Ο θρύλος λέει ότι τα μαλλιά της Μαρίας Αντουανέττας έγιναν γκρίζα από την μια μέρα στην άλλη, λίγο πριν αποκεφαλιστεί το 1791.
Αν και η ιστορία αυτή μάλλον είναι ανακριβής – τα μαλλιά που έχουν ήδη «βγει» από το θυλάκιο δεν αλλάζουν χρώμα – μια νέα μελέτη από ερευνητές στο Columbia University Vagelos College of Physicians and Surgeons προσφέρει ποσοτικά στοιχεία, τα οποία συσχετίζουν το ψυχολογικό άγχος με τα γκρίζα μαλλιά.
Και ενώ φαίνεται απλοϊκό ότι το άγχος μπορεί να επιταχύνει το γκριζάρισμα, οι ερευνητές παρατήρησαν με έκπληξη ότι το χρώμα των μαλλιών μπορεί να αποκατασταθεί όταν εξαλειφθεί το άγχος, ένα εύρημα που έρχεται σε αντίθεση με μια πρόσφατη μελέτη σε ποντίκια που έδειξαν ότι οι γκρίζες τρίχες που προκαλούνται από στρες είναι μόνιμες.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο eLife, έχει ευρύτερη σημασία από το να επιβεβαιώνει παλιές προγενέστερες εικασίες σχετικά με τις επιπτώσεις του στρες στο χρώμα των μαλλιών, αναφέρει ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Martin Picard, PhD, αναπληρωτής καθηγητής της συμπεριφορικής ιατρικής (στην ψυχιατρική και τη νευρολογία) στο Columbia University Vagelos College of Physicians and Surgeons.
«Η κατανόηση των μηχανισμών που επιτρέπουν στα προηγουμένως γκρίζα μαλλιά να βρουν ξανά το χρώμα τους, θα μπορούσε να δώσει ενδείξεις σχετικά με την ευελιξία της γήρανσης του ανθρώπου γενικά και πώς αυτή επηρεάζεται από το άγχος», προσθέτει.
«Τα δεδομένα μας προσθέτουν σε ένα αυξανόμενο σύνολο στοιχείων που δείχνουν ότι η ανθρώπινη γήρανση δεν είναι μια γραμμική, σταθερή βιολογική διαδικασία, αλλά μπορεί, τουλάχιστον εν μέρει, να σταματήσει ή ακόμη και να αναστραφεί προσωρινά».
https://www.youtube.com/watch?v=p0K4MDnYD94
(Columbia University Irving Medical Center)
Μελετώντας τα μαλλιά για τη διερεύνηση της γήρανσης
«Τα μαλλιά μας περιέχουν πληροφορίες για τη βιολογική μας ιστορία», αναφέρει ο Picard. «Όταν οι τρίχες εξακολουθούν να βρίσκονται κάτω από το δέρμα ως ωοθυλάκια, υπόκεινται στην επίδραση των ορμονών του στρες και άλλων πραγμάτων που συμβαίνουν στο μυαλό και το σώμα μας. Όταν οι τρίχες μεγαλώνουν από το τριχωτό της κεφαλής, σκληραίνουν και κρυσταλλώνουν μόνιμα αυτές τις εκθέσεις σε σταθερή μορφή. ”
Παρότι είναι γνωστό πως το στρες και το έντονο άγχος, μπορούν να επιταχύνουν το γκριζάρισμα, οι επιστήμονες παραμένουν επιφυλακτικοί λόγω της έλλειψης ευαίσθητων μεθόδων που μπορούν να συσχετίσουν με ακρίβεια τους χρόνους του στρες με τη χρώση των μαλλιών.
Η Ayelet Rosenberg, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης και σπουδάστρια στο εργαστήριο του Picard, ανέπτυξε μια νέα μέθοδο για τη λήψη εξαιρετικά λεπτομερών εικόνων μικροσκοπικών τμημάτων ανθρώπινων τριχών για τον ποσοτικό προσδιορισμό της έκτασης της απώλειας χρωστικής (γκριζάρισμα) σε καθένα από αυτά τα τμήματα.
«Εάν παρατηρήσετε με το γυμνό σας μάτι μία τρίχα, θα παρατηρήσετε πως μοιάζει να έχει ίδιο χρώμα σε όλη της την έκταση, εκτός εάν υπάρχει σημαντική διαφορά» σχολιάζει ο Picard. «Κάτω όμως από έναν σαρωτή υψηλής ανάλυσης, μπορεί κανείς να παρατηρήσει μικρές, λεπτές παραλλαγές στο χρώμα και αυτό είναι που καταγράφουμε».
