Ενίσχυση των πολιτικών αντιμετώπισης του προβλήματος των ναρκωτικών σε διεθνές και περιφερειακό επίπεδο προβλέπει η υπουργική διακήρυξη που υιοθετήθηκε κατά την 62η Σύνοδο του ΟΗΕ για τα Ναρκωτικά, που πραγματοποιήθηκε στη Βιέννη στις 14-15 Μαρτίου.
Η διακήρυξη επαναβεβαίωσε την παραπάνω δέσμευση των κρατών με παράλληλη τήρηση των σκοπών του ΟΗΕ και των βασικών αρχών του διεθνούς δικαίου δίνοντας έμφαση στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Η διάσκεψη διεξήχθη σε επίπεδο υπουργών με περίπου 2.000 συμμετέχοντες από τα κράτη- μέλη, τα κοινοβούλια τους, κυβερνητικούς οργανισμούς, την κοινωνία των πολιτών και τη διεθνή επιστημονική κοινότητα.
Τη χώρα μας εκπροσώπησε ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός και ο νέος Εθνικός Συντονιστής για την Αντιμετώπιση των Ναρκωτικών Χρήστος Κουϊμτσίδης.
Στην ομιλία του, ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός, σημείωσε πως η καλλιέργεια ενός συστηματικού επιστημονικού και πολιτικού διαλόγου για τη στρατηγική απέναντι στα ναρκωτικά σε διεθνές επίπεδο, μπορεί να συμβάλει καταλυτικά στην αποτελεσματική αντιμετώπιση ενός προβλήματος που, με διαφορετικούς τρόπους και σε διαφορετικό βαθμό, πλήττει όλες τις χώρες του κόσμου και σχετίζεται με τις οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες.
Σημείωσε ότι στη Ελλάδα, παρακολουθώντας τις εξελίξεις και υλοποιώντας τις δεσμεύσεις που προκύπτουν από τις ευρωπαϊκές και διεθνείς μας συνεργασίες, προσεγγίζουμε με ολιστικό τρόπο το φαινόμενο της εξάρτησης, συμπεριλαμβάνοντας, πέραν των ναρκωτικών, το αλκοόλ και τις αναδυόμενες εξαρτήσεις (διαδίκτυο, τζόγος κλπ). Με ευαισθησία απέναντι στις ανάγκες και την αξιοπρέπεια ευάλωτων και αδύναμων ομάδων πληθυσμού, με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα και στο Κράτος Δικαίου, ενισχύουμε τις δημόσιες πολιτικές κατά των Εξαρτήσεων, παρέχοντας ένα ευρύ φάσμα υπηρεσιών από εξειδικευμένους Δημόσιους Φορείς.
Ειδικότερα, θέτοντας ως πολιτική προτεραιότητα για τον τομέα των εξαρτήσεων την καθολική κάλυψη του πληθυσμού, την πρόσβαση σε υπηρεσίες ανάλογα με τις ιδιαίτερες ανάγκες των εξαρτημένων και την προστασία της Δημόσιας Υγείας, η δέσμη υπηρεσιών αντιμετώπισης των εξαρτήσεων παρέχεται δωρεάν από το Δημόσιο Σύστημα Υγείας.
Η δέσμη αυτή αποτελείται κυρίως από προγράμματα πρόληψης, υπηρεσίες μείωσης της βλάβης (όπως προγράμματα street work και χώρους εποπτευόμενης χρήσης), προγράμματα υποκατάστασης της χρήσης οπιοειδών, προγράμματα αποτοξίνωσης και απεξάρτησης, παρεμβάσεις ψυχοκοινωνικής υποστήριξης και κοινωνικής επανένταξης. Επενδύοντας σ’ αυτή την ανθρωποκεντρική και επιστημονικά τεκμηριωμένη προσέγγιση που έχει προστιθέμενη αξία για την προστασία της ψυχοσωματικής υγείας των εξαρτημένων, αλλά και της υγείας και ευημερίας όλης της κοινωνίας, έχουμε διασφαλίσει, παρά τους δημοσιονομικούς περιορισμούς και τα μέτρα λιτότητας, τη χρηματοδότηση όλων των προγραμμάτων από τον κρατικό προϋπολογισμό και από ευρωπαϊκά διαρθρωτικά ταμεία.
Αυτό έχει οδηγήσει στη θεραπευτική κάλυψη και φροντίδα του 70% των ενεργών χρηστών οπιοειδών, ένα από τα υψηλότερα ποσοστά στην Ευρώπη.
Η δικτύωση των δημόσιων δομών, η συμβολή της κοινωνίας των πολιτών, η συμπληρωματικότητα των δράσεων και η ενίσχυση των συνεργειών τους στις παρεχόμενες υπηρεσίες, αποτελεί κρίσιμο όρο για την υλοποίηση της στρατηγικής της καθολικής κάλυψης, της άρσης του κοινωνικού στιγματισμού και της περιθωριοποίησης των ατόμων που είναι εξαρτημένα από τα ναρκωτικά και που δεν πρέπει να «αφήσουμε πίσω», όπως τονίζει και ο ΠΟΥ.
Επιπρόσθετα, με στόχο τη αναβάθμιση και τον επαναπροσδιορισμό των υπηρεσιών κατά των εξαρτήσεων και προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι νέες προκλήσεις (συνθετικά ναρκωτικά, νέες ψυχοδραστικές ουσίες), το Υπουργείο Υγείας δίνει αυτή την περίοδο ιδιαίτερο βάρος στη βελτίωση της πρόσβασης σε «ελεγχόμενες» ουσίες για ιατρικούς λόγους και στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση τους, στη δημιουργία μητρώων ασθενών και άλλων εξυπηρετούμενων από τους Δημόσιους φορείς, στη διεξαγωγή επιδημιολογικών μελετών, στην ίδρυση και λειτουργία ειδικού φορέα αξιολόγησης των δομών αντιμετώπισης των εξαρτήσεων με την τεχνική υποστήριξη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Μόνο έτσι μπορεί να υλοποιηθεί ένας επιστημονικά τεκμηριωμένος στρατηγικός σχεδιασμός στον τομέα των Εξαρτήσεων και ειδικότερα των Ναρκωτικών, να διασφαλιστεί η αποδοτική αξιοποίηση των πόρων του συστήματος και η αναβάθμιση της ποιότητας της φροντίδας.
Η ολοκληρωμένη πολιτική κατά των Εξαρτήσεων, ο περιορισμός τόσο της διαθεσιμότητας όσο και της ζήτησης ναρκωτικών ουσιών στις σύγχρονες κοινωνίες, είναι μια υπόθεση που απαιτεί ισχυρή πολιτική δέσμευση για τη φροντίδα ιδιαίτερα ευάλωτων και κοινωνικά αποκλεισμένων ανθρώπων, προϋποθέτει αποτελεσματικό Δημόσιο Σύστημα Υγείας και αξιόπιστο Κοινωνικό Κράτος, είναι επένδυση στην εξάλειψη των ανισοτήτων και στην κοινωνική συνοχή και αποτελεί κρίσιμο βήμα υλοποίησης των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης του ΟΗΕ και του προτάγματος της Ισότητας στην Υγεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.