Εισφορές που μπορούν να καλύψουν το 91,5% των αναγκών περίθαλψης των ασφαλισμένων στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, καταβάλλουν οι εργαζόμενοι και άμεσα ασφαλισμένοι στον εν λόγω φορέα, γεγονός που αποδεικνύει πως τα χρήματα που παρακρατούνται, μπορούν να στηρίξουν το σύστημα υγείας! Αυτό προκύπτει από μελέτη η οποία παρουσιάστηκε στο πρόσφατο συνέδριο της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας, σύμφωνα με την οποία οι εισφορές των περίπου 2 εκατομμυρίων άμεσα ασφαλισμένων, μπορούν να καλύψουν σχεδόν το σύνολο των παροχών που χρειάζονται τα περίπου 5 εκατομμύρια των ανθρώπων που καλύπτονται από το ταμείο.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τη μελέτη “Συσχέτιση Κόστους Παροχών Υγείας με τις Αντίστοιχες Εισπραττόμενες Εισφορές ανά Ασφαλισμένο του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, την οποία επιμελήθηκε ομάδα επιστημόνων με επικεφαλής τον κ. Χρήστο Οικονόμου, Οικονομολόγο, Στέλεχος Διοίκησης ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, για το 2013, έτος για το οποίο υπάρχουν αναλυτικά και πλήρη στοιχεία, το σύνολο των εισφορών από 1,97 εκατομμύρια ασφαλισμένους έφτασε τα 1,3 δις ευρώ. Την ίδια στιγμή οι ανάγκες για παροχές οι οποίες προέκυψαν ήταν 1,42 δις. ευρώ δηλαδή οι εισφορές κάλυψαν το 91,5% του συνόλου των απαιτήσεων. Φυσικά αυτό προκύπτει επειδή από το σύνολο των ατόμων στο εισόδημα των οποίων (μισθό ή σύνταξη) γίνεται παρακράτηση για περίθαλψη, μόνο ένα μέρος (περίπου το 47%) κάνει χρήση παροχών.
Σκοπός της μελέτης ήταν η εκτίμηση του κόστους ασθενείας σε είδος ανά ασφαλισμένο σε σχέση με τις αντίστοιχες εισπραττόμενες εισφορές, και ως υλικό επιλέχθηκαν τα στοιχεία από το ετήσιο αρχείο ασφαλισμένων του 2013 των Αναλυτικών Περιοδικών Δηλώσεων του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (Ασφαλισμένοι -Αποδοχές -Εισφορές). Συγκεντρώθηκαν πληροφορίες από την Διεύθυνση Στατιστικής και Αναλογιστικών Μελετών που αφορούν τις Παροχές ασθένειας του ΙΚΑ, ΕΟΠΥΥ, ανοικτό και κλειστό νοσήλιο, αιμοκαθάρσεις, διαβητολογικά, ιατρικές συνταγές.
Μελετήθηκαν τα στοιχεία από:
1. Άμεσα ασφαλισμένους του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ με χρήση παροχών ασθενείας
2. Άμεσα ασφαλισμένους του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ με ή χωρίς χρήση παροχών ασθενείας
3. Γενικό Σύνολο (άμεσα ασφαλισμένους και δικαιούχους περίθαλψης με ή χωρίς χρήση παροχών ασθενείας)
Από τη μελέτη των στοιχείων προέκυψαν λοιπόν τα εξής:
Οι Άμεσα ασφαλισμένοι του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ οι οποίοι έκαναν με χρήση παροχών ασθενείας το 2013 ήταν 405.383 άντρες και 541.064 γυναίκες ήτοι συνολικά 946.447 άτομα. Το σύνολο των εισφορών τους διαμορφώθηκε στα 692 εκατ. ευρώ ενώ το σύνολο των παροχών ήταν της τάξης των 367,2 εκατ. ευρώ, δηλαδή οι εισφορές ήταν κατά 1,88 φορές υψηλότερες και άρα υπερκάλυψαν γι αυτούς τις ανάγκες. Διαπιστώνουμε δηλ ότι τόσο οι άνδρες (κατά 2,51 φορές) όσο και οι γυναίκες (κατά 1,50 φορές) πληρώνουν περισσότερες εισφορές από τις παροχές που καταναλώνουν
Όσον αφορά στους άμεσα ασφαλισμένους του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ συμπεριλαμβανομένων κι εκείνων που πλήρωσαν εισφορές αλλά δεν έκαναν χρήση παροχών ασθενείας, βλέπουμε ότι το 2013 καταβλήθηκαν εισφορές 1,3 δις. ευρώ. Συγκεκριμένα 1.043.691 άντρες και 931.110 γυναίκες κατέβαλαν αντίστοιχα 752,48 εκατ. ευρώ και 547,4 εκατ. ευρώ, ενώ όπως αναφέραμε και πριν οι παροχές που αναλογούν σε αυτούς είναι της τάξης των 367,2 εκατ. ευρώ. Άρα οι εισφορές ήταν 3,54 φορές περισσότερες από τις άμεσες ανάγκες. Όπως αναφέρουν και οι ερευνητές της μελέτης, οι εισφορές υπερτερούν με μεγάλη διαφορά από τις παροχές και στα δύο φύλα με ιδιαίτερη έμφαση στους άνδρες όπου οι εισφορές είναι 5,44 φορές περισσότερες από τις ζητούμενες παροχές.
