Γράφει η Δρ. Κλημεντίνη Ε. Καραγεωργίου, Νευρολόγος, Ψυχίατρος, Διευθύντρια Νευρολογικού Τμήματος Ιατρικού Κέντρου Αθηνών
Τι είναι η Πολλαπλή Σκλήρυνση;
Πρόκειται για μια χρόνια αυτοάνοση νόσο που προκαλεί φλεγμονή και στη συνέχεια εκφύλιση στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα (ΚΝΣ) όπου καταστρέφεται η μυελίνη, το λιπίδιο που περιβάλλει και προστατεύει τα νευρικά κύτταρα και οδηγεί τον πάσχοντα βαθμιαία σε αναπηρία.
Δεν αποτελεί ασθένεια των τελευταίων δεκαετιών. Υπάρχουν από τον 12ο μ.Χ. αιώνα περιγραφές της αλλά το 1866 για πρώτη φορά έγινε περιγραφή της κλινικής και ιστοπαθολογικής μορφής της από τον Γάλλο καθηγητή J. M. Charcot. Δεν είναι σπάνια νόσος (2.000.000 άτομα πάσχουν παγκοσμίως, 400.000 άτομα περίπου στις ΗΠΑ, 80.000 στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ στην Ελλάδα ο αριθμός των ασθενών φτάνει περίπου στις 15-20.000). Η γεωγραφική κατανομή της νόσου κυμαίνεται πολύ από 5-150 ασθενείς/100000 κατοίκους, στην Ελλάδα 10-30/100000. Το ετήσιο κόστος ανά ασθενή κυμαίνεται από 20-30 χιλιάδες€ όπου το 60% του ποσού είναι άμεσο κόστος, ενώ το 40% έμμεσο. Επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών με την αναπηρία την οποία προκαλεί.
Πού οφείλεται η Πολλαπλή Σκλήρυνση;
Είναι άγνωστη η αιτία στην οποία οφείλεται. Δεν αποτελεί μεταδοτική νόσο ούτε κλασσική κληρονομική νόσο. Μία σειρά γενετικών παραλλαγών μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο της νόσου στους συγγενείς ενός ατόμου που πάσχει.
Πολλοί παράγοντες επηρεάζουν την εμφάνιση της νόσου, όπως ιογενείς λοιμώξεις (EΒ virus), κάπνισμα, έλλειψη Βιταμίνη D3.
Δεν έχουν όλοι οι ασθενείς με Πολλαπλή Σκλήρυνση την ίδια πορεία. Αποτελεί δακτυλικό αποτύπωμα η Πολλαπλή Σκλήρυνση για τον ασθενή ως προς τον τρόπο εμφάνισης, την ηλικία, το φύλο, την κλινική εικόνα, τις τυχόν αναπηρίες και τη γενικότερη πορεία της.
Δεν καταλήγουν όλοι με Πολλαπλή Σκλήρυνση σε αναπηρικό αμαξίδιο, «τον εφιάλτη των ασθενών», καθώς η αναπηρία μπορεί να είναι αναστρέψιμη αρκεί να γίνει έγκαιρα η διάγνωση και η αντιμετώπιση της νόσου.
Υπάρχει θεραπεία για την Πολλαπλή Σκλήρυνση;
Θεραπεία ίασης της νόσου δεν υπάρχει. Υπάρχουν φαρμακευτικά σκευάσματα πλέον στην αγορά που στοχεύουν στην τροποποίηση της ανοσοποιητικής κατάστασης του ασθενούς (ανοσοτροποιητική θεραπεία). Στόχος αυτών είναι η βελτίωση της νόσου και η καθυστέρηση της εξέλιξής της.
Όμως όλες οι θεραπείες δεν είναι κατάλληλες για όλους τους ασθενείς. Θα πρέπει η θεραπεία να καθορίζεται ανάλογα με το ιστορικό του αρρώστου, την ηλικία, τον εργαστηριακό του έλεγχο, τις συνυπάρχουσες παθήσεις.
Οπωσδήποτε υπάρχουν πολλές ανεκπλήρωτες ανάγκες για τον ασθενή με Πολλαπλή Σκλήρυνση κυρίως ως προς την θεραπευτική αντιμετώπιση. Τα νεότερα όμως σκευάσματα που βασίζονται στις νεότερες εξελίξεις της αιτιοπαθογένειας της νόσου έχουν θεαματικότερη αποτελεσματικότητα. Αποτέλεσμα αυτής είναι η νόσος να μην εξελίσσεται γρήγορα, αντίθετα να βελτιώνονται ή να εξαφανίζονται τα συμπτώματα και είτε η νόσος να μένει στάσιμη ή εξελίσσεται με πολύ βραδύτερο ρυθμό. Μειώνεται το ποσοστό θανάτων και βαρειάς αναπηρίας της νόσου. Όλο και περισσότεροι ασθενείς έχουν μειωμένη αναπηρία (EDSS<6) βαδίζουν μόνοι με μερική στήριξη στο υπόλοιπο της ζωής τους.
Απαραίτητη προϋπόθεση για μια θεραπευτική πορεία βελτίωσης αποτελεί η σωστή και στενή συνεργασία ασθενούς-θεράποντος ιατρού, η από κοινού σύμφωνη γνώμη για τον τρόπο θεραπείας και τέλος η πλήρης συμμόρφωση του ασθενούς στο θεραπευτικό πρόγραμμα, με συχνές συναντήσεις με το γιατρό του, για την αξιολόγηση της πορείας και την απόφαση της περαιτέρω θεραπευτικής αντιμετώπισης.
Διαβάστε περισσότερα άρθρα για θέματα που αφορούν την υγείας σας, εδώ.