Όλοι μας έχουμε φίλους, γνωστούς ακόμα και ανθρώπους στην οικογένειά μας, που έχουν χωρίσει, ξαναβρέθηκαν μαζί και μπορεί να ξαναχώρισαν τελικά ή να συνέχισαν αρμονικά τη ζωή τους. Οι σχέσεις αυτές, συχνά φερνουν στην επιφάνεια συναισθήματα πολύ έντονα, που εναλλάσσονται με γρήγορους ρυθμούς.
Γι’αυτό και βλέπουμε ανθρώπους να περνάνε από συναισθήματα έντονης αγάπης, σε συναισθήματα έντονου μίσους ή θλίψης και αυτό συχνά συμβαίνει σε μικρό χρονικό διάστημα. Η ανατροπή των σχέσεων είναι μια νέα έννοια που παραμένει ελάχιστα μελετημένη, επομένως δεν είναι σαφές πόσο συνηθισμένες είναι αυτές οι ταραχώδεις σχέσεις.
Ο καθορισμός της ανατροπής της σχέσης μπορεί να αποδειχθεί δύσκολος. Ο ένας σύντροφος μπορεί να πιστεύει ότι το ζευγάρι έχει συμφιλιωθεί μετά το σεξ, ακόμα και όταν ο άλλος πιστεύει ότι ακόμα τσακώνονται. Ομοίως, οι χωρισμοί δεν είναι πάντα σίγουροι. Ο ένας σύντροφος μπορεί να πιστεύει ότι το ζευγάρι απλώς θέλει χρόνο, ακόμη και όταν ο άλλος πιστεύει ότι η σχέση έχει τελειώσει οριστικά.
Γιατί όμως οι άνθρωποι επιστρέφουν στους πρώην τους;
Η μόνιμη ρήξη με έναν σύντροφο μπορεί να είναι πολύ δύσκολη. Ακόμη και όταν μια σχέση είναι ανεπανόρθωτα διαλυμένη (ή ακόμα και καταχρηστική), οι σύντροφοι μπορεί να αγαπούν ο ένας τον άλλον ή να βιώνουν έντονο πάθος και έλξη.
Μια μελέτη του 2017 εντόπισε πολλούς λόγους που μπορεί να ενισχύουν αυτό τον κύκλο του χωρισμού και της επανασύνδεσης, όπως:
- Πιστεύουν ότι τα προβλήματα στη σχέση θα βελτιωθούν ή ότι ο χωρισμός μπορεί να αλλάξει τη συμπεριφορά του συντρόφου.
- Έντονη αίσθηση επένδυσης στη σχέση.
- Αμφιθυμία σχέσεων. Για παράδειγμα, ένα άτομο μπορεί να αντιπαθεί τη σύγκρουση στη σχέση, αλλά να νιώθει έντονη αγάπη ή την εμπιστοσύνη για τον σύντροφό του.
- Αβεβαιότητα για το μέλλον, η οποία μπορεί να παρακινήσει τα ζευγάρια να χωρίσουν και αργότερα να ξαναβρεθούν μαζί.
- Αίσθηση οικογενειακού καθήκοντος. Ακόμα κι αν μια σχέση είναι δυστυχισμένη, οι σύντροφοι μπορεί να επανενωθούν λόγω οικογενειακών υποχρεώσεων.
- Φόβος να μείνουν μόνοι. Για αρκετούς ανθρώπους, ειδικά για εκείνους που έχουν συνηθίσει να βρίσκονται σε σχέση, μπορεί να είναι δύσκολο. Ακόμα κι αν μια σχέση είναι δυστυχισμένη, η μοναξιά μπορεί να προκαλέσει μια συμφιλίωση.
Έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2013 διαπίστωσε ότι η συνεχιζόμενη ανατροπή των σχέσεων καθιστά σταδιακά πιο δύσκολο τον τερματισμό της σχέσης. Τα ζευγάρια που παγιδεύονται σε έναν κύκλο χωρισμού και επανασύνδεσης, αναφέρουν χαμηλότερη ικανοποίηση από τη σχέση και μεγαλύτερη αβεβαιότητα για το μέλλον της σχέσης.
Μια άλλη μελέτη του 2013 διαπίστωσε ότι οι σχέσεις με σκαμπανεβάσματα είχαν μεγαλύτερη σύγκρουση από τις σταθερές σχέσεις, συμπεριλαμβανομένων των σχέσεων στις οποίες τα ζευγάρια παρέμεναν σταθερά διαλυμένα.
