Δυσανάλογος προς τους ασθενείς που χρειάζονται αιμοκάθαρση ήταν ο προϋπολογισμός του ΕΟΠΥΥ για το 2018 επισημαίνει η Ελληνική Ένωση Ιδιωτικών Κλινικών και Μονάδων Αιμοκάθαρσης, υπογραμμίζοντας την ανεξέλεγκτη άνοδο του clawback στον κλάδο, αλλά και την αδυναμία των μελών της Ένωσης να λειτουργήσουν υπό το καθεστώς αυτό.
Με το ρυθμό αύξησης του clawback, βρίσκονται σε κίνδυνο όλες οι μονάδες αιμοκάθαρσης και κυρίως αυτές της περιφέρειας, σημειώνει η Ένωση, υπογραμμίζοντας ότι δεν προχωρεί άμεσα σε κινητοποιήσεις αναστολής παροχής υπηρεσιών, καθώς οι συνέπειες στους ασθενείς μπορεί να είναι μη αναστρέψιμες.
Παρόλα αυτά, μέχρι στιγμής έχει συναντήσει την άρνηση του υπουργείου Υγείας για επίλυση του θέματος με την αύξηση του προϋπολογισμού του ΕΟΠΥΥ στα αναγκαία για τις συγκεκριμένες υπηρεσίες, επίπεδα.
Η Ένωση, εξηγεί πως το clawback, αφορά την επιστροφή του ποσού που υπερβαίνει τις ετησίως προϋπολογισμένες δαπάνες υγείας και πως ο υπολογισμός της επιστροφής αυτής γίνεται επί του τζίρου της κλινικής αιμοκάθαρσης.
Σημειώνει όμως, πως στο ποσό της επιστροφής, περιλαμβάνεται όχι μόνο η παροχή υπηρεσιών αιμοκάθαρσης, αλλά και το κόστος φαρμάκων, υλικών, ιατρικών αναλώσιμων και εξοπλισμού, το οποίο έχει ήδη πληρωθεί στους προμηθευτές από την κάθε Μονάδα Αιμοκάθαρσης.
Το ίδιο ποσό της επιστροφής, αυξάνεται ακόμη περισσότερο, από το γεγονός ότι ο προϋπολογισμός του ΕΟΠΥΥ όπως υπολογίζεται από το υπουργείο είναι λάθος σε ότι αφορά την αποζημίωση της πραγματικής δαπάνης των μονάδων χρόνιας αιμοκάθαρσης, για τις υπηρεσίες που παρείχαν σε αιμοκαθαιρόμενους ασθενείς.
Καθώς ο προϋπολογισμός ορίζεται αυθαίρετα χωρίς να υπολογισθεί επακριβώς και σε αντιστοιχία με τον υπάρχοντα αριθμό των αιμοκαθαιρομένων ασθενών, το clawback αναρριχάται σε δυσθεώρητα ύψη.
Η Ένωση παραθέτει τα επίσημα στοιχεία της Υπηρεσίας Συντονισμού και Ελέγχου που αποτυπώνουν την αύξηση των υποβληθέντων σε τεχνητό νεφρό στην χώρα μας ως εξής:
- Το 2000, οι υποβαλλόμενοι σε τεχνητό νεφρό ήταν 6.256
- Το 2005 αυξήθηκαν σε 7.877
- Το 2010 σε 9.060
- Το 2015 σε 10.024 και
- Το 2018 σε 11.332.
Η αύξηση των ασθενών οφείλεται:
1) στη συνήθη πορεία των πραγμάτων. Περίπου 1%-2% του πληθυσμού νοσεί ετησίως από νεφρική ανεπάρκεια και
2) στην αύξηση του προσδόκιμου ζωής χάρη στις ιατρικά εξελιγμένες και υψίστης ποιότητας υπηρεσίες υγείας.
Η Ένωση Ιδιωτικών Κλινικών και Μονάδων Αιμοκάθαρσης επισημαίνει πως ο κλάδος της αιμοκάθαρσης είναι ίσως ο μοναδικός στον οποίο δεν υπάρχει προκλητή ζήτηση. Και σημειώνει πως αν ξεπεραστούν οι δαπάνες του προϋπολογισμού, είναι αποτέλεσμα της προσέλευσης των ασθενών, οι οποίοι έχουν νοσήσει, εξυπηρετηθεί από τις ΜΧΑ και δεν προσμετρώνται από την Πολιτεία.
