Αλτσχάιμερ: Η ήπια νοητική διαταραχή, οι προκλήσεις και οι ελληνικές μελέτες

Η σημασία της έγκαιρης παρέμβασης είναι πολύ σημαντική και στο Αλτσχάιμερ. Οι επιστήμονες δίνουν, πλέον, βάση στην ήπια νοητική διαταραχή, που θεωρείται το 1ο στάδιο της νόσου.

Όπως εξήγησαν ειδικοί επιστήμονες σε συνέντευξη τύπου, που έγινε στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Μήνα για το Αλτσχάιμερ, που είναι ο Σεπτέμβριος, για το 15% η ήπια νοητική διαταραχή θα εξελιχθεί σε άνοια και σε 7 χρόνια η νόσος θα επεκταθεί.

“Αρχίζουν λίγο να ξεχνάνε ή εμφανίζουν προβλήματα στην προσοχή. Για παράδειγμα στην οδήγηση μπορεί να χάνουν τον προσανατολισμό τους, αλλά όλα αυτά ήπια, χωρίς, τελικά, να επηρεάζεται η λειτουργικότητά τους”, εξήγησε η κυρία Μάγδα Τσολάκη, νευρολόγος – ψυχίατρος, καθηγήτρια στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας για το Αλτσχάιμερ.

“Πάμε στα πρώιμα στάδια, για να κάνουμε πρώιμη παρέμβαση”, πρόσθεσε η κυρία Παρασκευή Σακκά, νευρολόγος – ψυχίατρος, πρόεδρος της Εταιρείας Αλτσχάιμερ Αθηνών και πρόεδρος του Εθνικού Παρατηρητηρίου για την Άνοια.

Ο αριθμός των ασθενών με άνοια ανέρχεται σήμερα στα 50 εκατομμύρια παγκοσμίως και υπολογίζεται ότι θα υπερτριπλασιαστεί μέχρι το 2050.

Η άνοια πλήττει το 5,4 % των ανθρώπων άνω των 65 ετών. Η αύξηση των ηλικιωμένων καθιστά την άνοια μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της δημόσιας υγείας τα επόμενα χρόνια. Το Αλτσχάιμερ είναι η πιο συχνή αιτία της άνοιας των ηλικιωμένων και αποτελεί μεγάλο κοινωνικοοικονομικό φορτίο σε όλες τις χώρες του κόσμου, αφού πρόκειται για μία μη αναστρέψιμη, προοδευτικά εξελισσόμενη, νευροεκφυλιστική νόσο, που οδηγεί σε αναπηρία.

Στο… σχολείο για το Αλτσχάιμερ

Η Εταιρεία Αλτσχάιμερ Αθηνών, θέλοντας να μάθει στους πολίτες, που μπορεί στο πλαίσιο της δουλειάς τους να έρθουν σε επαφή με ανοϊκούς ασθενείς, πώς πρέπει να τους αντιμετωπίζουν, εκπαιδεύει αστυνομικούς, ιερείς, οδηγούς ταξί, υπαλλήλους ΚΕΠ, υπαλλήλους τραπεζών, υπαλλήλους σε σούπερ μάρκετ και σύντομα θα επεκταθεί και σε άλλους επαγγελματίες.

Οι ομιλητές τόνισαν τη συμβολή των Κέντρων Ημερήσιας Φροντίδας στα άτομα με άνοια και επεσήμαναν την ανάγκη να δημιουργηθούν τα Κέντρα σε Καλαμάτα, Πάτρα, Ηράκλειο, Ιωάννινα, Καβάλα, Κοζάνη και Αλεξανδρούπολη, που εδώ και μισό χρόνο η λειτουργία τους έχει ¨”φρακάρει” στα γρανάζια της γραφειοκρατίας.

Ελληνικές έρευνες

Τα καλά νέα είναι ότι η χώρα μας έχει τον χαμηλότερο επιπολασμό της νόσου από όλες τις άλλες χώρες του κόσμου κι αυτό γιατί στην Ελλάδα υπάρχουν ισχυροί οικογενειακοί δεσμοί, καταναλώνουμε ελαιόλαδο και το γονίδιο Ε4, που σχετίζεται με την εμφάνιση της άνοιας, είναι σε χαμηλά επίπεδα.

Ενθαρρυντικά τα νέα και στο επίπεδο της έρευνας. Η ομάδα της κυρίας Τσολάκη από το ΑΠΘ δημιούργησε ένα αποτελεσματικό διαγνωστικό εργαλείο για την πρόγνωση της ήπιας νοητικής διαταραχής. Πρόκειται για ένα εικονικό ψηφιακό σούπερ μάρκετ, μια εφαρμογή που χρησιμοποιείται πλέον και στην Τουρκία και στην Αίγυπτο, εγκρίθηκε από την Αμερική και, αν όλα πάνε καλά, θα χρησιμοποιείται διεθνώς.

Επιπλέον η κυρία Τσολάκη αναφέρθηκε σε μελέτη για τον κρόκο Κοζάνης, που φάνηκε ότι μετά από έναν  χρόνο χρήσης βοήθησε όλους τους ασθενείς, που συμμετείχαν στη μελέτη. Μάλιστα άλλαξε μέχρι και η εικόνα στις μαγνητικές τομογραφίες τους, αφού αυξήθηκε ο όγκος των εγκεφαλικών νευρώνων.

Ανάλογα ευρήματα υπήρξαν και στη μελέτη με αγουρέλαιο και με έξτρα παρθένο ελαιόλαδο.

Κληρονομικότητα και θεραπεία

Το τελευταίο διάστημα γίνεται συζήτηση για τον ρόλο της κληρονομικότητας στην άνοια. Οι ομιλητές είπαν ότι στο 80% των ασθενών υπάρχει τουλάχιστον ένα προδιαθεσικό γονίδιο, αλλά υπάρχει τρόπος να αναστραφεί η εξελικτική πορεία, ακόμη και σε αυτές τις περιπτώσεις.

Πώς; Με φυσική και με νοητική άσκηση, με υγιεινή διατροφή, με θετική διάθεση και με κοινωνικοποίηση.

Στο κομμάτι της θεραπείας ιδιαίτερα αποτελεσματικός αναδεικνύεται ο συνδυασμός αναστολέων χολινεστερασών και μεμαντίνης, που, ως φαίνεται, αποτελεί την τελευταία τάση και για την ήπια μορφή της ασθένειας, καθώς “συγκρατεί” τη νόσο.

Ο πρόεδρος της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής για την προστασία των δικαιωμάτων των ατόμων με άνοια και των φροντιστών τους Τάκης Βιδάλης ανέφερε πόσο σημαντικό είναι να καθυστερήσει η απώλεια της αυτονομίας των ασθενών, κάτι που μπορεί να επιτευχθεί με μια ειδική νομοθεσία.

«Η προετοιμασία για τη δράση αυτή ξεκίνησε ήδη από την ίδρυση του Παρατηρητηρίου το 2014, με κατάληξη τη σύσταση ειδικής νομοπαρασκευαστικής επιτροπής στο Υπουργείο Υγείας για την εκπόνηση ιδιαίτερου σχεδίου νόμου. Η επιτροπή ήδη βρίσκεται στο στάδιο της ολοκλήρωσης του έργου της, που πρόκειται να κατατεθεί στον Υπουργό έως τα Χριστούγεννα“, είπε.

Η συνέντευξη τύπου έγινε με την ευγενική υποστήριξη της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας ELPEN.

 

Αλτσχάιμεράνοιαήπια νοητική διαταραχή