Δεν πρόκειται για άλλο ένα τρομολαγνικό σενάριο. Το Εποπτικό Συμβούλιο Παγκόσμιας Ετοιμότητας (Global Preparedness Monitoring Board, GPMB), το οποίο έχει συγκληθεί από την Παγκόσμια Τράπεζα και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), προειδοποίησε ότι η αντιμετώπιση ιογενών ασθενειών, που μεταδίδονται μέσω του αέρα και τείνουν να προκαλούν επιδημίες, όπως ο Έμπολα, η γρίπη και το Οξύ και Σοβαρό Αναπνευστικό Σύνδρομο (SARS), καθίσταται ολοένα και πιο δύσκολη, σε έναν κόσμο με εκτεταμένες συγκρούσεις, εύθραυστα κράτη και αναγκαστική μετανάστευση.
“Η απειλή της εμφάνισης μιας πανδημίας σε όλον τον πλανήτη είναι πραγματική”, προειδοποιεί η ομάδα αυτή ειδικών σε σχετική έκθεσή της.
“Ένας παθογόνος παράγοντας, που κινείται γρήγορα, έχει τη δυνατότητα να σκοτώσει δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους, να προκαλέσει προβλήματα στις οικονομίες και να αποσταθεροποιήσει την εθνική ασφάλεια”.
Μολονότι ορισμένες κυβερνήσεις και διεθνείς υπηρεσίες έχουν καταβάλει προσπάθειες επαγρύπνησης και προετοιμασίας για σημαντικά ξεσπάσματα ασθενειών, μετά το καταστροφικό ξέσπασμα του Έμπολα την περίοδο 2014-2016 στην Δυτική Αφρική, οι προσπάθειες αυτές είναι “άκρως ανεπαρκείς”, επισημαίνεται στην έκθεση αυτή.
Η Γκρο Χάρλεμ Μπρούτλαντ, η πρώην επικεφαλής του ΠΟΥ, η οποία συμπροεδρεύει της ομάδας των ειδικών, πρόσθεσε ότι οι τρέχουσες προσεγγίσεις στις έκτακτες ανάγκες για την αντιμετώπιση ασθενειών και θεμάτων υγείας “χαρακτηρίζονται από έναν κύκλο πανικού και αμέλειας”.
Η ομάδα ειδικών επικαλείται την πανδημία της “ισπανικής γρίπης” του 1918, η οποία προκάλεσε τον θάνατο, όπως υπολογίζεται, 50 εκατομμυρίων ανθρώπων.
Δεδομένου ότι στις μέρες μας ένας τεράστιος αριθμός ανθρώπων διασχίζει τον κόσμο με αεροπλάνα καθημερινά, ένα ισοδύναμης μορφής ξέσπασμα κάποιας ασθένειας, που μεταδίδεται μέσω του αέρα, θα μπορούσε να εξαπλωθεί παγκοσμίως σε λιγότερες από 36 ώρες και να προκαλέσει τον θάνατο 50 ως 80 εκατομμυρίων ανθρώπων, όπως υπολογίζεται, εξαλείφοντας σχεδόν το 5% της παγκόσμιας οικονομίας.
Όπως επισημαίνει το GPMB, στην περίπτωση μιας πανδημίας πολλά εθνικά συστήματα υγείας – ιδιαίτερα στις φτωχές χώρες – θα καταρρεύσουν.
“Η φτώχεια και η αστάθεια οξύνουν τα ξεσπάσματα λοιμωδών ασθενειών και συμβάλλουν στη δημιουργία των συνθηκών εκείνων, που ευνοούν την πρόκληση πανδημιών”, δήλωσε ο Άξελ φαν Τρότσενμπουργκ, ο οποίος ασκεί χρέη διευθύνοντος συμβούλου της Παγκόσμιας Τράπεζας και είναι μέλος της ομάδας ειδικών.
*Στη φωτο του Guardian έλεγχος για SARS το 2003 από θερμική κάμερα