Νιώσατε ποτέ τους ώμους σας να χαλαρώνουν όταν είδατε έναν φίλο να κάνει μασάζ ώμου; Για όσους από εσάς είπατε «ναι», συγχαρητήρια, ο εγκέφαλός σας χρησιμοποιεί τη δύναμή του για να δημιουργήσει ένα «φαινόμενο εικονικού φαρμάκου». Για όσους είπαν «όχι», δεν είστε μόνοι, αλλά ευτυχώς, ο εγκέφαλος μπορεί να εκπαιδευτεί.
Από το 1800, η λέξη εικονικό φάρμακο χρησιμοποιείται όταν αναφερόμαστε σε μια “ψεύτικη θεραπεία”, που σημαίνει αυτή που δεν περιέχει καμία δραστική, φυσική ουσία. Μπορεί να έχετε ακούσει για τα εικονικά φάρμακα που αναφέρονται ως «χάπια ζάχαρης».
Σήμερα, τα εικονικά φάρμακα διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο σε ιατρικές μελέτες στις οποίες σε ορισμένους συμμετέχοντες χορηγείται η θεραπεία που περιέχει τα ενεργά συστατικά του φαρμάκου και σε άλλους χορηγείται εικονικό φάρμακο. Αυτοί οι τύποι μελετών βοηθούν τους ερευνητές στο ποια φάρμακα είναι αποτελεσματικά και πόσο αποτελεσματικά είναι. Παραδόξως, ωστόσο, σε ορισμένους τομείς της ιατρικής, τα ίδια τα εικονικά φάρμακα παρέχουν στους ασθενείς κλινική βελτίωση.
Πραγματικά αποτελέσματα εικονικού φαρμάκου
Σήμερα, οι επιστήμονες ορίζουν αυτές τις λεγόμενες επιδράσεις εικονικού φαρμάκου ως τα θετικά αποτελέσματα που δεν μπορούν να εξηγηθούν επιστημονικά από τις φυσικές επιπτώσεις της θεραπείας. Η κατάθλιψη, ο πόνος, η κόπωση, οι αλλεργίες, το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου , η νόσος του Πάρκινσον και ακόμη και η οστεοαρθρίτιδα του γόνατος είναι μερικές μόνο από τις καταστάσεις που ανταποκρίνονται θετικά στα εικονικά φάρμακα .
Παρά την αποτελεσματικότητά τους, υπάρχει στίγμα και συζήτηση σχετικά με τη χρήση εικονικών φαρμάκων στην ιατρική των ΗΠΑ . Και στη συνήθη ιατρική πρακτική, σπάνια χρησιμοποιούνται σκόπιμα. Αλλά με βάση τη νέα κατανόηση του τρόπου με τον οποίο λειτουργούν οι μη φαρμακολογικές πτυχές της φροντίδας, η ασφάλεια και οι προτιμήσεις των ασθενών, ορισμένοι ειδικοί έχουν αρχίσει να προτείνουν την αύξηση της χρήσης εικονικών φαρμάκων στην ιατρική .
Ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ, απαιτεί όλα τα νέα φάρμακα να ελέγχονται σε τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές που δείχνουν ότι είναι καλύτερα από τις θεραπείες εικονικού φαρμάκου . Αυτό είναι ένα σημαντικό μέρος για τη διασφάλιση της πρόσβασης του κοινού σε φάρμακα υψηλής ποιότητας.
Ωστόσο, μελέτες έχουν δείξει ότι το φαινόμενο εικονικού φαρμάκου είναι τόσο ισχυρό που πολλά φάρμακα δεν παρέχουν περισσότερη ανακούφιση από τις θεραπείες εικονικού φαρμάκου . Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι προγραμματιστές φαρμάκων και οι ερευνητές βλέπουν μερικές φορές τα αποτελέσματα εικονικού φαρμάκου ως ενόχληση που συγκαλύπτει τα θεραπευτικά οφέλη του παρασκευαζόμενου φαρμάκου. Αυτό δημιουργεί ένα κίνητρο για τους κατασκευαστές φαρμάκων να προσπαθήσουν να καταργήσουν τα εικονικά φάρμακα, έτσι ώστε τα φάρμακα να περάσουν τις δοκιμές του FDA.
Αντιμετώπιση της κατάθλιψης
Πριν από την πανδημία του COVID-19, περίπου 1 στους 12 ενήλικες στις ΗΠΑ είχε διάγνωση κατάθλιψης . Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, αυτοί οι αριθμοί αυξήθηκαν σε 1 στους 3 ενήλικες . Αυτή η απότομη αύξηση εξηγεί γιατί αντικαταθλιπτικά φάρμακα αξίας 26,25 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ χρησιμοποιήθηκαν σε όλο τον κόσμο το 2020.
