Η έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη σχετικά με πιθανές θεραπείες γονιμότητας, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης εξωσωματικής γονιμοποίησης (IVF) και πως μια συγκεκριμένη διατροφή βοηθάει. Δεν είναι σαφές πώς η παρακολούθηση ορισμένων δίαιτων ή η κατανάλωση συμπληρωμάτων χωρίς ιατρική συνταγή μπορεί να συμβάλει στις πιθανότητες η εξωσωματική γονιμοποίηση να οδηγήσει σε μια υγιή εγκυμοσύνη.
Μια πρόσφατη ανασκόπηση που δημοσιεύτηκε στο Reproductive Biomedicine Online (RBMO) εξέτασε 27 μελέτες για να δει πώς οι διαφορετικές διατροφικές θεραπείες συνέβαλαν στην επιτυχή εξωσωματική γονιμοποίηση.
Τα αποτελέσματα της ανασκόπησης έδειξαν ότι η μεσογειακή διατροφή μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες επιτυχούς εξωσωματικής γονιμοποίησης. Επιπλέον, η DHEA, το COQ-10, η μελατονίνη, η μυο-ινοσιτόλη και τα ελεύθερα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα μπορεί να βελτιώσουν την επιτυχία της εξωσωματικής γονιμοποίησης σε ορισμένες περιπτώσεις.
Ωστόσο, απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να κατανοήσουμε περισσότερα σχετικά με το πώς τα συμπληρώματα και οι διατροφικές παρεμβάσεις συμβάλλουν στην επιτυχή εξωσωματική γονιμοποίηση.
Η επιτυχία της εξωσωματικής γονιμοποίησης εξαρτάται από πολλούς παράγοντες
Η εξωσωματική γονιμοποίηση (IVF) περιλαμβάνει τη γονιμοποίηση ενός ωαρίου έξω από το σώμα και στη συνέχεια την εμφύτευση του γονιμοποιημένου ωαρίου στη μήτρα. Η εξωσωματική γονιμοποίηση μπορεί να είναι μια επιλογή για ζευγάρια που αγωνίζονται να συλλάβουν. Ο τελικός στόχος είναι μια υγιής εγκυμοσύνη και ένας φυσιολογικός τοκετός.
Το εάν η εξωσωματική γονιμοποίηση καταλήγει ή όχι σε αυτά τα τελικά σημεία εξαρτάται από διάφορους παράγοντες. Για παράδειγμα, οι γυναίκες με ενδομητρίωση μπορεί να έχουν μικρότερες πιθανότητες επιτυχίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης. Οι γυναίκες κάτω των 35 ετών έχουν επίσης μεγαλύτερη πιθανότητα επιτυχίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης σε σύγκριση με τις μεγαλύτερες γυναίκες.
Ο Δρ Albrar Al-Shaer, Ph.D., με το Nourish Women Nutrition, LLC, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη, σημείωσε την έκθεση στο Medical News Today:
«Η επιτυχία της εξωσωματικής γονιμοποίησης εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, είτε πρόκειται για το απόθεμα των ωοθηκών (αριθμός ωαρίων στις ωοθήκες σας και η ποιότητά τους), η διέγερση των ωοθηκών, η γονιμοποίηση, η ανάπτυξη εμβρύου ή η εμφύτευση. Πολλά περίπλοκα βήματα πρέπει να βελτιστοποιηθούν για να καταλήξουν σε μια υγιή εγκυμοσύνη που τελειώνει. Επιπλέον, οι ασθενείς που αναζητούν εξωσωματική γονιμοποίηση συνήθως έχουν ήδη προϋπάρχοντες αγώνες με τη γονιμότητά τους, γεγονός που καθιστά ακόμη πιο δύσκολο μερικές φορές να διασφαλιστεί ότι η εξωσωματική γονιμοποίηση θα κάνει».
«Επιπλέον, δεδομένου του υψηλού κόστους της εξωσωματικής γονιμοποίησης, η βελτιστοποίηση κάθε βήματος της διαδικασίας όσο το δυνατόν περισσότερο και η πρόληψη αποτυχιών σε μέρος της διαδικασίας αξίζει τον κόπο. Για αυτόν τον λόγο, τα συμπληρώματα δεν μπορούν να είναι μια χρήσιμη στρατηγική για την ενίσχυση της γονιμότητας και των αποτελεσμάτων της σύλληψης στην εξωσωματική γονιμοποίηση», εξήγησε.
