Διαβήτης: Επαναξιολόγηση, όταν δεν επιτυγχάνεται η επιθυμητή γλυκαιμική ρύθμιση

Ο ασθενής πρέπει να ελέγχεται τακτικά ως προς τη συμμόρφωσή του στη φαρμακευτική αγωγή, ενώ και η HbA1c θα πρέπει να αξιολογείται κάθε 3 μήνες και όταν δεν επιτυγχάνεται η επιθυμητή γλυκαιμική ρύθμιση, να γίνεται τροποποίηση στη θεραπεία. Σε αυτό το συμπερασμα κατέληξαν οι επιστήμονες, που συμμετείχαν στις μελέτες για τον διαβήτη τύπου 2.

Από τη νόσο πάσχουν πάνω από ένα εκατομμύριο Έλληνες. Ο ΠΟΥ εκτιμά ότι στη χώρα μας το 2017 τα διαγνωσμένα περιστατικά ασθενών με διαβήτη ήταν 578.300 και ότι έως το 2045 αναμένεται να αυξηθούν σε 649.400.

Σχετικά με το ζήτημα των αρρύθμιστων ασθενών φαίνεται ότι περίπου το 50% των ασθενών, που παίρνουν μετφορμίνη και περίπου το 60% των ασθενών, που λάμβανουν σουλφονυλουρία, είτε ως μονοθεραπεία είτε συνδυαστικά με μετφορμίνη, δεν πετυχαίνουν τον γλυκαιμικό στόχο – γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (HbA1c) <7%. Όπως τόνισαν οι ομιλητές στη συνέντευξη τύπου, η συστηματική εκπαίδευση και τα προγράμματα υποστήριξης για την διαχείριση της νόσου μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στην καλύτερη συμμόρφωση στη θεραπεία, παράγοντα εξαιρετικής σημασίας για χρόνιες ασθένειες, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2. Οι τρεις ελληνικές μελέτες, που αναδεικνύουν τα προβλήματα της διαχείρισης των ασθενών με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 στην Ελλάδα, είναι οι RELOAD, RECAP και ΑDVICE. Η RELOAD είναι μια πολυκεντρική, αναδρομική, επιδημιολογική μελέτη, που πραγματοποιήθηκε σε διάστημα ≥24 μηνών, με στόχο την αξιολόγηση του γλυκαιμικού ελέγχου σε ασθενείς με ΣΔτ2, που λαμβάνουν μονοθεραπεία με μετφορμίνη στη μέγιστη ανεκτή δόση. Στη μελέτη συμμετείχαν 316 ασθενείς από 18 κέντρα. Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι σχεδόν τα 2/3 των ασθενών με ΣΔτ2, που λαμβάνουν μονοθεραπεία με μετφορμίνη στη μέγιστη ανεκτή δόση, δεν πετυχαίνουν τον γλυκαιμικό στόχο για γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (HbA1c) <6,5%. Επιπλέον οι ασθενείς, που δεν ρυθμίζονται στη μονοθεραπεία με μετφορμίνη, παραμένουν σε υψηλές τιμές HbA1c για μεγάλες περιόδους και η εντατικοποίηση της θεραπείας καθυστερεί, καθώς σχεδόν το 50% των ασθενών παραμένουν σε τιμές HbA1c ≥7%, 9 μήνες μετά την έναρξη της θεραπείας με μετφορμίνη. Η RECAP μια πολυκεντρική, αναδρομική μελέτη παρατήρησης, εστίασε στην αξιολόγηση του επιπολασμού των υπογλυκαιμιών και στον αντίκτυπό τους στη γλυκαιμική ρύθμιση των διαβητικών ασθενών, που λάμβαναν θεραπεία με σουλφονυλουρίες σε πραγματικές συνθήκες. Στη μελέτη συμμετείχαν 33 κέντρα σε όλη την επικράτεια και συμπεριλήφθηκαν 383 ασθενείς με ΣΔτ2, που λάμβαναν σουλφονυλουρία είτε ως μονοθεραπεία, είτε συνδυαστικά με μετφορμίνη. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, το 43% των ασθενών ανέφεραν υπογλυκαιμικό επεισόδιο τους τελευταίους 6 μήνες πριν από την ένταξή τους στη μελέτη, ενώ, ταυτόχρονα, σχεδόν το 60% των ασθενών δεν πέτυχαν το γλυκαιμικό στόχο για γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (HbA1c) <7%. Επίσης φάνηκε ότι η παρουσία υπογλυκαιμίας ως ανεπιθύμητης ενέργειας και η σοβαρότητά της συσχετίστηκαν με μειωμένη ποιότητα ζωής, φόβο υπογλυκαιμίας, καθώς και μειωμένη συμμόρφωση στη θεραπεία. Συνολικά, τα αποτελέσματα καταδεικνύουν ότι η μείωση της συχνότητας εμφάνισης και σοβαρότητας των υπογλυκαιμικών επεισοδίων θα μπορούσε να οδηγήσει σε βελτιωμένες κλινικές εκβάσεις, οι οποίες με τη σειρά τους θα μπορούσαν να συμβάλουν στη βελτίωση του γλυκαιμικού ελέγχου και κατ’ επέκταση στην καλύτερη διαχείριση της νόσου συνολικά. Η ADVICE αποτελεί μία μη παρεμβατική, πολυκεντρική, τυχαιοποιημένη ανά συστάδες μελέτη, που αξιολόγησε την επίδραση της συστηματικής εκπαίδευσης του ασθενούς και των προγραμμάτων υποστήριξης στην αυτοαναφερόμενη συμμόρφωση στη θεραπεία για τον ΣΔτ2, σε ασθενείς στην Ελλάδα. Στη μελέτη συμμετείχαν 457 ασθενείς σε συνολικά 45 κέντρα (22 κέντρα στην ομάδα εμψύχωσης και 23 κέντρα στην ομάδα ελέγχου). Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τους επιστήμονες, δεν είναι απαραίτητη η χορήγηση αντιδιαβητικών φαρμάκων σε άτομα με νεοδιαγνωσθέντα σακχαρώδη διαβήτη, όταν η αλλαγή του τρόπου ζωής μέτρα έχει αποτέλεσμα και επιτυγχάνονται οι στόχοι της γλυκαιμικής ρύθμισης.