Αλλά σύμφωνα με τον ψυχολόγο και ειδικό του εικονικού φαρμάκου Irving Kirsch, ο οποίος έχει μελετήσει τις επιδράσεις του εικονικού φαρμάκου για δεκαετίες, ένα μεγάλο μέρος αυτό που κάνει τα αντικαταθλιπτικά χρήσιμα στην ανακούφιση της κατάθλιψης είναι το φαινόμενο εικονικού φαρμάκου – με άλλα λόγια, η πεποίθηση ότι το φάρμακο θα είναι ευεργετικό.
Η κατάθλιψη δεν είναι η μόνη κατάσταση για την οποία οι ιατρικές θεραπείες λειτουργούν πραγματικά σε επίπεδο εικονικού φαρμάκου. Πολλοί καλοπροαίρετοι κλινικοί γιατροί προσφέρουν θεραπείες που φαίνεται να λειτουργούν με βάση το γεγονός ότι οι ασθενείς βελτιώνονται. Ωστόσο, μια πρόσφατη μελέτη ανέφερε ότι μόνο 1 στις 10 ιατρικές θεραπείες που συμμετείχαν στο δείγμα πληρούσαν τα πρότυπα αυτού που ορισμένοι θεωρούν ως το χρυσό πρότυπο αποδεικτικών στοιχείων υψηλής ποιότητας, σύμφωνα με ένα σύστημα βαθμολόγησης από διεθνή μη κερδοσκοπικό οργανισμό. Αυτό σημαίνει ότι πολλοί ασθενείς βελτιώνονται παρόλο που οι θεραπείες που λαμβάνουν δεν έχουν αποδειχθεί ότι είναι καλύτερες από το εικονικό φάρμακο.
Πώς λειτουργεί ένα εικονικό φάρμακο;
Η δύναμη του εικονικού φαρμάκου εξαρτάται από τη δύναμη του μυαλού και την ικανότητα ενός ατόμου να το εκμεταλλεύεται. Εάν ένας ασθενής πάθει πονοκέφαλο έντασης και ο γιατρός του δώσει ένα φάρμακο που αισθάνεται σίγουρος ότι θα το αντιμετωπίσει, η ανακούφιση που περιμένουν είναι πιθανό να μειώσει το άγχος του. Και δεδομένου ότι το άγχος είναι ένα έναυσμα για πονοκεφάλους έντασης, η μαγεία της απόκρισης του εικονικού φαρμάκου δεν είναι πια τόσο μυστηριώδης.
Τώρα ας πούμε ότι ο γιατρός δίνει στον ασθενή ένα ακριβό επώνυμο χάπι για να το παίρνει πολλές φορές την ημέρα. Μελέτες έχουν δείξει ότι είναι ακόμη πιο πιθανό να τους κάνει να αισθάνονται καλύτερα επειδή όλα αυτά τα στοιχεία μεταφέρουν διακριτικά το μήνυμα ότι πρέπει να είναι καλές θεραπείες.
Αναδυόμενες έρευνες δείχνουν ότι ακόμη και όταν οι άνθρωποι γνωρίζουν ότι λαμβάνουν εικονικό φάρμακο, η ανενεργή θεραπεία εξακολουθεί να έχει επιπτώσεις στον εγκέφαλο και να αναφέρει επίπεδα βελτίωσης .
Επιπλέον, πολλαπλές μελέτες απεικόνισης εγκεφάλου καταδεικνύουν αλλαγές στον εγκέφαλο ως απόκριση σε επιτυχημένες θεραπείες με εικονικό φάρμακο για τον πόνο. Αυτά είναι εξαιρετικά νέα, δεδομένης της συνεχιζόμενης επιδημίας οπιοειδών και της ανάγκης για αποτελεσματικά εργαλεία διαχείρισης του πόνου. Υπάρχουν ακόμη στοιχεία ότι τα άτομα που ανταποκρίνονται θετικά στα εικονικά φάρμακα παρουσιάζουν αυξημένη δραστηριότητα σε περιοχές του εγκεφάλου που απελευθερώνουν φυσικά οπιοειδή.
Η ιστορία
Η ιστορία των εικονικών φαρμάκων μπορεί να εντοπιστεί τουλάχιστον στο 1965 όταν οι γιατροί της Βαλτιμόρης, ο Lee Park και ο Uno Covi, έδωσαν ανοιχτά εικονικά φάρμακα σε 15 νευρωτικούς ασθενείς . Είπαν στους ασθενείς: «Πολλοί άνθρωποι με την κατάστασή σας έχουν βοηθηθεί από αυτά που μερικές φορές ονομάζονται χάπια ζάχαρης και πιστεύουμε ότι ένα λεγόμενο χάπι ζάχαρης μπορεί να σας βοηθήσει επίσης». Πολλοί από τους ασθενείς έγιναν καλύτερα. Παραδόξως, καθώς επρόκειτο για νευρωτικούς ασθενείς, νόμιζαν ότι οι γιατροί τους είχαν πει ψέματα και τους έδωσαν πραγματικά φάρμακα.
Από την πρωτοποριακή μελέτη του Park και του Covi, έχουν αναληφθεί πολλές πιο αυστηρές μελέτες.