Του Γρηγόρη Σαραφιανού
Η απαίτηση των Θεσμών, στα πλαίσια της 4ης αξιολόγησης, για ένα νέο νομοθετικό πλαίσιο λειτουργίας των Ιδιωτικών Κλινικών, συγχωνεύοντας τα διαφορετικά Προεδρικά Διατάγματα και Νόμους σε ένα νέο νόμο με σκοπό την ενιαία αντιμετώπιση, οδήγησε στην ψήφιση του Ν. 4600/2019, ο οποίος θέτει νέους κανόνες, ειδικά για τις Κλινικές που θα δημιουργηθούν στο μέλλον, μέσα από ένα πλαίσιο που είναι παντελώς γραφειοκρατικό, αυστηρά περιοριστικό για νέες επενδύσεις, σε βαθμό που από πρόχειρη κοστολόγηση υπολογίζεται ότι δεν είναι εφικτή οποιαδήποτε απόσβεση και παραγωγή κερδοφορίας.
Τέτοιοι περιορισμοί και ανούσιες χρονοβόρες γραφειοκρατικές διαδικασίες και για τα πιο απλά θέματα, που δεν αποσκοπούν στην αναβάθμιση του επιπέδου των προσφερόμενων υπηρεσιών υγείας για τους ασθενείς, ταιριάζουν σε καθεστώτα ελεγχόμενης οικονομίας.
Ευτυχώς για τις Κλινικές που λειτουργούν σήμερα έχει ληφθεί η πρόνοια να ισχύσουν 24 μόνο άρθρα, διότι η εφαρμογή των υπολοίπων είναι ανέφικτη, όταν η συντριπτική πλειοψηφία λειτουργούν μέσα στο αστικό ιστό των πόλεων, συνεπώς οποιαδήποτε κτιριακή παρέμβαση είναι αδύνατη και κοστοβόρα, και μάλιστα μη ανταποδοτική σε χρονικές περιόδους κλειστών προϋπολογισμών.
Το τελικό αποτέλεσμα είναι αντίθετο από το προσδοκώμενο και με μια φράση από 3 Προεδρικά Διατάγματα έως σήμερα οι Κλινικές πλέον λειτουργούν με τα 3 Π.Δ. προσθέτοντας όμως ένα νέο νόμο!
Αφελληνισμός μέσω εξαγορών
Λίγους μήνες από την έξοδο της χώρας από την εποχή των μνημονίων και της προσδοκίας όλων για ξεκίνημα μιας νέας εποχής, βλέπουμε ότι και ο κλάδος της υγείας δεν μένει ανεπηρέαστος από τις συνέπειες της δεκαετούς ύφεσης, της οπισθοδρόμησης και των δραματικών αλλαγών στον επιχειρηματικό χάρτη.
Διακοπή λειτουργίας δεκάδων Κλινικών, περίπου 40, εξαγορές ιδιωτικών νοσοκομειακών μονάδων γνωστών Ομίλων, με μικρή μάλιστα οικονομική εξάρτιση από τον ΕΟΠΥΥ και προσφορές και κινητικότητα για αγορά άλλων ομίλων, διαδικασίες διαγωνισμών για άλλες, συνθέτουν ένα σκηνικό το οποίο θα είναι τελείως διαφορετικό έως τα τέλη του έτους, σε σχέση με αυτό πριν δυο χρόνια και φυσικά προ της έναρξης της οικονομικής κρίσης.
Και τίθενται εύλογα τα ερωτήματα:
- Γιατί τέτοιο ενδιαφέρον από ξένα funds να επενδύσουν στην Ελλάδα και μάλιστα στο χώρο της υγείας;
- Βλέπουν ένα κλάδο ο οποίος θα επιστρέψει άμεσα στην κερδοφορία; Θα εγγράψουν υπεραξίες από τα ακίνητα των Θεραπευτηρίων;
- Θα υπάρξει υπερ-συγκεντρωση του κλάδου και συνεπώς αναδιανομή της πίτας σε λίγους; Με ποιο τρόπο όμως, όταν ο ΕΟΠΥΥ λειτουργεί στα πλαίσια κλειστών, εξωπραγματικών με τις πραγματικές ανάγκες του πληθυσμού, προϋπολογισμών, με ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρίες που καλύπτουν με προγράμματα υγείας ένα μικρό ποσοστό του 12% περίπου και με πληθυσμό που δηλώνει πραγματική αδυναμία για ιδιωτική πληρωμή κάλυψης των εξόδων νοσηλείας;
Βέβαια, οι ανάγκες για νοσηλευτική περίθαλψη συνεχώς θα αυξάνονται.