Για το γενικό σύνολο (άμεσα ασφαλισμένους και δικαιούχους περίθαλψης με ή χωρίς χρήση παροχών ασθενείας), οι εισφορές που καταβάλλονται προέρχονται από την προαναφερθείσα κατηγορία ασφαλισμένων που το 2013 μετρούσε 1.974.801 άτομα (1.043.691 άντρες και 931.110 γυναίκες) και φτάνουν τα 1,3 δις. ευρώ. Βέβαια οι εισφορές αυτές πρέπει να καλύψουν ανάγκες 4.899.594 πολιτών, με τα 2,92 εκατ. από αυτούς να είναι μέλη που δεν εισφέρουν αλλά δικαιούνται ασφαλιστικής κάλυψης σαν έμμεσα ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.
Στο σύνολο, το κόστος των παροχών υπερβαίνει το κόστος των εισφορών, αλλά η υπέρβαση δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλη και φυσικά επικίνδυνη να τινάξει το σύστημα στον αέρα. Συγκεκριμένα η μελέτη δείχνεις ότι οι ανάγκες για παροχές ασθενείας το 2013 ήταν 1,42 δις. ευρώ όπως είπαμε και υπολείπονται μόλις κατά 123 εκατ. ευρώ έναντι των κρατήσεων.
Η επιβάρυνση οφείλεται στις γυναίκες όπου οι εισφορές είναι κατά 23% χαμηλότερες έναντι του κόστους των παροχών, ενώ στους άνδρες δεν υπάρχει επιβάρυνση για το σύστημα καθώς το σύνολο των εισφορών είναι κατά περίπου 38 εκατ. ευρώ πάνω από το κόστος παροχών. Η διαφορά ανάμεσα στα δύο φύλλα αποδίδεται φυσικά στις ανάγκες παροχής κύησης και τοκετού για τις γυναίκες.
Επιπλέον Συμπεράσματα
Η μελέτη επίσης καταλήγει στα παρακάτω συμπεράσματα:
Στις ηλικίες 50-54 και στα δύο φύλα αντιστοιχούν οι μεγαλύτερες μέσες εισφορές.
Οι γυναίκες στις ηλικίες 30-34 έχουν τις μεγαλύτερες μέσες παροχές λόγω του (κόστος τεκνοποίησης)
Οι χαμηλά αμειβόμενοι (έως 200 ευρώ) ανεξαρτήτου ηλικίας επιβαρύνουν το σύστημα (ισότητα στις παροχές, ανεξάρτητη με τις αμοιβές)
Οι χαμηλότερα αμειβόμενοι με εισφορές μέχρι 400 ευρώ ανεξαρτήτου ηλικίας επιβαρύνουν το σύστημα αν και στο σύνολο υπάρχει όφελος
Η ομάδα επίσης των ερευνητών καταλήγουν και στην παρακάτω πρόταση:
Προσθήκη στη πληροφοριακή βάση δεδομένων παροχών σε είδος των συνταξιούχων και των μελών τους, ενώ θα πρέπει να ολοκληρωθεί η σύνδεση των έμμεσων μελών με τους άμεσα δικαιούχους παροχών υγείας σε είδος.
Ισότητα στις παροχές ανεξάρτητα με τις αποδοχές –εισφορές αλλά και την δημιουργία σφαιρικών προϋπολογισμών δαπανών για κατηγορίες δικαιούχων παροχών υγείας με χαμηλές αποδοχές- εισφορές.
Θεσμοθέτηση πανελλήνιου προγράμματος υγειονομικών εξετάσεων πρόληψης κρίσιμων ασθενειών.
Αναλυτική απεικόνιση των λειτουργικών δαπανών του ΕΟΠΥΥ.