Δύο νέα διαγνωστικά εργαλεία για τον έλεγχο της πορείας της σκλήρυνσης κατά πλάκας βρίσκονται πλέον στη φαρέτρα των ειδικών γιατρών, οι οποίοι μπορούν έτσι να καλύψουν τα ελλείμματα στη διάγνωση που υπήρχαν μέχρι σήμερα από τη χρήση μόνο της καθιερωμένης κλίμακας αναπηρίας.
Τα εργαλεία αυτά αφορούν κλίμακες που μετρούν την ταχύτητα με την οποία μπορεί να βαδίζει ο ασθενής, αλλά και την ευχέρεια να χρησιμοποιεί τα χέρια του, και κυρίως τα δάχτυλά του.
Ο πολλαπλός συνδυασμός των νέων αυτών εργαλείων, μαζί με τις ήδη υπάρχουσες δυνατότητες απεικονιστικού ελέγχου, δίνουν την ευχέρεια στους ειδικούς να προσδιορίσουν την εξέλιξη της ασθένειας σε όλες τις μορφές της, συμπεριλαμβανομένης και της προϊούσας μορφής της νόσου, για την οποία πρόσφατα – το τελευταίο εξάμηνο – κυκλοφόρησε η πρώτη φαρμακευτική θεραπεία.
Αιτία αναπηρίας
Παράλληλα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι στην πρόκληση αναπηρίας στην σκλήρυνση κατά πλάκας, δεν συμβάλλουν μόνο τα Τ – λεμφοκύτταρα, αλλά σημαντικό ρόλο παίζουν και τα Β – λεμφοκύτταρα, για τα οποία ευτυχώς υπάρχει θεραπεία, με τη χρήση ενός μονοκλωνικού αντισώματος.
Η συγκεκριμένη αγωγή βέβαια, ενέχει κινδύνους, καθώς χρειάζεται να κατασταλεί πλήρως το ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενή, αφήνοντάς τον ευάλωτο σε λοιμώξεις. Εντούτοις, με αυστηρά μέτρα πρόληψης και νοσηλεία σε ειδικό θάλαμο, είναι δυνατόν να ξεπεραστεί το πρόβλημα αυτό, και με τη θεραπεία να σκοτωθούν τα Β λεμφοκύτταρα που προκαλούν τη βλάβη. Τα νέα Β λεμφοκύτταρα που θα αναγεννηθούν, δεν θα επιτίθενται πλέον στον οργανισμό, με αποτέλεσμα να επιτυγχάνεται έτσι ανακοπή της εξέλιξης της νόσου.
Τα ενθαρρυντικά αυτά νέα, ανακοινώθηκαν κατά τη διάρκεια δημοσιογραφικής ενημέρωσης στο περιθώριο του 29ου Πανελλήνιου Νευρολογικού Συνεδρίου που έγινε στην Κέρκυρα (31 Μαίου-3 Ιουνίου) από τον καθηγητή Νευρολογίας του Πανεπιστημίου Ain Shams του Καϊρου, Magd Zakaria, τον καθηγητή Κλινικής Νευρολογίας, διευθυντή του Ερευνητικού Κέντρου Πολλαπλής Σκλήρυνσης του Αμερικανικού Πανεπιστημίου της Βηρυτού Βasr Ι. Yamout και τον Καθηγητή Νευρολογίας Α.Π.Θ, Διευθυντή Β’ Νευρολογικής Κλινικής και Υπεύθυνο του Κέντρου Πολλαπλής Σκλήρυνσης Νίκο Γρηγοριάδη.
“Το βασικό εργαλείο για τη μέτρηση της επιδείνωσης, η κλίμακα EDSS, δεν είναι πια αρκετό” δήλωσε ο καθηγητής Magd Zakaria. Και πρόσθεσε ότι οι δύο νέες παράμετροι – η ταχύτητα βάδισης του ασθενούς και η ευχέρεια χρήσης των δακτύλων – επιτρέπουν τη διάγνωση της εξέλιξης της νόσου, ενόσω η ασθένεια υποβόσκει και προκαλεί επιβάρυνση χωρίς εμφανείς υποτροπές.
Αφορμή για τα νέα εργαλεία, ήταν η κυκλοφορία της πρώτης αγωγής κατά της προϊούσας μορφής της σκλήρυνσης κατά πλάκας, καθώς η συγκεκριμένη μορφή της νόσου, δεν παρουσιάζει εμφανείς υποτροπές. Η οκρελιζουμάμπη, εμφανίζει θετικά αποτελέσματα στους πάσχοντες από την ταχεία εξελισσόμενη μορφή της νόσου, όμως μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στους ασθενείς με διαλείπουσα πολλαπλή σκλήρυνση, όπως επίσης, εφαρμογή και σε αυτή τη μορφή της νόσου έχουν και τα νέα διαγνωστικά εργαλεία.
Από την πλευρά του, ο καθηγητής Basr Yamout δήλωσε στο Healthmag ότι “τα νέα αυτά εργαλεία είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθούν και στη διαλείπουσα μορφή της νόσου, έστω κι αν δεν υπάρχει εμφανής υποτροπή, καθώς τώρα μπορούμε να μετράμε την εξέλιξη από πρόσθετα συμπτώματα, πιο ήπια από αυτά της δυνατότητας βάδισης. Και βέβαια, να προχωρούμε στην αλλαγή θεραπευτικού σχήματος, επιλέγοντας μια ισχυρότερη αγωγή”.
Για το θέμα, ο καθηγητής Ν. Γρηγοριάδης σημείωσε ότι καθώς τα πρόσθετα διαγνωστικά εργαλεία είναι καινούρια, δεν χρησιμοποιούνται ευρέως ακόμη, όμως τόνισε την ανάγκη να υπάρχουν κέντρα Πολλαπλής Σκλήρυνσης στις δομές υγείας της χώρας, διότι η σταδιοποίηση της νόσου και η παρακολούθηση αυτών των ασθενών είναι ένα δύσκολο εγχείρημα που απαιτεί συλλογική δουλειά από ομάδα εξειδικευμένων επαγγελματιών υγείας και όχι μόνο ενός γιατρού.
Το μέλλον στα βλαστοκύτταρα
Ελπίδες από τη χρήση βλαστοκυττάρων στην αντιμετώπιση της πολλαπλής σκλήρυνσης φέρνουν μελέτες από το Πανεπιστήμιο John’s Hopkins της Βαλτιμόρης και ερευνητικά κέντρα του Σικάγο και του Μόντρεαλ. Σύμφωνα με τον καθηγητή Yamout, η έρευνα βρίσκεται σε στάδιο κλινικών μελετών φάσης ΙΙ, και μέχρι στιγμής έχουν θετικά αποτελέσματα σε ποσοστό 70%, όπου παρατηρείται απουσία υποτροπών, απουσία κινητικής επιβάρυνσης, απουσία εστιακών κρίσεων και απουσία ανάπτυξης νέων εστιών.
Από την πλευρά του όμως ο καθηγητής Zakaria, τόνισε την ανάγκη σταθεροποίησης των αποτελεσμάτων από τη χρήση των βλαστοκυττάρων, παραπέμποντας στην ελπίδα ανάπτυξης νέων φαρμάκων.