Η μελέτη έδειξε ότι ο θάνατος των εγκεφαλικών κυττάρων θα μπορούσε να ανακοπεί και ότι ορισμένες συνδέσεις στον εγκέφαλο αποκαταστάθηκαν. Ωστόσο δεν υπήρχαν σήματα από τον εγκέφαλο που να δείχνουν την ευαισθητοποίηση ή τη συνείδηση.
Τα ευρήματα – έκπληξη αμφισβητούν την ιδέα ότι ο εγκέφαλος οδεύει προς μη αναστρέψιμη κατάσταση μέσα σε λίγα λεπτά από την αποκοπή της παροχής αίματος.
Όπως αναφέρει το περιοδικό Nature, για το πείραμα χρησιμοποιήθηκαν 32 χοίροι και τέσσερις ώρες μετά τον θάνατό τους τα όργανά τους συνδέθηκαν με ένα σύστημα υποστήριξης υψηλής τεχνολογίας, που ανέπτυξε η ερευνητική ομάδα, με επικεφαλής τον καθηγητή Nenad Sestan.
Οι επιστήμονες φαίνεται πως μπορούν, πλέον, να αναιρέσουν για ένα χρονικό διάστημα αυτό που έως τώρα φαινόταν οριστικός εγκεφαλικός θάνατος.
Ο απομονωμένος – αποχωρισμένος από το υπόλοιπο σώμα – εγκέφαλος του νεκρού χοίρου κατά κάποιο τρόπο «αναστήθηκε», αφού με τη βοήθεια ενός ειδικού χημικού διαλύματος (αντί για αίμα) αναβίωσαν πολλές βασικές κυτταρικές λειτουργίες, που έως τώρα θεωρούνταν ότι σταματούν μερικά δευτερόλεπτα ή λεπτά, αφότου σταματά το οξυγόνο και η κυκλοφορία του αίματος στον εγκέφαλο, μεταδίδει το αθηναϊκό πρακτορείο και ο διεθνής τύπος.
«Ο άθικτος εγκέφαλος ενός μεγάλου θηλαστικού διατηρεί μια – έως τώρα άγνωστη – ικανότητα για αποκατάσταση της κυκλοφορίας και ορισμένων μοριακών και κυτταρικών δραστηριοτήτων, αρκετές ώρες μετά τη διακοπή της κυκλοφορίας», δήλωσε ο καθηγητής Sestan.
Όμως, όπως είπε ο συνεργάτης του Dr Zvonimir Vrselja: «Σε καμία στιγμή δεν παρατηρήσαμε το είδος της οργανωμένης ηλεκτρικής δραστηριότητας, που σχετίζεται με την αντίληψη, την επίγνωση ή τη συνείδηση. Από κλινική άποψη, δεν ήταν ένας ζωντανός εγκέφαλος, αλλά ένας κυτταρικά δραστήριος εγκέφαλος».
Ο κυτταρικός θάνατος μέσα στον εγκέφαλο συνήθως θεωρείται μια γρήγορη και μη αναστρέψιμη διαδικασία. Όταν σταματά η τροφοδοσία του με αίμα και με οξυγόνο, η ηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου και οι ενδείξεις συνείδησης εξαφανίζονται μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Στη συνέχεια ενεργοποιείται ένας βιολογικός μηχανισμός, που οδηγεί στην ευρεία και μη αναστρέψιμη καταστροφή του εγκεφάλου.
Όμως φαίνεται πως δεν συμβαίνει κατ΄ ανάγκη κάτι τέτοιο σε σύντομο χρονικό διάστημα, αφού, όπως διαπιστώθηκε, παρόλο που είχαν περάσει τέσσερις ολόκληρες ώρες από τον θάνατο, ήταν δυνατό να ξαναζωντανέψουν μια σειρά από λειτουργίες των εγκεφαλικών κυττάρων, έστω και αν αυτό δεν ισοδυναμεί με «ανάσταση» του εγκεφάλου ως ενιαίας οντότητας. Η μερική αποκατάσταση της μεταθανάτιας λειτουργίας αφορά στους νευρώνες και στις συνάψεις τους, στα βοηθητικά γλοιακά κύτταρα και στα κύτταρα των αγγείων του εγκεφάλου.
Η νέα πειραματική τεχνική, που αποκαλείται BrainEx και χρηματοδοτήθηκε από την Πρωτοβουλία BRAIN των Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας των ΗΠΑ, θα βοηθήσει τις βιοϊατρικές έρευνες στον εγκέφαλο και τη μελέτη των σχετικών παθήσεων.
Προς το παρόν, πάντως, όπως είπαν οι ερευνητές, είναι ασαφές κατά πόσο η μέθοδος μπορεί να εφαρμοστεί και στον ανθρώπινο εγκέφαλο μετά θάνατον. Είναι, επίσης, άγνωστο αν είναι εφικτή η πλήρης μεταθανάτια αποκατάσταση (έστω για ένα διάστημα) της φυσιολογικής λειτουργίας του εγκεφάλου, μέσω του BrainEx ή άλλου παρεμφερούς συστήματος.
Είναι προφανές ότι η έρευνα αυτού του είδους σε ανθρώπους εγείρει ζητήματα στο πεδίο της βιοηθικής και ειδικότερα της νευροηθικής. Γι΄ αυτό οι Αμερικανοί επιστήμονες δήλωσαν ότι κάθε μελλοντική εφαρμογή σε νεκρό άνθρωπο θα γίνει κάτω από αυστηρή ηθική εποπτεία.