Οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα βρίσκονται σε αναβρασμό εξαιτίας των πρόσφατων σημειωμάτων που έλαβαν για τις υποχρεωτικές επιστροφές (clawback) στα νοσοκομειακά φάρμακα, με το PhARMA Innovation Forum (PIF) να καλεί την κυβέρνηση να λάβει άμεσα μέτρα για την αντιμετώπιση της κρίσης. Οι επιστροφές αυτές επιβάλλονται για να καλυφθεί ο προϋπολογισμός των νοσοκομειακών φαρμάκων, ωστόσο το ποσοστό των clawback φέτος ξεπέρασε το 80%, κάτι που δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στην οικονομική βιωσιμότητα των φαρμακευτικών επιχειρήσεων, ενώ παράλληλα απειλεί την εισαγωγή καινοτόμων θεραπειών στην ελληνική αγορά.
Τα σημειώματα που εστάλησαν στις εταιρείες για το πρώτο εξάμηνο του 2023 τις υποχρεώνουν να επιστρέψουν έως και το 83% των δαπανών που πραγματοποίησαν για νοσοκομειακά φάρμακα, σε αντίθεση με το 69% που ίσχυε το 2022. Συνολικά, το κόστος για τις επιχειρήσεις υπολογίζεται στα 245 εκατομμύρια ευρώ, ένα ποσό που θεωρείται μη βιώσιμο για τον κλάδο.
Οι εκπρόσωποι του ΣΦΕΕ και του PIF υπογραμμίζουν ότι αυτή η υπέρβαση οδηγεί σε επικίνδυνες επιπτώσεις, καθώς η πρόσβαση των ασθενών σε νέες καινοτόμες θεραπείες περιορίζεται σημαντικά, ενώ η βιωσιμότητα των υφιστάμενων θεραπειών τίθεται σε αμφισβήτηση. Επιπλέον, η αποεπένδυση στον βιοφαρμακευτικό κλάδο αποτελεί σοβαρή απειλή, με αρνητικές συνέπειες τόσο στην εθνική οικονομία όσο και στις επενδύσεις στην κλινική έρευνα, τη δημιουργία θέσεων εργασίας, και τη συνεχιζόμενη ιατρική εκπαίδευση.
Το PIF τονίζει ότι η κατάσταση αυτή είναι αποτέλεσμα των ανεπαρκών πολιτικών που εφαρμόζονται τα τελευταία 15 χρόνια και καλεί για άμεση μείωση του clawback. Οι πρόσφατες υπερβολικές χρεώσεις του πρώτου εξαμήνου του 2023 αποδεικνύουν την ανάγκη για αλλαγές, με το κράτος να έχει την ευθύνη να διασφαλίσει την πρόσβαση των ασθενών στα απαραίτητα φάρμακά τους.
Οι φαρμακευτικές εταιρείες ζητούν από την κυβέρνηση να αναλάβει δράση ώστε να μειωθεί το clawback για το 2023 και να διαμορφωθεί μια πιο δίκαιη φαρμακευτική πολιτική που θα εξασφαλίσει τη μακροπρόθεσμη πρόσβαση σε καινοτόμες θεραπείες, τη βιωσιμότητα του συστήματος υγείας και την ανταγωνιστικότητα του βιοφαρμακευτικού κλάδου στην Ελλάδα.
Τέλος, η φαρμακευτική δαπάνη συνεχίζει να εκτοξεύεται, με το συνολικό κόστος για τα φάρμακα να φτάνει τα 7,1 δισεκατομμύρια ευρώ το 2023, έναντι 6,2 δισεκατομμυρίων το 2022. Το Υπουργείο Υγείας ετοιμάζει νομοσχέδιο για τη μείωση των υποχρεωτικών επιστροφών, ειδικά για φάρμακα χαμηλού κόστους, το οποίο θα εφαρμοστεί αναδρομικά από το 2023, ωστόσο οι εταιρείες βρίσκονται ήδη σε κρίσιμη κατάσταση.