Στο σημείο μηδέν φαίνεται να βρίσκεται η επικοινωνία Υπουργείου Υγείας και φαρμακευτικών εταιρειών, σχετικά με τις ρυθμίσεις που έχουν να κάνουν με τη μείωση του clawback. Η μετατροπή μέρους του clawback σε υποχρεωτική έκπτωση (rebate) δεν φαίνεται να λύνει το πρόβλημα, αποτελώντας ένα συγκυριακό ημίμετρο.
Όπως έχουμε ήδη αναφέρει, ο Υπουργός Υγείας, Θ. Πλεύρης αποφάσισε να προχωρήσει στην κατάργηση της συνταγής κατανομής του clawback της εξωνοσοκομειακής δαπάνης «80-20». Μάλιστα, κοινοποίησε επίσημα τις προθέσεις του σε συνάντηση με τους επικεφαλής των 4 φορέων της αγοράς (ΣΦΕΕ, ΠΕΦ, PIF, ΣΑΦΕΕ), την Πέμπτη του Πάσχα, 28 Απριλίου. Στη συνέχεια, αποφάσισε να προχωρήσει και στην κατάργηση του «90-10», του τρόπου κατανομής της υπέρβασης (clawback) στη νοσοκομειακή δαπάνη.
Βέβαια οι εκπρόσωποι των εταιρειών δεν φαίνεται να είναι ικανοποιημένοι μόνο με αυτή την αλλαγή, όταν την ίδια στιγμή ενημερώνονται για την αύξηση του υποχρεωτικού rebate. Μάλιστα με ιδιαίτερα αιχμηρή επιστολή του ΣΦΕΕ προς τον Υπουργό, τονίζει πως δεν είναι λογικό να έχουν εξασφαλιστεί σημαντικές εξοικονομήσεις και το Υπουργείο να εμμένει στην επιβολή αύξησης του rebate.
Επιστολές
Πληροφορίες της αγοράς αναφέρουν πως σε επιστολή προς τον κ. Πλεύρη, που απέστειλε o ΣΦΕΕ, τονίζεται ότι «ανακοινώθηκαν εξοικονομήσεις στη δαπάνη για φέτος, της τάξεως των 150-180 εκατ. ευρώ από τον νέο προϋπολογισμό για την αποζημίωση βιταμινών, τους ανασφαλίστους κλπ. Λαμβάνοντας υπόψη τις εξοικονομήσεις αυτές σε συνδυασμό την ευνοϊκή εξέλιξη της δαπάνης στο πρώτο τρίμηνο του 2022, και με δεδομένο πως η αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού του Clawback δεν προκαλεί δημοσιοοικονομικό κενό για την Πολιτεία, δεν καταλαβαίνουμε το σκεπτικό που επιβάλλει τη λήψη των επιπλέον μέτρων των rebate 3% και 5% για τη συγκράτηση της δαπάνης», επισημαίνει ο ΣΦΕΕ.
Μάλιστα σημειώνει χαρακτηριστικά ότι «Προφανώς το μείζον για το Υπουργείο είναι να επιτευχθεί ο στόχος των μείωσης του clawback κατά 50 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2020, αδιαφορώντας για την εξέλιξη του πραγματικού ύψους των υποχρεωτικών επιστροφών από πλευράς των εταιρειών καθώς και για την εξέλιξη της κατανάλωσης».
Επίσης σε επιστολή του προς το Υπουργό, το Pharma Innovation Forum (PIF) περίπου μια εβδομάδα μετά τη συνάντηση, η κατάργηση του «80-20», το οποίο όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά «επιβαρύνει δυσανάλογα τα καινοτόμα προϊόντα», τονίζεται ότι το μέτρο πρέπει να συνοδευτεί με την κατάργηση και του «90-10» στα νοσοκομειακά φάρμακα, εξέλιξη που ήταν ήδη στα σχέδια του Υπουργείου.
Θα πρέπει εδώ να σημειώσουμε πως σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, η συνολική υπέρβαση της φαρμακευτικής δαπάνης υπολογίζεται πως εκτινάχθηκε το 2021 κοντά στο 1,3 δισ. ευρώ!
Προκειμένου να «εξισορροπηθούν» οι επιπτώσεις από την κατάργηση των 80/20 και 90/10 το Υπουργείο φέρνει αύξηση στο rebate, τις υποχρεωτικές δηλαδή εκπτώσεις, που καταβάλλουν οι εταιρείες. Αν και τελικές αλλαγές στις υποχρεωτικές εκπτώσεις δεν έχουν ακόμη οριστικοποιηθεί, η σκέψη είναι να υπάρξει rebate μεταξύ 3% και 5% για ΦΥΚ που δεν έχουν γενόσημο και μεταξύ 2% και 3%, για τα σκευάσματα υψηλής κατανάλωσης.
Ακόμη μια εξέλιξη που φαίνεται να φέρει η υπό διαμόρφωση τροπολογία, είναι και η διάσπαση του φαρμακευτικού προϋπολογισμού, εκείνης που καλύπτει ο ΕΟΠΥΥ, σε δύο μέρη. Το Υπουργείο Υγείας έκρινε πως για να έχουν νόημα οι αλλαγές θα πρέπει να δημιουργηθεί ένας ξεχωριστός προϋπολογισμός για τα Φάρμακα Υψηλού Κόστους.
Ωστόσο, η ανησυχία που διατρέχει τον κλάδο των φαρμακευτικών εταιρειών και η οποία αποτυπώνεται και στην επιστολή της PIF προς τον κ. Πλεύρη, έχει να κάνει με την υλοποίηση των παραπάνω χωρίς να συνοδεύονται από βασικές δομικές αλλαγές, όπως τα αυστηρότερα πρωτόκολλα συνταγογράφησης, τα μητρώα ασθενών, των κατάλληλων υποδομών σε ΕΟΠΥΥ και Υπουργείο, τη διεύρυνση της ψηφιοποίησης και την εφαρμογή φίλτρων ελέγχου της δαπάνης.
Ειδικότερα, το PIF, εκφράζει τον έντονο προβληματισμό, αναφορικά με τα μέτρα που παρουσιάστηκαν στη συνάντησης της 28/4 καθώς «για άλλη μια φορά, απουσιάζουν οι δομικές μεταρρυθμίσεις οι οποίες θα στοχεύουν ουσιαστικά στη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης και την εξάλειψη των υπερβάσεων».
Αντιθέτως, όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν, «τα προτεινόμενα μέτρα εστιάζουν στη μεταφορά του βάρους των υποχρεωτικών επιστροφών από το clawback στο rebate, ως εκ τούτου στη λογιστική μεταφορά των υποχρεωτικών επιστροφών και όχι στην απομείωση τους».
Σε κάθε περίπτωση, ο κλάδος είναι σε αναμονή της αποστολής από το Υπουργείο Υγείας, της τροπολογίας και της αναλυτικής περιγραφής των επερχόμενων μεταρρυθμίσεων, με τον Υπουργό να φέρεται να δεσμεύθηκε πως θα αποστείλει και των δεδομένων που έχουν επεξεργαστεί οι αρμόδιες υπηρεσίες για την τεκμηρίωση της αποδοτικότητας των συγκεκριμένων προτάσεων, ώστε στη συνέχεια να υποβάλλουν εκπρόσωποι των εταιρειών τις δικές τους προτάσεις, στο πλαίσιο της ανοικτής επικοινωνίας και του θεσμικού διαλόγου, που έχει υιοθετήσει η νυν ηγεσία του Υπουργείου.