Το 66% των πολιτών έχει ακουστά τις κλινικές δοκιμές και πιστεύει ότι προάγουν τη δημόσια υγεία. Ωστόσο, μόνο 5 στους 10 γνωρίζουν πραγματικά περί τίνος πρόκειται.
Το 20% θα συμμετείχε σε μια κλινική δοκιμή, όμως ο φόβος των παρενεργειών και η ανασφάλεια, εμποδίζουν την πρόθεση συμμετοχής, παρά την αναγνώριση του οφέλους από τις μελέτες αυτές.
Οι πολίτες αναγνωρίζουν ως κύρια οφέλη από τις κλινικές μελέτες την καταπολέμηση των ανίατων ασθενειών, την αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης, την έρευνα και ανάπτυξη, καθώς και την προώθηση της καινοτομίας. Στα οφέλη συγκαταλέγονται επίσης σε μικρότερο βαθμό, τα οικονομικά οφέλη, κυρίως στην απασχόληση και την ενίσχυση των Νοσοκομείων.
Τα ευρήματα αυτά προέρχονται από πρόσφατη έρευνα της MediMark Consumer στο ευρύ κοινό και στα νοσοκομεία για τις κλινικές μελέτες, που έγινε για λογαριασμό του ΣΦΕΕ. Στην έρευνα μετείχαν 1250 άτομα από το γενικό κοινό, αλλά και 90 επιτελικά στελέχη από 30 δημόσια και ιδιωτικά νοσοκομεία της χώρας.
Τα αποτελέσματα της διπλής μελέτης, παρουσίασε χθες στο 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Κλινικών Μελετών και Έρευνας, που διοργάνωσε ο Σύλλογος Αντιπροσώπων Φαρμακευτικών Ειδών και Ειδικοτήτων (ΣΑΦΕΕ), ο αντιπρόεδρος του ΣΦΕΕ κ.Κωνσταντίνος Παναγούλιας, επισημαίνοντας πως τα προβλήματα της άγνοιας και του φόβου μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο με εκπαίδευση του κοινού και με σύμπραξη των αρμόδιων φορέων του Δημοσίου.
Έρευνα στα νοσοκομεία
Σε ότι αφορά την έρευνα στα νοσοκομεία, συμπεριέλαβε συνεντεύξεις από διοικητές ή αναπληρωτές διοικητές, ερευνητές ή υπεύθυνους κλινικών και οικονομικούς διευθυντές ή υπεύθυνους λογιστηρίου.
Το σύνολο των συμμετεχόντων εδώ, αναγνώρισε ότι υπάρχουν πολλαπλά οφέλη από τις κλινικές δοκιμές, ωστόσο:
• Τα μισά περίπου Νοσοκομεία, έχουν χαμηλό δυναμικό κλινικών δοκιμών
• 8 στους 10 ερευνητές αναφέρουν προβλήματα οργανωτικής φύσης και έλλειψης κουλτούρας στη διεξαγωγή τους:
• Διαπιστώνεται ότι οι περισσότεροι Διοικητές ζητούν «αποσαφήνιση ρόλων» και «θέσπιση κινήτρων» από την πολιτεία, ενώ 3 στους 10 ζητούν κεντρική οργάνωση από το υπουργείο.
Κύρια ευρήματα
Μόνο 25 Νοσοκομεία διαθέτουν έστω και κάποια στατιστικά στοιχεία σχετικά με τις κλινικές δοκιμές, κυρίως τον αριθμό των δοκιμών. Στα 7 από τα 10 Νοσοκομεία δεν είναι διαθέσιμα όλα τα στατιστικά στοιχεία που ζητήθηκαν.
Οικονομικά στοιχεία
Σχεδόν όλοι γνωρίζουν το 15% που προβλέπεται υπέρ του Νοσοκομείου από τις κλινικές δοκιμές.
Σε 8 από τα 10 Νοσοκομεία υπάρχει πρόβλεψη στον προϋπολογισμό και σύστημα καταγραφής για τα έσοδα από κλινικές δοκιμές, ωστόσο μόλις 6 στους 10 Διοικητές το γνωρίζουν.
Το ποσοστό των εσόδων από κλινικές δοκιμές κυμαίνεται μεταξύ 0,05% και 4% των συνολικών εσόδων, με μέσο όρο το 0,4% και συμβαδίζει με την πρόβλεψη.
Θεσμικό πλαίσιο
Σε 7 από τα 10 Νοσοκομεία, ήταν γνωστό το θεσμικό πλαίσιο. Ωστόσο, το κατά πόσο το θεωρούν ευνοϊκό ή μη για τη διενέργεια δοκιμών, εξαρτάται από το ρόλο του καθενός. Όσοι δεν το θεωρούν ευνοϊκό, αναφέρουν σαν κύριους λόγους τη γραφειοκρατία και τη μη πρόβλεψη γραφείου δοκιμών και διαδικασιών.
Προβλήματα και προτάσεις
Τα σημαντικότερα προβλήματα που αναφέρονται από όλους τους ρόλους είναι η έλλειψη δομών και η γραφειοκρατία. Ειδικά από τους ερευνητές αναφέρεται και το ζήτημα της «έλλειψης κουλτούρας δοκιμών», ιδίως από εκείνους που δεν έχουν δομές στο Νοσοκομείο τους. Αντίστοιχα, οι προτάσεις για την άρση των ανωτέρω δυσκολιών αφορούν κυρίως την πρόβλεψη/ ενίσχυση δομών, λιγότερη γραφειοκρατία και την εγκαθίδρυση κουλτούρας δοκιμών (από τους ερευνητές)
Περιβάλλον – Πολιτεία
Αναφορικά με την αντιμετώπιση των κλινικών δοκιμών από την Πολιτεία, 9 στους 10 Διοικητές και ερευνητές θεωρούν ότι χρειάζεται βελτίωση.
Στο 60% των νοσοκομείων, όλοι συμφωνούν ότι υπάρχει ανάγκη για βελτιώσεις, οι οποίες αφορούν το θεσμικό πλαίσιο, την ενίσχυση υποδομών νοσοκομείων, την οργάνωση κεντρικά σε επίπεδο Υπουργείου, την αποσαφήνιση της διαδικασίας, την εγκαθίδρυση κουλτούρας και κινήτρων για τις κλινικές δοκιμές.