Οι ερευνητές ανέλυσαν μεμονωμένες τρίχες από 14 εθελοντές. Τα αποτελέσματα εξετάστηκαν παράλληλα με το ημερολόγιο στρες κάθε εθελοντή, στο οποίο τα άτομα κλήθηκαν να καταγράψουν τη συχνότητα του στρες και να βαθμολογήσουν το επίπεδο άγχους κάθε εβδομάδας.
Οι ερευνητές παρατήρησαν αμέσως ότι ορισμένα γκρίζα μαλλιά ανέκτησαν φυσικά και αυτόματα το αρχικό τους χρώμα, γεγονός που δεν είχε τεκμηριωθεί ποτέ ποσοτικά, λέει ο Picard.
Όταν οι τρίχες ευθυγραμμίστηκαν με ημερολόγια στρες από τον Shannon Rausser, συγγραφέα της μελέτης και φοιτητή στο εργαστήριο του Picard, αποκαλύφθηκαν εντυπωσιακές συσχετίσεις μεταξύ στρες και γκριζαρίσματος των μαλλιών και, σε ορισμένες περιπτώσεις, μια αντιστροφή του χρώματος με την άρση του στρες.
«Υπήρχε ένα άτομο που πήγε για διακοπές, και πέντε τρίχες στο κεφάλι αυτού του ατόμου επανήλθαν στο καστανό τους χρώμα, κατά τη διάρκεια των διακοπών», λέει ο Picard.
Πώς το άγχος όμως προκαλεί γκριζάρισμα
Για να κατανοήσουν καλύτερα πώς το άγχος προκαλεί γκρίζα μαλλιά, οι ερευνητές μέτρησαν επίσης τα επίπεδα χιλιάδων πρωτεϊνών στις τρίχες και πώς διαφοροποιήθηκαν τα επίπεδα πρωτεΐνης κατά το μήκος κάθε τρίχας.
Αλλαγές σε 300 πρωτεΐνες εμφανίστηκαν όταν άλλαξε το χρώμα των μαλλιών και οι ερευνητές ανέπτυξαν ένα μαθηματικό μοντέλο που υποδηλώνει ότι οι αλλαγές που προκαλούνται από το στρες στα μιτοχόνδρια μπορεί να εξηγήσουν πώς το άγχος «μετατρέπεται» σε γκρι μαλλιά.
«Συχνά ακούμε ότι τα μιτοχόνδρια είναι οι δυνάμεις του κυττάρου, αλλά αυτός δεν είναι ο μόνος ρόλος που παίζουν», λέει ο Picard. «Τα μιτοχόνδρια είναι στην πραγματικότητα σαν μικρές κεραίες μέσα στο κύτταρο, που ανταποκρίνονται σε διάφορα διαφορετικά σήματα, συμπεριλαμβανομένου του ψυχολογικού στρες».
Τι μπορείτε να κάνετε
Η μείωση του άγχους στη ζωή σας είναι ένας καλός στόχος, αλλά δεν θα οδηγήσει απαραίτητα τα μαλλιά σας στο αρχικό τους χρώμα, και δεν είναι εύκολο να κατακτηθεί μία καθημερινότητα απαλλαγμένη από το στρες.
«Με βάση τη μαθηματική μοντελοποίηση, πιστεύουμε ότι τα μαλλιά πρέπει να φτάσουν σε ένα κατώφλι πριν γίνουν γκρι», λέει ο Picard. «Στη μέση ηλικία, όταν τα μαλλιά βρίσκονται κοντά σε αυτό το κατώφλι λόγω της βιολογικής διεργασίας αλλά και άλλων παραγόντων, το άγχος θα το ωθήσει πάνω από το κατώφλι και έτσι γκριζάρουν».
«Κανείς μας όμως δεν υποστηρίζει προφανώς, ότι η μείωση του άγχους σε έναν 70χρονο που έχει γκρίζα μαλλιά για χρόνια θα επαναφέρει το αρχικό χρώμα στα μαλλιά του ή το αυξανόμενο άγχος σε ένα 10χρονο θα είναι αρκετό για να κάνει τα μαλλιά του γκρι».
Πηγή: sciencedaily