Η έρευνα έως τώρα για τις ψυχικές ασθένειες επικεντρώθηκε κυρίως σε χρόνιες και επαναλαμβανόμενες διαταραχές της διάθεσης, του άγχους και της χρήσης ουσιών που εμποδίζουν τους ανθρώπους να ευημερήσουν και να απολαύσουν τη ζωή. Ωστόσο, νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Clinical Psychological Science αναφέρει ότι πολλοί άνθρωποι που έχουν υποφέρει από ψυχική ασθένεια είναι σε θέση να ευημερούν και να ζουν μια ζωή υψηλής λειτουργικότητας.
“Η έρευνά μας μας λέει πόσοι άνθρωποι μπορούν να αναρρώσουν από μια ψυχική ασθένεια και να συνεχίσουν να βιώνουν μια ζωή με υψηλά επίπεδα ευημερίας και λειτουργικότητας”, δήλωσε ο Andrew Devendorf, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Φλόριντα και επικεφαλής συγγραφέας του άρθρου. “Σε αντίθεση με την παραδοσιακή κλινική σοφία, διαπιστώσαμε ότι η ψυχική ασθένεια και οι διαταραχές χρήσης ουσιών μπορεί να μειώνουν αλλά δεν εμποδίζουν τη δυνατότητα ευημερίας”.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι η ύπαρξη περισσότερων επεισοδίων ψυχικής ασθένειας ή η εμπειρία πολλαπλών ψυχικών ασθενειών κατά τη διάρκεια της ζωής ενός ατόμου μειώνει, αλλά δεν εξαλείφει, τις πιθανότητες ευημερίας.
Τα δεδομένα για την έρευνα αυτή προήλθαν από την έρευνα Canadian Community Health Survey — Mental Health του 2012, μια εθνικά αντιπροσωπευτική έρευνα στην οποία συμμετείχαν περισσότεροι από 25.000 Καναδοί ηλικίας 15 έως 80 ετών και άνω. Η έρευνα συνέλεξε πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση της ψυχικής υγείας των συμμετεχόντων κατά τη διάρκεια της ζωής τους και κατά τη διάρκεια των 12 μηνών, την πρόσβασή τους και την αντιλαμβανόμενη ανάγκη τους για επίσημες και ανεπίσημες υπηρεσίες και υποστήριξη, τη λειτουργικότητα και τις αναπηρίες τους, καθώς και άλλους παράγοντες που επηρεάζουν την ψυχική υγεία.
Ο Devendorf και οι συνεργάτες του συνέκριναν τις καταστάσεις ψυχικής υγείας που παρακολουθήθηκαν στην έρευνα και άλλα δεδομένα που σχετίζονταν με την ποιότητα ζωής κάθε συμμετέχοντα, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών σχέσεων, των θετικών συναισθημάτων, της αντιλαμβανόμενης ποιότητας ζωής και της λειτουργικότητας (ικανότητα εκπλήρωσης των ρόλων της ζωής). Στη συνέχεια, οι ερευνητές υπολόγισαν πόσα άτομα με ιστορικό ψυχικής ασθένειας κατά τη διάρκεια της ζωής τους – συμπεριλαμβανομένης της κατάθλιψης, του άγχους, της διπολικής διαταραχής ή της διαταραχής χρήσης ουσιών – πληρούσαν τα κριτήρια “ευημερίας” κατά τη στιγμή της μελέτης.
Για να θεωρηθεί ένα άτομο ως ευημερών μετά την κατάθλιψη, δεν έπρεπε μόνο να είναι απαλλαγμένο από τα κύρια συμπτώματα της κατάθλιψης, αλλά έπρεπε επίσης να αναφέρει καλύτερη ευημερία από το 75% των μη καταθλιπτικών ενηλίκων που συμμετείχαν στην έρευνα στις Ηνωμένες Πολιτείες. “Θέσαμε έναν πολύ υψηλό πήχη για την ευημερία”, δήλωσε ο Devendorf.
Τα αποτελέσματα της σύγκρισης έδειξαν ότι περίπου το 10% των Καναδών με ιστορικό ψυχικής ασθένειας πληρούσε τα κριτήρια ευημερίας, σε σύγκριση με περίπου το 24% των Καναδών που δεν είχαν ιστορικό ψυχικής ασθένειας. Τα άτομα με ιστορικό διαταραχών χρήσης ουσιών (10%), κατάθλιψης (7%) και άγχους (6%) είχαν περισσότερες πιθανότητες να ευημερήσουν σε σύγκριση με τα άτομα με ιστορικό διπολικής διαταραχής (3%).
“Τα ευρήματα αυτά δείχνουν ότι οι ψυχικές ασθένειες μειώνουν -αλλά δεν αποκλείουν- τη δυνατότητα να πληρούνται τα κριτήρια ευημερίας”, δήλωσε ο Devendorf. “Αν και η ευημερία μετά από ψυχική ασθένεια δεν ήταν απαραίτητα συχνή, πρέπει να σημειωθεί ότι οι διαγνωστικές ανακάμψεις μετά από ψυχική ασθένεια ήταν πολύ πιο συχνές”.
Η μελέτη διαπίστωσε ότι περίπου τα δύο τρίτα (67%) των ατόμων με οποιαδήποτε ψυχική ασθένεια κατά τη διάρκεια της ζωής τους συνάντησαν συμπτωματική ανάρρωση, πράγμα που σημαίνει ότι δεν πληρούσαν πλέον τα διαγνωστικά κριτήρια για μια συγκεκριμένη ασθένεια. Το ποσοστό με το οποίο οι άνθρωποι αναρρώνουν από την ψυχική ασθένεια και επιτυγχάνουν μέτρια έως καλά, και όχι βέλτιστα, επίπεδα ευημερίας είναι πιθανότατα πολύ υψηλότερο, εικάζουν οι ερευνητές.
“Ενώ γνωρίζουμε ότι οι παραδοσιακές θεραπείες ψυχικής υγείας, όπως η θεραπεία και η φαρμακευτική αγωγή, μπορούν να μειώσουν τα συμπτώματα της ψυχικής ασθένειας, υπάρχει έλλειψη έρευνας σχετικά με το πώς οι θεραπείες επηρεάζουν αποτελέσματα όπως η ευημερία και η λειτουργικότητα”, δήλωσε ο Devendorf. “Τώρα που γνωρίζουμε ότι η ευημερία είναι δυνατή μετά από ψυχική ασθένεια, ελπίζουμε ότι οι ερευνητές θα αρχίσουν να διερευνούν πώς οι υπάρχουσες θεραπείες μπορούν να αυξήσουν την πιθανότητα ευημερίας μετά από ψυχική ασθένεια”.