Παρόλο που μια συνέπεια της οικονομικής κρίσης είναι η μείωση, κατά δυο έτη, του προσδόκιμου ζωής, ταυτόχρονα, η υπογεννητικότητα, η αυξημένη ανεργία, η γήρανση του πληθυσμού, οι ακριβές νέες θεραπείες, οι ακριβές νέες διαγνωστικές εξετάσεις και τα υψηλού κόστους νέα φάρμακα δημιουργούν ένα αρνητικό ισοζύγιο στα οικονομικά της υγείας. Και αυτό το πρόβλημα, της ανάγκης αύξησης των δαπανών για την υγεία, δεν αντιμετωπίζουμε μόνο στην Ελλάδα αλλά σε όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες.
Οι θέσεις των κομμάτων ενόψει των εκλογών
Σε μια προεκλογική χρονιά, όπως η φετινή, ποιες είναι οι θέσεις των Ευρωπαϊκών, αλλά και των Ελληνικών κομμάτων για την υγεία;
Όλα τα κόμματα ομιλούν για δημόσια δωρεάν υγεία, χαϊδεύοντας τους ψηφοφόρους, όταν γνωρίζουν βέβαια ποια είναι η κατάσταση της δημόσιας υγείας, ειδικά στην χώρα μας και όταν το κόστος της δημόσιας περίθαλψης είναι πολλαπλάσιο από αυτό στον ιδιωτικό τομέα.
Θα πρέπει όλοι να αντιληφθούν, σε Ελλάδα και Ευρώπη, τον πολύτιμο συμπληρωματικό ρόλο του ιδιωτικού τομέα σε όλα τα Εθνικά Συστήματα υγείας και να κατοχυρώσουν την ελεύθερη πρόσβαση και επιλογή από τους ασθενείς των κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης του ιατρού και του νοσοκομείου που εμπιστεύονται για την αποκατάσταση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν, με ασφάλεια, αμεσότητα, αποδοτικότητα, χωρίς λίστες αναμονής και με κόστη προσιτά για τις δυνατότητες τους αλλά και πολύ χαμηλότερα για την κοινωνική ασφάλιση.
Η υγεία είναι πολύτιμη και θα πρέπει σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης να υπάρξει μια ελάχιστη ενιαία πολιτική και ο Επίτροπος για την Υγεία να έχει αρμοδιότητα αποκλειστικά την υγεία και όχι και άλλους τομείς.
Οι αλλαγές στον τρόπο περίθαλψης οδεύοντας προς το 2025
Και όμως η ιατρική εξελίσσεται ραγδαία, η ιατρική τεχνολογία τρέχει με ταχύτατους ρυθμούς και ανακαλύπτει νέα καινοτόμα διαγνωστικά και θεραπευτικά μηχανήματα που το κόστος απόκτησης τους είναι απαγορευτικό για τα Ελληνικά δεδομένα, λαμβάνοντας υπόψη τις χαμηλές τιμές αποζημίωσης των ιατρικών πράξεων και τις οικονομικές δυνατότητες τόσο των ασφαλιστικών ταμείων όσο και των ασθενών.
Και όμως θα πρέπει να αναπτυχθούμε, θα πρέπει να εξελίξουμε τις υγειονομικές μας μονάδες, να επενδύσουμε, καλύπτοντας το χαμένο έδαφος της τελευταίας δεκαετίας, στην προσπάθεια μας αλλά και στο όραμα μας για μια παροχή υπηρεσιών υγείας που αρμόζει σε μια ανεπτυγμένη χώρα της Ευρώπης, όπως η πατρίδα μας αλλά και με υψηλό αίσθημα ευθύνης προς τους ασθενείς συνανθρώπους μας.
Για να γίνει πραγματικότητα αυτό θα πρέπει να αναπροσαρμόσουμε τους προϋπολογισμούς για την υγεία σύμφωνα με τις επιλογές των ασθενών. Εάν οι υπηρεσίες υγείας κοστίζουν περισσότερο στο Δημόσιο τομέα και το κράτος δεν μπορεί ταυτόχρονα να είναι και πετυχημένος επιχειρηματίας αναλαμβάνοντας ρίσκα, δεν είναι κακό να σκεφτούμε τα Σ.Δ.Ι.Τ. Δημοσίου και Ιδιωτικού τομέα, με την παραχώρηση της λειτουργίας Κλινικών νοσοκομείων του ΕΣΥ ή και ολόκληρων νοσοκομείων στον Ιδιωτικό τομέα.
