Ολοκληρώνονται σιγά- σιγά οι διαρθρωτικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις που δρομολόγησε το υπουργείο Υγείας, με την ανάπτυξη 49 αξιόπιστων και τεκμηριωμένων Μητρώων Ασθενών -τα οποία θα διασυνδέονται με το σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης της ΗΔΙΚΑ, 55 θεραπευτικών πρωτοκόλλων, σε συνδυασμό με τον Ατομικό Ηλεκτρονικό Φάκελο Υγείας (ΑΗΦΥ) και τα πληροφοριακά συστήματα των νοσοκομείων. Για την ανάπτυξη και εφαρμογή των μέτρων αυτών, ακολουθήθηκε συμμετοχική διαδικασία με τη συγκρότηση ομάδων εργασίας, τη συμβολή επιστημονικών εταιρειών, μελών ΔΕΠ, γιατρών ΕΣΥ, συλλόγων ασθενών και άλλων φορέων που άπτονται του τομέα του φαρμάκου.
Αυτό τόνισε ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός, μιλώντας χθες στην ημερίδα εργασίας του υπουργείου Υγείας με θέμα “Ανάπτυξη και διαχείριση δεδομένων Μητρώων Ασθενών” που πραγματοποιήθηκε στην ΕΣΔΥ. Ο υπουργός, επισήμανε ότι ήδη έχουν ολοκληρωθεί και είναι πλέον σε ισχύ νομοθετικές μεταρρυθμίσεις, υπουργικές αποφάσεις και άλλες παρεμβάσεις που «θωρακίζουν θεσμικά» το Σύστημα Υγείας και αντιμετωπίζουν το διαχρονικό έλλειμμα που υπήρχε σε αξιόπιστους μηχανισμούς αξιολόγησης και διαπραγμάτευσης των τιμών των νέων φαρμάκων καθώς και σε μέτρα που έχουν ως στόχο την ορθολογική συνταγογράφηση.
Ορισμένες από τις παρεμβάσεις αυτές που έχουν ως τελικό στόχο την πρόσβαση των ασθενών σε κάθε ιατρικά τεκμηριωμένη θεραπεία με τη μικρότερη δυνατή οικονομική επιβάρυνση, είναι:
α) η Επιτροπή ΗΤΑ που έχει ήδη αρχίσει να λειτουργεί αποδοτικά, να ολοκληρώνει την αξιολόγηση νέων φαρμάκων και να τα αποστέλλει στην Επιτροπή Διαπραγμάτευσης του Υπουργείου, έτσι ώστε να συνεκτιμηθεί το κλινικό όφελος αλλά και η σχέση κόστους/ αποτελεσματικότητας,
β) η ενσωμάτωση 55 σύγχρονων και λειτουργικών Θεραπευτικών Πρωτοκόλλων στο Σύστημα Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης,
γ) το Σύστημα Ηλεκτρονικής Προέγκρισης στον ΕΟΠΥΥ για την κατ’ εξαίρεση έγκριση φαρμάκων μέσα και εξατομικευμένη πρόσβαση ασθενών σε θεραπείες,
δ) η διαμόρφωση πλαισίου για θεσμικό διάλογο με τους κοινωνικούς εταίρους και τις πολιτικές δυνάμεις (Επιτροπή Φαρμακευτικής Δαπάνης του υπουργείου Υγείας, Διακομματική Επιτροπή της Βουλής).
Σύμφωνα με τον υπουργό, οι μεταρρυθμίσεις αυτές που διαμορφώνουν πλέον ένα νέο, διαφορετικό τοπίο στο χώρο του φαρμάκου, είναι από την πλευρά του υπουργείου Υγείας η πολιτική απάντηση στην ασυδοσία των προηγούμενων χρόνων και στην ανυπαρξία μηχανισμών ελέγχου που οδήγησε στο party του φαρμάκου. Η παρέμβαση αυτή πρέπει να προχωρά παράλληλα με την αναγκαία διερεύνηση από τις αρμόδιες δικαστικές αρχές όλων των πτυχών του σκανδάλου της Novartis ή άλλων υποθέσεων διαφθοράς στο Σύστημα Υγείας.