Παρατηρεί επίσης, ότι “τα τελευταία χρόνια σημειώνεται ένα κύμα ασθενών που εγκαταλείπουν τα Δημόσια Νοσοκομεία (πιθανότατα λόγω της έλλειψης υποδομών και προσωπικού) και εντάσσονται στις Ιδιωτικές Μονάδες Αιμοκάθαρσης. Η εισροή αυτή, η οποία ανακουφίζει το Δημόσιο από τις υπέρογκες δαπάνες στις οποίες θα υποβαλλόταν, δεν λαμβάνεται υπόψιν από τους αρμόδιους φορείς”.
Στον κλάδο της αιμοκάθαρσης υπάρχει απόλυτη διαφάνεια. Ο αριθμός των ασθενών προς τους οποίους παρέχονται υπηρεσίες αιμοκάθαρσης είναι καταγεγραμμένος και μηχανογραφημένος. Υπάρχει μηδενική παραβατικότητα και φορολόγηση στο ακέραιο μιας και τα έσοδα των Μονάδων Αιμοκάθαρσης προέρχονται αποκλειστικά από τον ΕΟΠΥΥ (ουδεμία επιβάρυνση -και σωστά- δεν έχουν οι νεφροπαθείς ασθενείς).
Είναι το λιγότερο άδικο να ενημερώνονται οι κλινικές, και μάλιστα κατόπιν εορτής, ότι ένα τεράστιο ποσοστό των παρεχόμενων και δαπανηρών υπηρεσιών τους έγινε δωρεάν, ήτοι δεν θα πληρωθεί από τον ΕΟΠΥΥ.
Οι Μονάδες Αιμοκάθαρσης ζητούν από το Υπουργείο Υγείας, τον ΕΟΠΥΥ και τους λοιπούς αρμόδιους φορείς, “να προβλέψουν, ως οφείλουν, το ύψος της δαπάνης του έτους 2018 με απόλυτη ακρίβεια, προτείνοντας ρεαλιστικό προϋπολογισμό και όχι κάνοντας «ασκήσεις αντοχής» στις μονάδες αιμοκάθαρσης και στους χιλιάδες εργαζομένους και ασθενείς που αυτές υποστηρίζουν.
Με την τροπή που έχουν πάρει τα πράγματα όλες οι Μονάδες Χρόνιας Αιμοκάθαρσης και ιδίως αυτές της επαρχίας, που εξυπηρετούν μικρότερο αριθμό ασθενών έναντι των αστικών κέντρων, είναι καταδικασμένες.
Η αδυναμία στην οποία έχουν περιέλθει οι ΜΧΑ λόγω του πρώτου εξαμήνου του clawback του έτους 2018 (σε συνδυασμό με λοιπές περικοπές όπως η έκπτωση rebate που επιβάλλει ο ΕΟΠΥΥ επί των μηνιαίων τιμολογίων, το 5% κλπ) εντείνεται από την ιλιγγιώδη άνοδο του δευτέρου εξαμήνου του ίδιου έτους και την αδυναμία εξεύρεσης λύσης παρά τις συνεχείς κρούσεις.
Ο κλάδος, παρά την οριακή κατάσταση και την απροθυμία που αντιμετώπισε από το Υπουργείο και τον ΕΟΠΥΥ, αποφάσισε να μην προχωρήσει, προς το παρόν, σε ομαδική επίσχεση εργασίας.
Και αυτό διότι οι κλινικές γνωρίζουν τις μη αναστρέψιμες συνέπειες που μια τέτοια ενέργεια θα προκαλέσει στην υγεία των νεφροπαθών ασθενών. Θα πρέπει συνεπώς, το Υπουργείο και ο ΕΟΠΥΥ να μην παραγνωρίζουν αυτές τις συνέπειες, τις οποίες θα προκαλέσουν αν δεν αυξήσουν τον προϋπολογισμό του κλάδου της αιμοκάθαρσης ως οφείλουν.