Η τρέχουσα ανασκόπηση επικεντρώθηκε σε διατροφικές παρεμβάσεις στις γυναίκες που συχνά δεν μπορούν να υποβληθούν χωρίς συνταγή γιατρού.
Η ίδια η διατροφή μπορεί να συμβάλει σε προβλήματα γονιμότητας. Για παράδειγμα, οι δίαιτες που περιέχουν υψηλές ποσότητες τρανς λιπαρών, επεξεργασμένους υδατάνθρακες και πρόσθετα σάκχαρα μπορούν να μειώσουν τη γυναικεία γονιμότητα. Έτσι, είναι λογικό ότι η εξέταση του τρόπου με τον οποίο η διατροφή επηρεάζει τα αποτελέσματα της εξωσωματικής γονιμοποίησης που ήταν επίσης ένας βασικός τομέας ενδιαφέροντος κατά τη μελέτη της γονιμότητας.
Ποια συμπληρώματα μπορούν να βοηθήσουν στην επιτυχία της εξωσωματικής γονιμοποίησης;
Αυτή η ανασκόπηση εξέτασε 27 μελέτες που δημοσιεύθηκαν μεταξύ Ιανουαρίου 2015 και Μαΐου 2023. Η έρευνα ήταν μια συστηματική ανασκόπηση που εξέταζε διάφορα συμπληρώματα διατροφής και τον αντίκτυπό τους στα αποτελέσματα της εξωσωματικής γονιμοποίησης. Η ανασκόπηση εξέτασε περαιτέρω τα οφέλη του διατροφικού περιορισμού και της μεσογειακής διατροφής.
Η ανασκόπηση απέκλεισε μελέτες βασισμένες σε συγκεκριμένα κριτήρια. Στο μεγαλύτερο μέρος της ερευνητικής ανάλυσης επικεντρώθηκε σε γυναίκες παρά σε άνδρες.
Τα ευρήματα της μελέτης πρότειναν ότι ορισμένα συμπληρώματα ωφελούν τα αποτελέσματα της εξωσωματικής γονιμοποίησης, ενώ η χρησιμότητα άλλων συμπληρωμάτων παραμένει ασαφής.
Για παράδειγμα, τα συμπληρώματα δεϋδροεπιανδροστερόνης (DHEA) και COQ-10 μπορεί να βοηθήσουν τις γυναίκες που υποβάλλονται σε διέγερση των ωοθηκών. Η διέγερση των ωοθηκών περιλαμβάνει την αύξηση της παραγωγής ωαρίων από τις ωοθήκες, έτσι ώστε τα ωάρια να μπορούν να ανακτηθούν και να γονιμοποιηθούν έξω από το σώμα.
Ο συγγραφέας της μελέτης καθηγητής Roger Hart, καθηγητής αναπαραγωγικής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Δυτικής Αυστραλίας και ιατρικός διευθυντής ειδικών γονιμότητας του WA και National Medical Director of City Fertility, εξήγησε στο MNT:
«Εάν μια γυναίκα σκεφτόταν να πάρει ένα συμπλήρωμα διατροφής για να προσπαθήσει να βελτιώσει την προηγούμενη κακή ανταπόκρισή της στη φαρμακευτική διέγερση κατά τη διάρκεια του κύκλου της εξωσωματικής γονιμοποίησης, φαίνεται ότι η λήψη ειδικών φααρμάκων πριν από την έναρξη του κύκλου οδηγεί σε καλύτερα αποτελέσματα εξωσωματικής γονιμοποίησης από τις θεραπείες ελέγχου. ”
«Επιπλέον, τα φάρμακα αυτά από μόνα τους μπορεί να έχουν κάποιο πλεονέκτημα, αν και δεν είναι σαφές ότι βοηθούν τις μεγαλύτερες γυναίκες, εκείνες με κακή ανταπόκριση στη διέγερση των ωοθηκών ή τις γυναίκες των οποίων οι κύκλοι έχουν χαρακτηριστεί από κακή εμβρυϊκή ανάπτυξη», συνέχισε.
Η ανασκόπηση διαπίστωσε περαιτέρω ότι η λήψη ελεύθερων λιπαρών οξέων ωμέγα-3 μπορεί να ωφελήσει μερικά αποτελέσματα εξωσωματικής γονιμοποίησης. Η ανασκόπηση υποδηλώνει επίσης ότι το συμπλήρωμα μελατονίνης μπορεί να ωφελήσει τα αποτελέσματα της εξωσωματικής γονιμοποίησης.
