Φαίνεται, λοιπόν, ότι οι συσκευές θέρμανσης καπνού (IQOS) δεν είναι το πιο ασφαλές υποκατάστατο για το κάπνισμα ή για το άτμισμα.
Η συσκευή IQOS εμφανίστηκε το 2014. Θερμαίνει στερεό καπνό και κυκλοφορεί πλέον σε 41 χώρες.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Dr Pawan Sharma, ερευνητή στο Πανεπιστήμιο Τεχνολογίας του Σίδνεϊ και στο Ινστιτούτο Ιατρικής Έρευνας Woolcock της Αυστραλίας, εξέτασαν τα αποτελέσματα και των τριών πηγών νικοτίνης σε δύο τύπους κυττάρων από τους αεραγωγούς: επιθηλιακά κύτταρα και κύτταρα λείου μυός.
Σε υγιείς πνεύμονες, τα επιθηλιακά κύτταρα δρουν ως πρώτη γραμμή άμυνας σε οποιαδήποτε ξένα σωματίδια, που εισέρχονται στον αεραγωγό, ενώ τα κύτταρα των λείων μυών διατηρούν τη δομή του αεραγωγού. Ωστόσο το κάπνισμα μπορεί να οδηγήσει σε δυσκολία στην αναπνοή, κυρίως εμποδίζοντας τις φυσιολογικές λειτουργίες αυτών των κυττάρων.
«Το κάπνισμα είναι η κύρια αιτία θανάτου, που θα μπορούσε να προληφθεί. Με την εισαγωγή των ηλεκτρονικών τσιγάρων την τελευταία δεκαετία η τάση για χρήση νικοτίνης δεν πρόκειται να επιβραδυνθεί στο άμεσο μέλλον. Αν αυτή η τάση συνεχιστεί, η χρήση καπνού θα προκαλεί περισσότερους από οκτώ εκατομμύρια θανάτους ετησίως σε όλο τον κόσμο έως το 2030», ανέφερε ο επικεφαλής ερευνητής.
«Η τελευταία προσθήκη σε αυτή την τάση είναι η σχεδιασμένη και δυναμική εμφάνιση των συσκευών θέρμανσης καπνού, που συχνά αποκαλούνται προϊόντα επόμενης γενιάς ή θέρμανσης και όχι καύσης. Ξέρουμε πολύ λίγα πράγματα για τις επιπτώσεις αυτών των συσκευών στην υγεία, γι’ αυτό σχεδιάσαμε τη νέα έρευνα, ώστε να τις συγκρίνουμε με το κάπνισμα και με το άτμισμα».
Οι ερευνητές εξέθεσαν τα κύτταρα σε διαφορετικές συγκεντρώσεις καπνού τσιγάρων, ατμού ηλεκτρονικού τσιγάρου και ατμού από συσκευές θέρμανσης καπνού και μέτρησαν εάν είναι επιβλαβείς για τα κύτταρα και αν επηρέασαν τις φυσιολογικές λειτουργίες των κυττάρων.
Διαπίστωσαν ότι ο καπνός από την καύση του τσιγάρου και ο ατμός από τη θέρμανση του στερεού καπνού της IQOS είναι ιδιαίτερα τοξικοί για τα κύτταρα των πνευμόνων, τόσο σε υψηλότερες όσο και σε χαμηλότερες συγκεντρώσεις, ενώ ο ατμός του ηλεκτρονικού τσιγάρου είναι τοξικός κυρίως σε υψηλότερες συγκεντρώσεις. Οι υψηλότερες συγκεντρώσεις, στις οποίες οι επιστήμονες εξέθεσαν τα κύτταρα, αντιστοιχούν στα επίπεδα νικοτίνης των χρόνιων καπνιστών.
«Αυτό, που ήταν σαφές, είναι ότι τα νεότερα προϊόντα κατά κανέναν τρόπο δεν ήταν λιγότερο τοξικά σε σχέση με τα συμβατικά τσιγάρα ή τα ηλεκτρονικά», δήλωσε ο ερευνητής Dr Sukhwinder Sohal από το Πανεπιστήμιο της Τασμανίας.
