Τι είναι η σχιζοφρένεια;
Πρόκειται για μία σοβαρή ψυχική ασθένεια, που αποτελεί μια μορφή ψύχωσης. Τα άτομα με την πάθηση αδυνατούν να διαχωρίσουν τι είναι πραγματικό και τι βρίσκεται μόνο στην φαντασία τους. Μπορεί να ακούνε φωνές, να έχουν παραισθήσεις ή παραλήρημα, ή να πιστεύουν ότι άλλοι άνθρωποι ελέγχουν τις σκέψεις τους. Αυτές οι καταστάσεις μπορούν να φοβίσουν το άτομο και να οδηγήσουν σε αντικοινωνική συμπεριφορά και απομόνωση. Αν και δεν υπάρχει θεραπεία, η εξατομικευμένη φροντίδα μπορεί συνήθως να θέσει υπό έλεγχο τα πιο σοβαρά συμπτώματα.
Η σχιζοφρένεια επηρεάζει λιγότερο από το 2% του παγκόσμιου πληθυσμού, αλλά είναι μία από τις κύριες αιτίες αναπηρίας παγκοσμίως. Εκτός από αυτό, η σοβαρή ασθένεια έχει σημαντικό δημόσιο και κοινωνικοοικονομικό αντίκτυπο, στίγμα και υψηλά κόστη θεραπείας.
Ποια είναι τα συμπτώματα
Για να τεθεί διάγνωση της σχιζοφρένειας, το άτομο πρέπει να εμφανίσει ορισμένα από τα ακόλουθα συμπτώματα, τις περισσότερες φορές για ένα μήνα και κάποια ψυχική διαταραχή για περίπου 6 μήνες:
- Παράλογες σκέψεις/παραλήρημα (ψευδείς πεποιθήσεις στις οποίες το άτομο επιμένει, ακόμα και όταν αποδεικνύεται ότι δεν είναι αληθινές)
- Ψευδαισθήσεις
- Αποδιοργανωμένη ομιλία και συμπεριφορά
- Κατατονική ή ζάλη σαν σε κώμα
- Παράξενη ή υπερκινητική συμπεριφορά
- Αντικοινωνική συμπεριφορά και απομόνωση
- Ευαιρεθιστότητα
- Καχυποψία
- Επιθετικότητα απέναντι στους άλλους
- Αδράνεια, απάθεια
- Αϋπνία
- Έλλειψη θέλησης και συναισθημάτων
- Αδιαφορία για καθημερινές δραστηριότητες
- Αλλαγή στην υγιεινή και στην εμφάνισή του
- Παράξενη στάση σώματος
Η διάγνωση τίθεται μόνο από ειδικό ιατρό.
Πώς η σχιζοφρένεια επηρεάζει τη σκέψη
Τα άτομα με σχιζοφρένεια μπορεί να έχουν πρόβλημα να οργανώσουν τις σκέψεις τους ή να κάνουν λογικές συνδέσεις. Μπορεί να αισθάνονται ότι το μυαλό τους “μεταπηδά” από τη μια σκέψη στην άλλη. Μερικές φορές έχουν “απόσυρση σκέψης”, ένα συναίσθημα ότι οι σκέψεις αφαιρούνται από το κεφάλι τους ή “μπλοκάρισμα σκέψης” όταν διακόπτεται ξαφνικά η ροή σκέψης.
Πώς μπορεί να γίνει η διάγνωση
Το πρώτο βήμα είναι η επίσκεψη σε γιατρό πρωτοβάθμιας περίθαλψης ή έναν ψυχίατρο. Πρέπει να αναφερθούν όλα τα συμπτώματα, που το άτομο έχει παρατηρήσει.
Το πρώτο πράγμα που θα κάνει ο γιατρός είναι μια ψυχολογική αξιολόγηση και μια ολοκληρωμένη ιατρική εξέταση. Θα ζητήσει ενημέρωση για το οικογενειακό ιστορικό του ατόμου και για άτομα της οικογένειας που έχουν διαγνωστεί με σχιζοφρένεια, πώς συμπεριφέρεται το άτομο τον τελευταίο καιρό, και αν έχει ποτέ νοσηλευτεί για κάποια ψυχική διαταραχή.
Ο γιατρός θα παρακολουθεί τα συμπτώματα του ατόμου για να αποκλείσει άλλες καταστάσεις, όπως διπολική διαταραχή και άλλες πιθανές αιτίες.
Δείτε επίσης: Αδιαφορία της Κυβέρνησης για την φαρμακευτική πολιτική – Παρά τις δεσμεύσεις για μείωση του clawback, αυτό καλπάζει
Ποια τεστ χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση της σχιζοφρένειας
Ο γιατρός μπορεί επίσης να ζητήσει εξέταση ούρων ή αίματος, για να βεβαιωθεί ότι η κατάχρηση αλκοόλ ή ναρκωτικών δεν προκαλεί τα συμπτώματα.
