει όλες τις δράσεις που σχετίζονται με την πρόληψη και τη δημόσια υγεία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που καταγράφηκαν στο ΣΛΥ 2015, οι δαπάνες προληπτικής φροντίδας και δημόσιας υγείας ανήλθαν σε 1,2% των τρεχουσών δαπανών υγείας στην Ελλάδα, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος ανερχόταν στο 2,7%.
Ωστόσο, αυτή η δαπάνη δεν είναι ρεαλιστική για την Ελλάδα, καθώς πολλές δράσεις και υπηρεσίες πρόληψης και δημόσιας υγείας δεν συμπεριλαμβάνονται όπως οι δαπάνες που αφορούν προληπτική φροντίδα και δράσεις δημόσιας υγείας στα σχολεία και την επαγγελματική φροντίδα υγείας.
Ο υπολογισμός των δαπανών προληπτικής φροντίδας και δημόσιας υγείας σύμφωνα με τις οδηγίες σχετικά με τη συμπλήρωση του ΣΛΥ, θα αποτελέσει ένα σημαντικό εργαλείο σε αποφάσεις σχετικά με την κατανομή πόρων.
Γι΄ αυτό προτείνεται:
- Σύσταση ομάδας εργασίας εμπειρογνωμόνων σχετικά με τη δημιουργία ενός μεθοδολογικού και στρατηγικού οδηγού για τον υπολογισμό των δαπανών προληπτικής φροντίδας και δημόσιας υγείας
- Νομοθέτηση του μεθοδολογικού και στρατηγικού οδηγού για τον υπολογισμό των δαπανών προληπτικής φροντίδας και δημόσιας υγείας για την υποχρεωτική συμμόρφωση με τον οδηγό όλων των δομών που πραγματοποιούν δαπάνες προληπτικής φροντίδας και δημόσιας υγείας
- Κοινοποίηση του οδηγού σε όλες τις δομές που πραγματοποιούν τις σχετικές δαπάνες και στην Ελληνική Στατιστική Αρχή για την ορθή υποβολή δαπανών προληπτικής φροντίδας και δημόσιας υγείας Καθήκοντα ομάδας εργασίας
- Καταγραφή όλων των δράσεων προληπτικής φροντίδας και δημόσιας υγείας σύμφωνα με τις οδηγίες του ΣΛΥ Αξιολόγηση των τρεχουσών δράσεων που περιλαμβάνονται στο HC.6 του ΣΛΥ
- Σύνταξη προτάσεων για τη δημιουργία κωδικών δαπανών για δράσεις προληπτικής φροντίδας υγείας και δημόσιας υγείας σε νομαρχιακό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο καθώς και ανά φορέα και πάροχο φροντίδας υγείας.
Ο Μεθοδολογικός και στρατηγικός οδηγός για τον υπολογισμό των δαπανών προληπτικής φροντίδας και δημόσιας υγείας μπορεί να έχει ολοκληρωθεί εντός 10 μηνών από την έγκριση του στρατηγικού σχεδίου.
Το σχέδιο συνολικά
Κατά τα άλλα, στο εθνικό σχέδιο δημόσιας υγείας προβλέπονται 7 άξονες που περιλαμβάνουν τα εξής:
- Γεφύρωση της παροχής πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας με τις δράσεις δημόσιας υγείας
- Πρόληψη και έλεγχος των μη μεταδιδόμενων χρόνιων νοσημάτων (ΜΜΝ)
- Κοινωνικές ανισότητες και πρόσβαση στις υπηρεσίες φροντίδας υγείας – Οικονομία της Δημόσιας Υγείας
- Στρατηγικές για την αντιμετώπιση της μικροβιακής αντοχής (ΜΑ) και των λοιμώξεων που συνδέονται με την υγειονομική περίθαλψη (ΛΣΥΠ)
- Διαχείριση εμβολίων και εμβολιασμών: πρόληψη και ανοσοποίηση
- Καταστάσεις έκτακτης ανάγκης στον τομέα της υγείας: Διεθνείς Κανονισμοί Υγείας (ΔΚΥ), διασυνοριακές απειλές, μεταδοτικές ασθένειες
- Η αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας στην Ελλάδα: μεταρρύθμιση, αναδιοργάνωση και διακυβέρνηση των υπηρεσιών.
Ολόκληρο το σχέδιο δράσης, επισυνάπτεται εδώ.