Το σκάνδαλο Novartis, αναδεικνύει παθογένειες, μοντέλα λειτουργίας γύρω από το χώρο του φαρμάκου, που η Δικαιοσύνη θα αποδείξει το βαθμό εμπλοκής κάθε πολιτικού προσώπου ή των κρατικών λειτουργών.
Αυτό δήλωσε σήμερα ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός σε συνέντευξή του στο Real FM, κάνοντας παράλληλα λόγο για “δομική σήψη” και “ομερτά” διαιώνισης των στρεβλώσεων στο χώρο του φαρμάκου.
“Η ουσία του θέματος”, σημείωσε ο υπουργός, “είναι ότι έχουμε με πολύ αποκαλυπτικό τρόπο, την οργάνωση και τη λειτουργία ενός νοσηρού συστήματος.
Εγώ χρησιμοποιώ τον όρο “δομική σήψη”. Υπήρχε, δηλαδή, ένα σύστημα στο χώρο της υγείας, και ιδιαίτερα του φαρμάκου, το οποίο προφανώς σε διαπλοκή με κρίσιμους κρίκους του κρατικού μηχανισμού, του πολιτικού προσωπικού και φυσικά με την εμπλοκή κρίσιμων κρίκων του ιατρικού σώματος, γιατί δεν φτάνει μία εταιρεία να πάρει μία προνομιακή τιμή σε ένα φάρμακο, να έχει μία προνομιακή μεταχείριση στην έγκριση μίας νέας θεραπείας ή οτιδήποτε άλλο, το κρίσιμο ζήτημα είναι να μπορεί να συνταγογραφηθεί το φάρμακο και να το πάρει ο κόσμος”.
Ο υπουργός έθεσε δύο παραμέτρους με αφορμή το θέμα, λέγοντας πως η πρώτη αφορά το πολιτικό σύστημα και την αξιοπιστία των θεσμών ώστε να μην υπάρχει λογική συγκάλυψης omerta και διαιώνισης των γνωστών στρεβλώσεων και παθογενειών, και η δεύτερη για το πώς θωρακίζουμε θεσμικά το σύστημα και με βάση τα δεδομένα και τα στοιχεία που προκύπτουν από την έρευνα, έτσι ώστε ακριβώς αυτή η ιστορία να μην αναπαράγεται.
Παράλληλα, ο Ανδρέας Ξανθός υπογράμμισε ότι δεν υπάρχει, αυτή τη στιγμή, μία τεκμηρίωση του κόστους ενός φαρμάκου με βάση τις κλινικές μελέτες, τις έρευνες που έχουν γίνει κλπ, είναι τελείως αυθαίρετο αυτό το πεδίο και ουσιαστικά οι εταιρείες, διεθνώς και ιδιαίτερα οι μεγάλες πολυεθνικές, έχουν την δυνατότητα να διαμορφώνουν πολύ υψηλές τιμές επικαλούμενοι το κόστος έρευνας, ανάπτυξης και καινοτομίας, τα έξοδά τους κ.α.
Αυτό, όμως, είναι τελείως αδιαφανές.
Και συμπλήρωσε πως η ιστορία της Novartis θέτει και ένα συνολικό ζήτημα αναθεώρησης του διεθνούς πλαισίου, διότι όταν μία πολυεθνική εταιρεία μπορεί σε 20 χώρες του κόσμου να ακολουθεί επιθετικές πρακτικές, να δωροδοκεί κρατικούς λειτουργούς, πολιτικά πρόσωπα, γιατρούς και να πετυχαίνει μία προνομιακή πρόσβαση στις αγορές, αυτό είναι μία πρακτική βεβαίως που δεν την κάνει μόνο η Νοvartis…
Η υπόθεση Novartis ξεκίνησε από μία έρευνα της δικαιοσύνης στην Αμερική, η οποία προφανώς θέλει να προστατεύσει τα εταιρικά συμφέροντα των αμερικανικών εταιρειών από την επιθετική αυτή πρακτική, την οποία κατέγραψε η ευρωπαϊκή Novartis σε κάποιες χώρες.
Ήρθαν τα πρώτα δείγματα ότι και στην Ελλάδα υπάρχει ουρά του σκανδάλου και τότε, θεωρώ, με πολύ σωστά αντανακλαστικά το Υπουργείο Δικαιοσύνης, ο σημερινός Υπουργός, ζήτησε από την εισαγγελία διαφθοράς να διερευνήσει την υπόθεση, να δει ποιοι εμπλέκονται, να βάλει σε καθεστώς προστασίας μαρτύρων όσους ενδεχομένως έχουν ένα κρίσιμο ρόλο, να ζητήσει συνδρομή από τις δικαστικές αρχές των ΗΠΑ κλπ.