Το κράτος θα απαλλαχθεί από ζημιογόνες δραστηριότητες, ώστε να μπορέσει απρόσκοπτα να ασκήσει κοινωνική πολιτική και οι πολίτες θα απολαμβάνουν ποιοτικές, αποδοτικές, ασφαλείς και άμεσες, την στιγμή που έχουν την ανάγκη και όχι μετα από μήνες που μπορεί να είναι αργά για τη ζωή τους, υπηρεσίες.
Ας αφήσουμε στην άκρη τις ιδεοληψίες και τα πολιτικά κόστη και ας κοιτάξουμε ποια λύση είναι οικονομικότερη για το κράτος και συμφερότερη για τους πολίτες και ας προχωρήσουμε μπροστά.
Η υγεία κοστίζει και ποτέ δεν έχουμε χαράξει μια Εθνική στρατηγική σε βάθος χρόνου με τον ασθενή στο επίκεντρο.
Ας κάνουμε την μεταρρύθμιση σε αυτό τον τομέα.
Υπηρεσίες υγείας στον Ιδιωτικό τομέα με χαμηλότερο κόστος και ασύγκριτη ποιότητα και επίπεδο υπηρεσιών και η υποχρέωση του κράτους να περιορισθεί στον έλεγχο λειτουργίας των μονάδων ως προς την ασφάλεια των υπηρεσιών και όχι σε γραφειοκρατικά θέματα θέτοντας συνεχώς εμπόδια.
Άλλωστε η υγειονομική περίθαλψη αλλάζει μορφή, οδεύοντας σε νέα πρότυπα συνεχούς και εξατομικευμένης φροντίδας. Μαζί της αλλάζει και ο τρόπος προσφοράς των υπηρεσιών μας, διαμορφώνοντας νέες συνθήκες περίθαλψης και ατομικής φροντίδας.
Η τεχνολογία αναμένεται έως το 2025 να αλλάξει ριζικά όσα γνωρίζουμε για την υγειονομική περίθαλψη μέχρι σήμερα, σε επίπεδο ασθενών, ιδιωτικής ασφάλισης, ακόμη και δημόσιας υγείας.
Η πληροφορική, η μηχανική μάθηση, η νανοτεχνολογια και τα ηλεκτρονικά συστήματα θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην αναδιάρθρωση του κλάδου.
Η τεχνητή νοημοσύνη, η ρομποτική, η νανορομποτική, το Βιονικό κίνημα, η σύνδεση εγκεφάλου – υπολογιστή, η εικονική πραγματικότητα, τα 3D εκτυπωμένα φάρμακα, έχουν μπει στην καθημερινότητα μας και θα πρέπει να εξετάσουμε και να μελετήσουμε τον αντίκτυπο αυτών των τεχνολογιών στις επιχειρήσεις μας και να επενδύσουμε στην εφαρμογή τους στο μέλλον, προκειμένου να συνεχίσουμε να είμαστε ανταγωνιστικοί και κερδοφόροι στο νέο περιβάλλον που διαμορφώνεται.
Το 2025 οι «ψηφιακοί βοηθοί» μας θα κάνουν ιατρικές διαγνώσεις, θα μετρούν ζωτικά σημεία, θα υλοποιούν ιατρικές εντολές, θα επικοινωνούν με τους ασθενείς μέσω όρασης και φωνής υπολογιστών, με αυτόματη εκμάθηση και χρήση ψηφιακών δεδομένων.
Ζούμε την νέα τεχνολογική επανάσταση. Πρέπει να το συνειδητοποιήσουμε και να αναπροσαρμόσουμε τον τρόπο λειτουργίας των επιχειρήσεων του κλάδου και των εργαζομένων σε αυτόν.
Δεν πρέπει να χάσουμε αυτή την ευκαιρία τεχνολογικής μεταρρύθμισης που συμπίπτει με την έξοδο από τα μνημόνια και την προσπάθεια για αναπτυξιακή πορεία.
Και ας μην ξεχάσουμε ότι η υγεία πρέπει να μείνει σε Ελληνικά χέρια και να μην ξεπουληθεί σε ξένα funds με αγνώστου προέλευσης επενδυτικά κεφάλαια και κερδοσκοπικούς και μόνο σκοπούς.
Ο κ. Γρηγόρης Σαραφιανός, είναι Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Ιδιωτικών Κλινικών και μέλος του Δ.Σ της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ιδιωτικών Κλινικών UEHP