Οι απεικονιστικές εξετάσεις, όπως η μαγνητική τομογραφία (MRI) ή η αξονική τομογραφία (CT), μπορεί να είναι χρήσιμες για την διάγνωση και επίσης να βοηθήσουν στον αποκλεισμό άλλων προβλημάτων, όπως ένας όγκος του εγκεφάλου.
Έχουν εντοπιστεί πάνω από 400 γονίδια, που σχετίζονται με την σχιζοφρένεια
Σύμφωνα με όσα αναφέρει το περιοδικό Nature Genetics, οι ερευνητές όχι μόνο αναγνώρισαν νέα γονίδια, που σχετίζονται με τη σχιζοφρένεια, αλλά εντόπισαν και τις περιοχές του εγκεφάλου, στις οποίες μπορεί να εμφανιστεί μια αντίδραση μη φυσιολογική.
Ευρέως θεωρείται ότι πολλά γονίδια συμβάλλουν στον αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης σχιζοφρένειας, οι ακριβείς γενετικές βάσεις είναι ελάχιστα κατανοητές. Παρόλα αυτά, αυτή η ασάφεια χρησιμεύει ως «καύσιμο» για πολλούς ερευνητές, καθώς η ανακάλυψη των σχετιζόμενων με τη νόσο γονιδίων είναι ζωτικής σημασίας για την κατανόηση των μηχανισμών, που εμπλέκονται σε οποιαδήποτε ασθένεια.
Οι μελέτες συσχέτισης με το γονιδίωμα είναι ένας ολοένα και συχνότερος τύπος μελέτης στη βιοϊατρική έρευνα. Οι επιστήμονες εξετάζουν τις διαφορές σε διάφορα σημεία ενός γενετικού κώδικα, για να δουν αν μια παραλλαγή βρίσκεται συχνότερα σε εκείνα με ένα συγκεκριμένο χαρακτηριστικό, όπως η σχιζοφρένεια.
Διαπιστώθηκε, ότι διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου σχετίζονται με διαφορετικούς κινδύνους για την εμφάνιση σχιζοφρένειας, με τις περισσότερες συσχετίσεις να προέρχονται από τον πρόσθιο προμετωπιαίο φλοιό.
«Τα νέα μας μοντέλα πρόγνωσης μας βοήθησαν πάρα πολύ στη μελέτη της προβλεπόμενης γονιδιακής έκφρασης στη σχιζοφρένεια και στην ταυτοποίηση νέων γονιδίων κινδύνου, που σχετίζονται με τη νόσο», δήλωσε η Dr Laura Huckins, επίκουρη καθηγήτρια γενετικής και γονιδιωματικών επιστημών και ψυχιατρικής.
Δύο νέες επιστημονικές μελέτες ρίχνουν περισσότερο φως στη σχιζοφρένεια και στις άλλες ψυχώσεις
Δύο νέες επιστημονικές μελέτες, κάθε μία από τις οποίες είχε επικεφαλής έναν Έλληνα επιστήμονα, ρίχνουν περισσότερο φως στη σχιζοφρένεια και στις άλλες ψυχώσεις.
Οι ανακαλύψεις -και στις δύο περιπτώσεις με τη βοήθεια συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης- θα βοηθήσουν, ώστε στο μέλλον οι θεραπείες να είναι πιο εστιασμένες και πιο αποτελεσματικές.
Η πρώτη, με επικεφαλής τον καθηγητή ακτινολογίας Χρήστο Νταβατζίκο της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια, αφορούσε 307 ασθενείς έως 45 ετών με σχιζοφρένεια και 364 υγιείς (ομάδα ελέγχου) σε τρεις χώρες (ΗΠΑ, Γερμανία, Κίνα).
Παρουσιάστηκε στο περιοδικό νευροεπιστήμης «Brain» (Εγκέφαλος) και ανακάλυψε για πρώτη φορά ότι υπάρχουν δύο διαφορετικοί τύποι σχιζοφρένειας, διακριτοί μεταξύ τους από άποψη νευροανατομίας.
Η δεύτερη έρευνα, με επικεφαλής τον καθηγητή νευροδιαγνωστικών εφαρμογών στην ψυχιατρική Νικόλαο Κουτσουλέρη του Πανεπιστημίου Λούντβιχ Μαξιμίλιανς του Μονάχου, η οποία δημοσιεύθηκε στο αμερικανικό περιοδικό ψυχιατρικής «JAMA Psychiatry», βρήκε ότι οι ασθενείς με ψύχωση (σχιζοφρένεια ή διπολική διαταραχή) μπορούν να καταταχθούν σε πέντε διαφορετικές μεταξύ τους ομάδες.
Διαβάστε ακόμη
-
Λύθηκε με την βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης ένα «μυστήριο» της βιολογίας για την δομή των πρωτεϊνών
-
Γιατί πρέπει να πίνουμε γάλα πριν πέσουμε για ύπνο
-
Κοροναϊός: Ποιο διαγνωστικό τεστ να κάνω;