Αυτό δεν σημαίνει ότι είναι αδύνατο για μια σχέση να πετύχει μετά από έναν χωρισμό. Μερικοί άνθρωποι ξαναπαντρεύονται με επιτυχία μετά από ένα σκληρό διαζύγιο και μπορούν να απολαύσουν πολλά χρόνια ευτυχισμένου γάμου.
Τι να προσέξετε στην επανασύνδεση
Για να αυξήσετε τις πιθανότητες επιτυχίας για δεύτερη ή τρίτη φορά:
- Είναι σημαντικό να προσδιορίσετε τι πήγε στραβά στην προηγούμενη σχέση.
- Ένας θεραπευτής θα μπορούσε να βοηθήσει τα ζευγάρια που επιδιώκουν την επανασύνδεση να ανακαλύψουν και να επιλύσουν τα προβληματικά σημεία της σχέσης.
- Η αντιμετώπιση της νέας σχέσης ως μια νέα αρχή μπορεί επίσης να βοηθήσει. Το να φέρετε μακροχρόνια λυμένα συναισθηματικά τραύματα, ειδικά ως όπλο σε αγώνες, μπορεί να δυσκολέψει την πρόοδο.
Πότε πρέπει να χωρίσετε οριστικά;
Οι σχέσεις στις οποίες υπάρχει κακοποίηση —συμπεριλαμβανομένης της λεκτικής, σεξουαλικής, σωματικής ή οικονομικής κακοποίησης— δεν είναι ασφαλείς για κανέναν από τους δύο συντρόφους.
Η επανένωση χωρίς την αντιμετώπιση της κακοποίησης είναι μια συνταγή για περαιτέρω κατάχρηση και μπορεί να δώσει στον βίαιο σύντροφο μεγαλύτερο έλεγχο.
Ομοίως, όταν ένας σύντροφος κακοποιεί τα παιδιά, η επανένωση μπορεί να είναι τραυματική για τα παιδιά και επιβλαβής για ολόκληρη την οικογένεια.
Πριν σκεφτεί κανείς μια επανένωση, κάθε σύντροφος πρέπει να σταθμίσει τις επιπτώσεις της σχέσης στη σωματική και συναισθηματική του ευημερία.
Η κακοποίηση δεν είναι ο μόνος λόγος για να χωρίσετε οριστικά. Μερικά σημάδια ότι μια σχέση είναι καταδικασμένη περιλαμβάνουν:
- Συνεχής επανάληψη παλαιών μοτίβων. Κάθε ζευγάρι έχει καβγάδες που επαναλαμβάνονται. Αλλά αν ένα ζευγάρι συνεχίσει να τσακώνεται για τα ίδια πράγματα που προκάλεσαν τον προηγούμενο χωρισμό, αυτό μπορεί να υποδηλώνει ότι η σχέση δεν μπορεί να επιδιορθωθεί.
- Να ξαναβρεθείτε μαζί χωρίς να συζητήσετε τα προβλήματα σχέσης. Τα ζευγάρια που επανενώνονται χωρίς να δεσμεύονται για διαρκή αλλαγή τείνουν να επαναλαμβάνουν τα ίδια μοτίβα όπως πριν.
- Επανασύνδεση μόνο λόγω μοναξιάς ή ζήλιας. Το να ξαναβρεθείτε μαζί χωρίς δέσμευση για συνεχή επικοινωνία και βελτίωση της σχέσης, μπορεί να κάνει τον επόμενο χωρισμό ακόμα πιο επώδυνο.
Ένας θεραπευτής ζεύγους μπορεί να βοηθήσει το ζευγάρι ή και μεμονωμένα τους συντρόφους να εκτιμήσουν αν η σχέση τους μπορεί να σωθεί, αλλά και ποια βήματα χρειάζεται να κάνουν για μια επανασύνδεση. Ακόμα, η θεραπεία θα μπορούσε να διευκολύνει έναν οριστικό χωρισμό και να βοηθήσει τους συντρόφους να μεταβούν σε έναν νέο τύπο σχέσης. Μπορεί να είναι ιδιαίτερα βοηθητική για τους συντρόφους που έχουν παιδιά μαζί και πρέπει να συνεχίσουν μία από κοινού ανατροφή.