Διαχρονικό έλλειμμα
Από την πλευρά του, ο γενικός γραμματέας Υγείας Γιώργος Γιαννόπουλος στην ομιλία του υπογράμμισε ότι στη χώρα μας, η απουσία εθνικών μητρώων ασθενών συνιστά ένα σοβαρό διαχρονικό έλλειμμα, του οποίου η κάλυψη θα επιφέρει μια σοβαρή αναβάθμιση τόσο στο επίπεδο των οδηγιών και των αποφάσεων που αφορούν στην καθημερινή ιατρική πρακτική, όσο και στο επίπεδο λειτουργίας των μηχανισμών αξιολόγησης και διαπραγμάτευσης φαρμάκων και άλλων ιατροτεχνολογικών προϊόντων.
Σε εποχές που η φαρμακευτική καινοτομία αποτελεί την πιο ισχυρή πρόκληση για την οικονομική βιωσιμότητα των συστημάτων υγείας παγκοσμίως, τα μητρώα αποτελούν ένα ιδιαίτερα σημαντικό εργαλείο τεκμηριωμένης ιεράρχησης στην κατανομή της φαρμακευτικής δαπάνης.
Η δρομολόγηση, η ολοκλήρωση και η εμπέδωση των μητρώων θα είναι και κριτήριο του κατά πόσο η χώρα μας αποκτά «επάρκεια ΗΤΑ» και μια αυτάρκεια στην δυνατότητα αποτίμησης και σύγκρισης θεραπευτικών στρατηγικών. Ευρύτερα, αποτελεί μια σοβαρή αναβάθμιση των εργαλείων χάραξης πολιτικής.
Στον σχεδιασμό περιλαμβάνεται η συγκρότηση οργανισμού ΗΤΑ, ως το επόμενο βήμα μετά την Επιτροπή Αξιολόγησης Φαρμάκων που ήδη λειτουργεί σήμερα. Ο Οργανισμός αυτός θα έχει στην διάθεσή του ένα αναπόσπαστο τμήμα της λειτουργίας του στην αξιοποίηση των δεδομένων των μητρώων. Κάτι ανάλογο θα ισχύσει και με το Εθνικό Ινστιτούτο Νεοπλασιών, που ιδρύεται με νόμο την περίοδο αυτή.
Ο γενικός γραμματέας αναφέρθηκε στα πεπραγμένα του υπουργείου, λέγοντας ότι:
α) ψηφίσθηκε ένα σαφές νομοθετικό πλαίσιο κατάρτισης και λειτουργίας των εθνικών μητρώων
β) συγκροτήθηκε Συντονιστική Επιτροπή για την εποπτεία κατάρτισης των μητρώων
γ) συγκροτήθηκαν 50 Ομάδες Εργασίας (με την συμβολή των ιατρικών κοινοτήτων, των πανεπιστημιακών κλινικών και ειδικών κέντρων, όπου αυτά υπάρχουν) για κάθε νόσημα ή παράγοντα για τον οποίο έχουν ιεραρχήσει ως προτεραιότητα στην κατάρτιση μητρώων. Παράλληλα προβλέφθηκε η ενεργή συμμετοχή των φορέων των ασθενών σε κάθε βήμα ανάπτυξης και λειτουργίας των μητρώων.
δ) εξασφαλίστηκε από ευρωπαϊκό πρόγραμμα την χρηματοδότηση των πρώτων βημάτων ψηφιακής και γραμματειακής υποστήριξης, και τέλος
ε) με πρωτοβουλίες, όπως η σημερινή και άλλες, διαμορφώθηκαν οι προϋποθέσεις δικτύωσης και επικοινωνίας με αντίστοιχους θεσμούς άλλων χωρών και αντίστοιχα ευρωπαϊκά δίκτυα, καθώς η μετάδοση και η ανταλλαγή της εμπειρίας αποτελεί συστατικό στοιχείο για την ωρίμανση της διαδικασίας στη χώρα μας πάνω σε στέρεες βάσεις.