Βελτιωμένες επιδόσεις στην καινοτομία παρουσίασε το 2018 η Ελλάδα, παρά το γεγονός ότι βρίσκεται αισθητά κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, οπότε αποτελεί μέτριο παράγοντα καινοτομίας στην Ε.Ε.
Βελτιωμένες επιδόσεις παρουσίασαν 25 ευρωπαϊκές χώρες συνολικά, όμως σημαντική δυναμική παρουσίασαν η Λιθουανία, η Ελλάδα, η Λετονία, η Μάλτα, η Μ. Βρετανία, η Εσθονία και η Ολλανδία.
Στην κορυφή βρίσκεται η Σουηδία, ακολουθούμενη από τη Φινλανδία, Δανία και Ολλανδία.
Συνολικά, η Ευρώπη, το 2018 ξεπέρασε για πρώτη φορά τις ΗΠΑ, παρουσιάζοντας βελτίωση στις επιδόσεις της κατά 8,8% από το 2011, και επικρατεί έναντι της Βραζιλίας, Ινδίας, Ρωσίας και Νοτίου Αφρικής. Υπολείπεται όμως σημαντικά της Νότιας Κορέας, Ιαπωνίας, του Καναδά και της Αυστραλίας, ενώ η Κίνα παρουσιάζει τριπλάσιους ρυθμούς ενίσχυσης της καινοτομίας της έναντι της Ευρώπης.
Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από το Ευρωπαϊκή μέτρηση καινοτομίας “European innovation scoreboard 2019” που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα, και περιλαμβάνει ειδικές συστάσεις για κάθε κράτος μέλος της Ε.Ε.
Η Ελλάδα
Σύμφωνα με το European innovation scoreboard, δυνατά σημεία της χώρας μας, έναντι της λοιπής Ευρώπης, είναι:
- ο πληθυσμός με τριτοβάθμια εκπαίδευση (120%),
- οι καινοτομίες μικρομεσαίων επιχειρήσεων από πλευράς προϊόντων και διαδικασιών (137,8%)
- οι καινοτομίες μικρομεσαίων επιχειρήσεων στο μάρκετινγκ και την οργάνωση (142,5%)
- οι καινοτομίες μικρομεσαίων επιχειρήσεων από τις ίδιες τις επιχειρήσεις (157,5%)
- οι καινοτομίες μικρομεσαίων επιχειρήσεων μέσω συνεργασιών (201,6%) και
- οι πωλήσεις καινοτομικών προϊόντων από νέες στην αγορά επιχειρήσεις (138,8%).
Οι αδυναμίες
Στον αντίποδα των παραπάνω θετικών στοιχείων, τροχοπέδη για την ανάπτυξη καινοτομίας στην χώρα, περιλαμβάνονται οι παρακάτω παράγοντες:
- Δια βίου εκπαίδευση (34,7%),
- Ακατάλληλο περιβάλλον για καινοτομία (40,9%), εξαιτίας της έλλειψης υπηρεσιών broadband (μόλις 22,2%) και ευκαιριακής επιχειρηματικότητας (60,5%),
- Περιορισμένη χρηματοδότηση (44,4%) μέσω venture capitals (16%), ενόσω οι δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης στο δημόσιο τομέα φθάνουν το 77,8%,
- Οι επενδύσεις των επιχειρήσεων είναι μέτριες (66%), με τις επενδύσεις στην έρευνα και ανάπτυξη να κυμαίνονται στο 39% περίπου και οι δαπάνες εκτός έρευνας και ανάπτυξης για καινοτομία να φτάνουν το 103,6%.
- Απουσιάζουν ταυτόχρονα οι καταθέσεις για πατέντες (16,1%) και για σχεδιασμό (25%),
- Οι εξαγωγές σε μέσης και υψηλής τεχνολογίας προϊόντα περιορίζονται μόλις στο 8,3%.
Στα αρνητικά της ανάπτυξης καινοτομίας στη χώρα από πλευράς διακυβέρνησης και πολιτικής, καταγράφονται η δυσκολία έναρξης επιχειρήσεων με ποσοστό 68,1% έναντι 76,8% στην Ε.Ε. και η εφαρμογή των νόμων με βαθμολογία 0,2 έναντι 1,2 στην Ε.Ε., με άριστα το 2,5.
Προτάσεις βελτίωσης
Στις προτάσεις της ΕΕ για βελτίωση της καινοτομίας στη χώρα μας, επισημαίνεται ότι η Ελλάδα πρέπει να επενδύσει ιδιαίτερα στην τεχνολογία της πληροφορίας και της επικοινωνίας, προκειμένου να αντισταθμίσει την κάμψη των επενδύσεων κατά τη διάρκεια της κρίσης. Η ανεπαρκής ευρυζωνική σύνδεση υψηλότερης ταχύτητας δημιουργεί σημαντικά εμπόδια στις δυναμικές εξαγωγικές επιχειρήσεις.
Η επένδυση στην καινοτομία και τις δεξιότητες των ανθρώπων είναι ανεπαρκής για την προώθηση της αύξησης της παραγωγικότητας και η έλλειψη ψηφιακών δεξιοτήτων μεταξύ του πληθυσμού γενικά τους εμποδίζει να βρουν απασχόληση και να ενισχύσουν την ανάπτυξη καινοτόμων επιχειρήσεων.
Στους τομείς που προτείνονται επενδύσεις για την καινοτομία, περιλαμβάνεται η υγεία και η κοινωνική ενσωμάτωση, με την ανάπτυξη ηλεκτρονικών υπηρεσιών των τομέων αυτών.