Ως όσπρια ονομάζονται τα φυτά και οι καρποί μια μεγάλης οικογένειας, αυτή των Χεδρωπών. Αποτελούν βασικό στοιχείο της ανθρώπινης διατροφής εδώ και πολλά χρόνια, ενώ εξαιτίας της υψηλής διατροφικής τους αξίας και παράλληλα της χαμηλής τους τιμή στην αγορά, έχουν χαρακτηριστεί ως «το κρέας των φτωχών». Τα όσπρια που κυρίως καταναλώνει ο άνθρωπος είναι οι φακές, τα φασόλια, τα ρεβίθια, τα κουκιά, τα μπιζέλια, η φάβα και η σόγια.
Η διατροφική αξία των οσπρίων
Τα όσπρια αποτελούν μία ομάδα τροφίμων υψηλής διατροφικής αξίας. Είναι πλούσια σε υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, βιταμίνες του συμπλέγματος Β και φυτικές ίνες.
- Οι υδατάνθρακες που περιέχουν τα όσπρια είναι βραδείας απορρόφησης και για τον λόγο αυτό τα όσπρια χαρακτηρίζονται ως τρόφιμα με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη.
- Τα όσπρια έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε φυτική πρωτεΐνη που φτάνει το 20-25% και σε συνδυασμό με την υψηλή περιεκτικότητά τους σε φυλικό οξύ μπορούν να υποκαταστήσουν εν μέρη τη ζωική πρωτεΐνη. Παρόλα αυτά, εξαιτίας της έλλειψής τους στο απαραίτητο αμινοξύ μεθειονίνη δεν μπορούν να αντικαταστήσουν πλήρως το κρέας.
- Επίσης, τα όσπρια αποτελούν καλή πηγή μικροθρεπτικών συστατικών, σιδήρου, φωσφόρου, καλίου και ασβεστίου.
Μία μέση μερίδα οσπρίων με μία κουταλιά της σούπας λάδι, αποδίδει περίπου 300-350 kcal
Τα οφέλη των οσπρίων στην υγεία
Ρύθμιση του σακχάρου του αίματος
Εξαιτίας του χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη, τα όσπρια αποτελούν μία καλή επιλογή για τη ρύθμιση του σακχάρου του αίματος. Επίσης, μπορούν άφοβα στην κατάλληλη ποσότητα και συχνότητα, να καταναλωθούν από άτομα με σακχαρώδη διαβήτη.
Καλή λειτουργία του εντέρου
Οι φυτικές ίνες που περιέχονται στα όσπρια, τόσο οι διαλυτές όσο και οι αδιάλυτες, βοηθούν στην ομαλή λειτουργία του εντέρου και προλαμβάνουν τη δυσκοιλιότητα.
Καρδιοπροστατευτική δράση
Ο συνδυασμός των φυτικών ινών και της υψηλής περιεκτικότητας φολικού οξέος με την ταυτόχρονη χαμηλή περιεκτικότητα κορεσμένων λιπαρών στα όσπρια, τα καθιστά ένα τρόφιμο με ισχυρή καρδιοπροστατευτική δράση.
Αντικαρκινική δράση
Τα όσπρια αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της μεσογειακής διατροφής, η οποία φαίνεται να μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου. Επίσης, καινούριες μελέτες ερευνούν τη συσχέτιση της κατανάλωσης φασολιών με την εμφάνιση καρκίνου του παχέος εντέρου, χωρίς όμως ακόμα να έχουμε ξεκάθαρα αποτελέσματα για τη συσχέτιση αυτή.
Οι σωστοί συνδυασμοί των οσπρίων
Εάν θέλουμε να εκμεταλλευτούμε στο έπακρο τη διατροφική αξία των οσπρίων καλό θα ήταν να εφαρμόσουμε στη διατροφή μας τους κατάλληλους συνδυασμούς. Έτσι λοιπόν, καλό θα ήταν να συνδυάζουμε τα όσπρια με τρόφιμα που περιέχουν θειούχα αμινοξέα, όπως το ρύζι και οι ξηροί καρποί για να αυξήσουμε τη βιολογική αξία των πρωτεϊνών των οσπρίων. Επίσης, για να αυξήσουμε την αφομοίωση του σιδήρου που περιέχουν τα όσπρια από τον οργανισμό, καλό θα ήταν να τα συνδυάζουμε με καλές πηγές βιταμίνης C όπως το λεμόνι και οι ωμές πιπεριές.
Πηγή: Mednutrition