Ωστόσο, χρειάζεται περισσότερη έρευνα για να καθοριστεί ποιοι ασθενείς θα ωφεληθούν περισσότερο από τη μελατονίνη και ποια δόση θα ήταν κατάλληλη.
Οι γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, μια κατάσταση που μπορεί να προκαλέσει στειρότητα, μπορεί επίσης να ωφεληθούν από τη λήψη του συμπληρώματος μυοινοσιτόλης, αλλά απαιτείται περισσότερη έρευνα για να κατανοηθεί η σωστή δοσολογία σε αυτόν τον τομέα.
Τέλος, η ανασκόπηση προτείνει επίσης ότι η ενσωμάτωση μιας μεσογειακής διατροφής μπορεί να βοηθήσει στην επιτυχή εξωσωματική γονιμοποίηση.
Ο Δρ Al-Shaer εξήγησε μερικά βασικά συστατικά της μεσογειακής διατροφής στο Medical News Today:
«Μια μεσογειακή διατροφή ακολουθεί αυτές τις πέντε απλές αρχές:
- Πολλά λαχανικά, όσπρια και φρούτα.
- Δημητριακά ολικής αλέσεως όπως ψωμί ολικής αλέσεως και ζυμαρικά αντί για λευκό ψωμί και λευκά ζυμαρικά.
- Τρώγοντας περισσότερα ψάρια και επιλέγοντας πιο συχνά πουλερικά από κόκκινο κρέας.
- Υγιή φυτικά λίπη από ελαιόλαδο, αβοκάντο, ξηρούς καρπούς και σπόρους.
- Περιορισμός των εξαιρετικά επεξεργασμένων τροφίμων.»
Πρέπει να ακολουθώ μεσογειακή διατροφή ενώ κάνω εξωσωματική γονιμοποίηση;
Αυτή η αναθεώρηση έχει ορισμένους περιορισμούς. Πρώτον, περιλάμβανε μόνο μελέτες από συγκεκριμένες βάσεις δεδομένων και μόνο μελέτες που πληρούσαν κριτήρια συμπερίληψης, όπως να είναι γραμμένες στα αγγλικά. Η μελλοντική έρευνα θα μπορούσε να επιδιώξει να συμπεριλάβει ακόμη περισσότερες μελέτες στην ανάλυση.
Η ανασκόπηση δεν είχε επίσης έναν αυστηρό ορισμό για την «κακή ανταπόκριση των ωοθηκών», γεγονός που μπορεί να καταστήσει δυσκολότερη την εφαρμογή των αποτελεσμάτων στην κλινική πράξη.
Δεδομένου ότι η ανασκόπηση αφορά μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί στο παρελθόν, είναι επίσης σημαντικό να ληφθεί υπόψη ότι κάθε μία από τις μελέτες είχε τους περιορισμούς της που μειώνουν την αξιοπιστία και την εφαρμογή των ευρημάτων. Για παράδειγμα, μια μελέτη που υποστηρίζει την ενσωμάτωση της μεσογειακής διατροφής περιλάμβανε άνδρες και γυναίκες, καθιστώντας πιο δύσκολο τον προσδιορισμό από πού προέρχεται το όφελος.
Η επανεξέταση διενεργήθηκε επίσης κυρίως από ένα άτομο, γεγονός που μπορεί να εισαγάγει τον κίνδυνο πιθανών σφαλμάτων στην ανάλυση δεδομένων.
Ενδέχεται να χρειαστεί χρόνος για οποιοδήποτε από τα ευρήματα αυτής της ανασκόπησης να μπει και στην κλινική πράξη. Όσοι επιθυμούν να υποβληθούν σε εξωσωματική γονιμοποίηση μπορούν να βρίσκονται σε στενή επικοινωνία με ειδικούς σχετικά με τη διατροφή και τη χρήση συμπληρωμάτων. Στην ιδανική περίπτωση, αυτό μπορεί να οδηγήσει στην επιλογή της πιο ωφέλιμης πρόσληψης για τη μοναδική κατάσταση.
Ο καθηγητής Χαρτ εξήγησε πώς θα μπορούσε να είναι η μελλοντική έρευνα σε αυτόν τον τομέα:
Απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να επιβεβαιωθούν τα ευρήματα, να προσδιοριστεί το πραγματικό αποτέλεσμα της θεραπείας και σε αρκετές περιπτώσεις να καθοριστεί η κατάλληλη δόση του συμπληρώματος που πρέπει να ληφθεί και η συγκεκριμένη υποομάδα ασθενών που θα ωφεληθούν από τη θεραπεία.