Από την πλευρά του ο Dr Sharma πρόσθεσε: «Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι και τα τρία είναι τοξικά για τα κύτταρα των πνευμόνων μας και ότι οι νέες συσκευές θέρμανσης καπνού είναι εξίσου επιβλαβείς όσο το κάπνισμα παραδοσιακών τσιγάρων.
Μας πήρε σχεδόν πέντε δεκαετίες για να κατανοήσουμε τις επιβλαβείς επιπτώσεις του καπνίσματος και ακόμη δεν ξέρουμε την μακροπρόθεσμη επίπτωση της χρήσης των ηλεκτρονικών τσιγάρων. Οι συσκευές θέρμανσης καπνού είναι σχετικά νέες και θα χρειαστούν δεκαετίες για να καταλάβουμε πλήρως τις συνέπειές τους στην υγεία».
Σχετικά με το θέμα, η κυρία Αγγελική Αγγέλη, επικεφαλής της Διεύθυνσης Επιστημονικών και Ιατρικών Θεμάτων της Παπαστράτος, θυγατρικής της Philip Morris International στην Ελλάδα, δήλωσε τα εξής:
«Η επιστολή που δημοσιεύτηκε, σχετικά με αυτήν την έρευνα, στερείται καίριων επιστημονικών πληροφοριών, οι οποίες θα μπορούσαν να επηρεάσουν σημαντικά τα αποτελέσματα, αναφορικά με τα ηλεκτρονικά τσιγάρα και τα θερμαινόμενα προϊόντα καπνού.
Το συμπέρασμα του συγγραφέα της επιστολής, ότι τόσο το IQOS, όσο και τα ηλεκτρονικά τσιγάρα είναι το ίδιο τοξικά με τα συμβατικά τσιγάρα, δεν είναι ευθυγραμμισμένο με τις επιστημονικές αποδείξεις που υπάρχουν διαθέσιμες μέχρι σήμερα και έρχεται σε αντίθεση με την αυξανόμενη συναίνεση που υπάρχει, αναφορικά με αυτά τα προϊόντα από τις Αρχές Δημόσιας Υγείας, όπως ενδεικτικά της Public Health England. Τα αποτελέσματα αυτά έρχονται, επίσης, σε αντίθεση με τις δημοσιευμένες επιστημονικές μελέτες τόσο της Philip Morris International (ΡΜΙ) όσο και άλλων μελετών από ανεξάρτητους επιστήμονες και κυβερνητικά ερευνητικά κέντρα σε χώρες όπως η Γερμανία, η Ιαπωνία, η Αγγλία και οι ΗΠΑ.
Με τις πληροφορίες, που παρέχονται στη δημοσιευμένη επιστολή, δεν είναι εφικτό να αξιολογηθούν με τον σωστό τρόπο τα δεδομένα, τα οποία χρησιμοποίησε η εν λόγω έρευνα. Κυρίως, δεν υπάρχει καμία πληροφορία για την πραγματική δοσολογία του καπνού του τσιγάρου ή του αερολύματος του ηλεκτρονικού τσιγάρου ή του IQOS, στην οποία εκτέθηκαν τα κύτταρα. Έτσι, λοιπόν, είναι αδύνατον να γνωρίζουμε εάν χρησιμοποιήθηκαν ισοδύναμες δοσολογίες, γεγονός το οποίο είναι αναγκαίο για να συγκριθούν επιστημονικά με ακρίβεια τα προϊόντα. Ούτε είναι δυνατόν να γνωρίζουμε εάν οι δοσολογίες, που χρησιμοποιήθηκαν στο εργαστηριακό πείραμα, είναι ανάλογες με αυτές, στις οποίες εκτίθεται ένας καπνιστής στην πραγματικότητα. Αναζητούμε άμεσα διευκρινίσεις σε αυτά τα σημεία, για να μπορούμε επιστημονικά να απαντήσουμε λεπτομερώς».