Στα 3,67 δισ. ευρώ, υπολογίζεται ότι έκλεισε η συνολική φαρμακευτική δαπάνη το 2017 (εξαιρουμένων των φαρμάκων του ν.3816), με μείωση της τάξης του 1% σε αξίες και αύξηση της τάξης του 2% σε όγκο πωληθέντων φαρμάκων.
Από τη συνολική αγορά, παρατηρήθηκε αύξηση 0,4% στα πρωτότυπα φάρμακα από πλευράς όγκου, ενώ στα γενόσημα, η αύξηση ήταν της τάξης του 6,3%, η οποία όμως συνοδεύτηκε από μείωση 4,5% σε αξίες.
Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από έκθεση της εταιρίας μελετών IQVIA (π. IMS) για λογαριασμό του ΣΦΕΕ, για το τελευταίο τρίμηνο του 2017.
Σύμφωνα με την έκθεση, συνολικά, στο 12μηνο του 2017, τα πρωτότυπα με πατέντα προστατευόμενη ή μη, απορρόφησαν το 62% της αγοράς σε αξίες (31,7% με προστασία πατέντας και 29,9% off patent) και τα γενόσημα το 21% της αγοράς. Από πλευράς όγκου, τα πρωτότυπα υπό προστασία πατέντας απορρόφησαν το 9,2% της αγοράς, τα εκτός πατέντας πρωτότυπα το 36,7% και τα γενόσημα το 31,4%.
H συνολική λιανική αγορά υπολογίζεται σε 3,67 δισ. ευρώ το 2017, έναντι 3,69 δισ. ευρώ το 2016. Από αυτά, τα πρωτότυπα αυξήθηκαν από τα 2,89 δισ. ευρώ στα 2,9 δισ. ευρώ το 2017 και τα γενόσημα μειώθηκαν σε 0,65 δισ. ευρώ από 0,67 δισ. ευρώ το 2016.
Επιπλέον, από τα 3,67 δισ. ευρώ τα 3,35 δισ. ευρώ αφορούν φάρμακα που αποζημιώνονται από το ασφαλιστικό σύστημα και μόλις 0,32 δισ. ευρώ αφορούν φάρμακα που δεν αποζημιώνονται.
Από πλευράς προστασίας πατέντας, επί του συνόλου των 3,67 δισ. ευρώ πωλήσεων λιανικής, το 1,1 δισ. ευρώ αφορά φάρμακα εντός πατέντας, το 1,04 δισ. ευρώ φάρμακα εκτός πατέντας, το 0,83 δισ. ευρώ γενόσημα και 0,71 δισ. ευρώ, λοιπά μη κατατασσόμενα.
Απώλειες από υποκατάσταση
Από τις μειώσεις τιμών που εφαρμόσθηκαν για τα συνταγογραφούμενα φάρμακα που αποζημιώνονται, θα έπρεπε να έχει υπάρξει μια εξοικονόμηση που αναμενόταν να φθάνει τα 185 εκ. ευρώ. Όμως τελικά η εξοικονόμηση περιορίστηκε μόλις στα 15 εκ. ευρώ, καθώς οι μειώσεις τιμών “εξανεμίστηκαν” από την αύξηση του όγκου κατά 78 εκ. ευρώ και την αλλαγή του μίγματος των θεραπευτικών σχημάτων ή αλλιώς την υποκατάσταση, που κόστισε 92 εκ. ευρώ.
Θεραπευτικές κατηγορίες
Το 67% των φαρμάκων που αποζημιώνονται αφορούν φάρμακα του καρδιαγγειακού, πεπτικού συστήματος, νευρολογικά και των αιματολογικά φάρμακα. Εξαιρώντας όμως τα καρδιολογικά και νευρολογικά φάρμακα, το τελευταίο 12μηνο, παρατηρήθηκε αύξηση στην αξία των πωληθέντων φαρμάκων από τις πρώτες πέντε ATC1 κατηγορίες (προστίθενται φάρμακα κατά των λοιμώξεων και του αναπνευστικού). Επιπλέον, ποσοστό μείωσης της τάξης του 31% στις συνολικές μειώσεις τιμών από το 2009 και μετά, αποδίδεται στις κατηγορίες των νευρολογικών και καρδιολογικών φαρμάκων.
Από το σύνολο της αξίας των αποζημιούμενων φαρμάκων, τα πρωτότυπα αποζημιώνονται σε ποσοστό 91%, τα off patent σε ποσοστό 78% και τα γενόσημα σε ποσοστό 82%. Αντίστοιχα, από πλευράς τεμαχίων, αποζημιώνεται το 90% των πρωτοτύπων και το 70% των off patent και γενοσήμων.
Κόστος και μερίδιο αγοράς
Βάσει τιμής, τα φάρμακα που κοστίζουν κάτω από 5 ευρώ, αποτελούν το 56% της αποζημιούμενης αγοράς, ενώ ακολουθούν με ποσοστό 26,1% αυτά που κοστίζουν από 5-10 ευρώ, με ποσοστό 6,4% αυτά των 10-15 ευρώ, με 3,4% αυτά των 15-20 ευρώ, με 3,6% τα φάρμακα των 20-25 ευρώ.
Τα φάρμακα μέχρι 10 ευρώ, αποτελούν το 91% των πωλήσεων των γενοσήμων και το 80% των πρωτοτύπων.
Σε ότι αφορά τις θεραπευτικές κατηγορίες, πρώτα παραμένουν τα καρδιολογικά με 24,2%, ακολουθούν τα φάρμακα του πεπτικού συστήματος και του μεταβολισμού με 18,2%, τα νευρολογικά με 14,4%, τα αιματολογικά με 10,3%. Οι τέσσερις αυτές κατηγορίες καλύπτουν το 67% της αγοράς, ενώ ακολουθούν με 9% τα φάρμακα κατά των λοιμώξεων, με 7,4% τα φάρμακα του αναπνευστικού, με 4,4% φάρμακα του μυοσκελετικού, με 3,2% διαγνωστικοί παράγοντες, με 2,7% ορμόνες και φάρμακα του ουροποιητικού, με 1,8% αντινεοπλασματικά και ανοσοτροποποιητικά, από 1,4% ορμόνες και φάρμακα αισθητηρίων οργάνων και με 1,1% τα δερματολογικά.