Έτσι ξεκίνησε το σκάνδαλο.
Δεν είναι το σκάνδαλο αυτό που αφορά σε παγκόσμιο επίπεδο μόνο τη συγκεκριμένη εταιρεία, προφανώς υπάρχει ένα πλαίσιο ασυδοσίας και αυθαιρεσίας συνολικά για μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες και θεωρώ ότι πραγματικά το σύστημα σήμερα είναι μη βιώσιμο διεθνώς, όχι μόνο για χώρες χρεοκοπημένες σαν την Ελλάδα.
Και γι’ αυτό έχει ανοίξει μία σοβαρή συζήτηση τα τελευταία χρόνια στην Ευρώπη και στα συμβούλια υπουργών για το πώς θα μπορέσουμε να θωρακίσουμε το σύστημα, πώς θα μπορέσουμε να ελέγξουμε τα κόστη, πώς θα μπορέσουμε να ελέγξουμε τις τιμές, πώς θα γίνουν διακρατικές συνεργασίες και συμμαχίες όπως αυτή που έχουμε προωθήσει στο Νότο, τη συμμαχία της Βαλέτα, για να μπορούμε να έχουμε από κοινού διαπραγμάτευση απέναντι στις πολυεθνικές και να ενισχύσουμε την διαπραγματευτική μας δύναμη, κάτι το οποίο το έχουμε δρομολογήσει.
Μέχρι τώρα, 9 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, συμμετέχουμε σε αυτή την πρωτοβουλία και θα προσπαθήσουμε ακριβά φάρμακα, ογκολογικά φάρμακα, φάρμακα για αυτοάνοσα νοσήματα, ορφανά φάρμακα για σπάνιες παθήσεις, που είναι πανάκριβα σήμερα και που κανένα σύστημα υγείας όσο αναπτυγμένη και να είναι μία χώρα δεν μπορεί να το αντέξει, να κάνουμε μία προσπάθεια εξορθολογισμού και περιορισμού….
Ο κ. Ξανθός, αναφέρθηκε ακόμη στην εισαγωγή των θεραπευτικών πρωτοκόλλων στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση ως μέσο περιστολής της δαπάνης και της σταδιακής χρήσης των ακριβότερων θεραπευτικών σχημάτων, ενώ υπογράμμισε την κατάργηση της Επιτροπής Τιμών Φαρμάκων ως μέτρο ενίσχυσης της διαφάνειας στην τιμολόγηση φαρμάκων, αλλά και την επερχόμενη επιτροπή Αξιολόγησης Τεχνολογίας Υγείας (ΗΤΑ), την εισαγωγή θεραπευτικών πρωτοκόλλων στη συνταγογράφηση στα νοσοκομεία κλπ.
Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με την κατηγορία για χρηματισμό υπουργού, ο κ. Ξανθός υπογράμμισε ότι έχει θεσμοθετηθεί η επιτροπή παρακολούθησης της φαρμακευτικής δαπάνης στην οποία μετέχουν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς και κατέληξε υπογραμμίζοντας ότι “δεν κάνουμε συναντήσεις εξωθεσμικές ούτε έχουμε επικοινωνίες με μεμονωμένες εταιρείες, αποφεύγουμε με κάθε τρόπο να δώσουμε το σήμα ότι ενδεχομένως έχουμε τη διάθεση να εξετάζουμε κατά περίπτωση προβλήματα, και άρα να κάνουμε μία προνομιακή μεταχείριση.
Νομίζω ότι έχει μεγάλη σημασία να δοθεί αυτό το σήμα εξαρχής”.
Αναφερόμενος δε, στα συνέδρια που χρηματοδοτούν οι φαρμακευτικές, σε σχέση με τη διαρκή εκπαίδευση των γιατρών, ο κ. Ξανθός αναφέρθηκε στο νέο σύστημα που εφαρμόζει ο ΕΟΦ, στην κατεύθυνση της διαφάνειας, “όπου υποχρεούνται οι φαρμακευτικές εταιρείες να δημοσιεύουν στο site του ΕΟΦ όλες τις οικονομικές δοσοληψίες που έχουν είτε με επιστημονικές ιατρικές εταιρείες είτε με μεμονωμένους γιατρούς στα πλαίσια της συνεχιζόμενης ιατρικής εκπαίδευσης, της συμμετοχής τους σε ομιλίες, σε σεμινάρια κλπ”.